Herenboer
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De term herenboer of scholteboer werd gebruikt om een boer aan te duiden die voldoende kapitaal heeft om niet zelf zijn land te bewerken maar hiervoor personeel (dagloners) in dienst heeft. In oost Gelderland de zgn. Achterhoek en over de Duitse Grens heen, de toenmalige landsgrens van de Verenigde Nederlanden, heten deze Boeren Scholte(n) boeren, een zeer groot Scolte(n) of Scholte(n) boerengeslacht was o.a. het geslacht "ten Vardinck" zie Kotten., weer later Vardinck weer later Vardink gelieerd aan "ten Huijskamp" zie Woold Barlo weer later Huiscamp zie Bochum Munster weer later Huiskamp, deze belangrijke en invloedrijke Gelderse familie genaamd Vardink Huiskamp mocht belangrijke (erf) rechten uitoefenen onder de Graven van Gelre en de Bisschop van Munster, deze familie vocht met eigen legers samen met de vorstbisschop Bernhard von Galen 1650>1678> tegen de Spaanse legers om het Bisdom voor de bisschop van Munster te behouden, later werd aan de heren van Vardink Huiskamp edele gunst in Adelsbrief met de zwaarden verleend voorzien van lakzegels vanwege grote dienstbaarheid aan de Vorstbisschop van Munster en de Kerk van het Heilige Roomsche Rijk.
Herenboeren kwamen vooral voor in Noord-Groningen en het Oldambt, in mindere mate in de Groningse en Drentse Veenkoloniën, in delen van Friesland en in vrijwel geheel Zeeuws-Vlaanderen. De term herenboer werd en wordt door kleinere boeren (keuterboeren), landarbeiders en dorpelingen vaak als negatieve connotatie gebruikt. Men vond de rijke boeren uitbuiters.
In de negentiende eeuw staan de herenboeren bekend om hun grote rijkdom vanwege het verbouwen en verhandelen van immense hoeveelheden graan en aardappelen. Deze rijkdom uit zich vooral in sociale positie en aanzien. Boerderijen worden vergroot en versierd tot borgen omgeven door de slingertuinen in Engelse landschapsstijl. Doordat de herenboer zelf niet meer actief hoeft te zijn op zijn bedrijf verwerft hij een aanzienlijke positie in de plaatselijke, en deels ook landelijke politiek en het maatschappelijk leven.
