Hella S. Haasse
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Hella (Hélène Serafia) Haasse (Batavia, 2 februari 1918) is een Nederlandse schrijfster. Ze was één van de eersten die haar werk bekend maakte in het buitenland. Momenteel is zij één van de in het buitenland meest gelezen Nederlandse schrijvers. Met maar liefst zestig schrijversjaren is zij nog steeds actief. Hella Haasse is een dochter van Willem Hendrik Haasse die boeken schreef onder het pseudoniem W.H. van Eemlandt en de concertpianiste Katharina Diehm Winzenhöhler.
Inhoud |
[bewerk] Jeugd
Haasse volgde na een tweejarig verblijf (1920-1921) in Nederland de kleuterschool en katholieke lagere school in Soerabaja. In 1924 keerde ze terug naar Europa omdat haar moeder opgenomen werd in een sanatorium in Davos. Haasse woonde achtereenvolgens bij haar oma in Heemstede en in een kinderpension in Baarn. In 1928 keerde de familie terug naar Nederlands-Indië waar Haasse haar middelbare school doorliep. Daarna verhuisde ze in 1938 naar Nederland om Scandinavische taal- en letterkunde te gaan studeren. In 1941 stopte Haasse met haar studie en begon ze met een opleiding aan de Amsterdamse Toneelschool. Op 18 februari 1944 trouwde ze met Jan van Lelyveld (1918), die ze in 1939 had leren kennen bij Propria Cures en beëindigde haar toneelcarrière. Wel bleef ze cabaretteksten schrijven, onder andere voor Wim Sonneveld. Haasse en Van Lelyveld kregen drie dochters, Chrisje (1944-1947), Ellen Justine (1947) en Marina (1951). In 1981 verhuisde Haasse met haar man naar Frankrijk.
[bewerk] Werk
Een aantal van Haasses boeken heeft het leven in Nederlands-Indië als onderwerp. Daarnaast heeft ze een aantal historische romans geschreven, waarvan de bekendste Het woud der verwachting is.
In 1988 kreeg Haasse een eredoctoraat in de letterkunde van de Universiteit van Utrecht. Koningin Beatrix onderscheidde haar met de prestigieuze Eremedaille voor Kunst en Wetenschap van de Huisorde van Oranje.
De personages in haar boeken komt ze nog vaak tegen in haar dromen, zegt ze. "Ik heb een hele familie voor mezelf gecreëerd waar ik nog vaak aan denk. Ik heb daar zo diep ingegraven, doordrongen in die persoonlijkheden: je raakt ze nooit kwijt".
Voorjaar 2007 ontdekte Haasse bij haar thuis het manuscript van een avonturenroman, Sterrenjacht, die ze in 1949 schreef en in 1950 als feuilleton is verschenen in Het Parool, onder het pseudoniem C.J. van der Sevensterre. Tot 2007 was niet bekend dat Haasse achter dit pseudoniem schuil ging.[1]
Kort na het verschijnen van het boek Sterrenjacht in juni 2007, werd bekendgemaakt dat planetoïde 10250 de naam Hellahaasse krijgt. De planetoïde is ontdekt door sterrenkundigen uit Leiden en die mochten daarom de naam bepalen. Planetoïde (10250) Hellahaasse heeft een diameter van circa 4 km en voltooit in 3,57 jaar een volledige omloop rond de zon. De gemiddelde afstand tot de zon bedraagt 350 miljoen km.
[bewerk] Hella Haasse museum
De schrijfster Hella S. Haasse heeft een eigen virtueel museum op het internet. Op 5 februari 2008, drie dagen na haar negentigste verjaardag, opende zij het museum tijdens een feestelijke bijeenkomst voor genodigden via het intikken van een wachtwoord en als eerste in te loggen. De toegang tot het museum is gratis.
Anders dan de musea van bijvoorbeeld Couperus, Multatuli en Armando wordt het Hella Haasse Museum niet gevestigd in een gebouw dat in het leven van de auteur een grote rol speelde: het Hella Haasse Museum bevindt zich op internet. Het adres is [[1]]
Het digitale museum is een initiatief van Stormy Minutes (het productiebedrijf van Machteld van Gelder) en Sara Kolster (grafisch ontwerper en beeldend kunstenaar). Hella S. Haasse, uitgeverij Querido en het Letterkundig Museum verleenden hun medewerking door het beschikbaar stellen van hun archiefmateriaal. De bouw van het museum werd mogelijk gemaakt door subsidies van de Mondriaan Stichting, het Filmfonds, het Stimuleringsfonds, Stormy Minutes en uitgeverij Querido.
De bezoekers van het museum kunnen op twee manieren door het leven en werk van Haasse navigeren. Allereerst associatief, dwalend, van het ene boek naar de andere publicatie, van het ene jaartal naar het andere, van brieven naar interviews. Zo is het mogelijk om van een foto van de jonge Haasse in Nederlands-Indië te worden doorverwezen naar de eerste druk van Heren van de thee, vervolgens naar het romanpersonage Sophie Bentinck en de archieven in Bückeburg. Daarnaast kan men gericht speuren naar beeld- of tekst- en bronnenmateriaal door middel van zoekopdrachten.
Het museum maakt op een innovatieve en visueel aantrekkelijke manier het persoonlijke archief van Haasse openbaar. Naast haar eigen documenten, zoals 350 familiefoto’s, brieven, dagboekaantekeningen en 150 manuscripten, worden in het museum ook boekfragmenten, interviews en documentaires ondergebracht. Het Hella Haasse Museum is het eerste digitale schrijversmuseum ter wereld en is een eerbetoon aan een van Nederlands grootste schrijvers.
De auteur, hoewel digibeet, spreekt niet zoals de drie jaar jongere Nobelprijswinnares Doris Lessing, laatdunkend over het internet als één groot hol vat zonder wezenlijke informatie. Haasse beschouwt de ontlezing als een tijdelijk gebeuren. Daarbij geeft zij nog mee dat mensen weer zullen ontdekken hoe belangrijk en onmisbaar het is om te lezen. Wat altijd overblijft, is het werk zelf.
[bewerk] Prijzen
- 1948 - Novelleprijsvraag CPNB voor Oeroeg
- 1958 - Prijsvraag Atlantische Commissie voor De ingewijden
- 1961 - Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945 voor haar gehele oeuvre
- 1962 - ANV-Visser Neerlandia-prijs voor Een draad in het donker
- 1977 - Littéraire Witte Prijs voor Een gevaarlijke verhouding of Daal-en-Bergse brieven
- 1981 - Constantijn Huygensprijs voor haar gehele oeuvre
- 1983 - P.C. Hooftprijs voor haar gehele oeuvre
- 1985 - Dr. J.P. van Praag-prijs voor haar gehele oeuvre
- 1993 - Publieksprijs voor het Nederlandse Boek voor Heren van de thee
- 1995 - Annie Romeinprijs voor haar gehele oeuvre
- 2003 - NS Publieksprijs voor het Nederlandse Boek voor Sleuteloog
- 2003 - Dirk Martensprijs voor Sleuteloog
- 2004 - Prijs der Nederlandse Letteren voor haar gehele oeuvre
[bewerk] Bibliografie
- 1948 - Oeroeg (Boekenweekgeschenk, verfilmd in 1993)
- 1949 - Het woud der verwachting. Het leven van Charles van Orléans (roman)
- 1950 - Sterrenjacht (feuilleton in Het Parool, onder pseudoniem van C.J. van der Sevensterre[1])
- 1950 - De verborgen bron (roman)
- 1952 - De scharlaken stad (roman)
- 1954 - Zelfportret als legkaart (autobiografie)
- 1957 - De ingewijden (roman)
- 1960 - Cider voor arme mensen (roman)
- 1962 - De meermin (roman)
- 1966 - Een nieuwer testament (roman)
- 1967 - Persoonsbewijs (autobiografie)
- 1968 - De tuinen van Bomarzo (essays)
- 1970 - Krassen op een rots. Notities bij een reis op Java (essays)
- 1971 - Huurders en onderhuurders (roman)
- 1973 - De Meester van de Neerdaling (verhalen)
- 1976 - Een gevaarlijke verhouding of Daal-en-Bergse brieven (roman)
- 1978 - Mevrouw Bentinck of Onverenigbaarheid van karakter (roman)
- 1981 - De groten der aarde of Bentinck tegen Bentinck (roman)
- 1983 - De wegen der verbeelding (roman)
- 1986 - Berichten van het Blauwe Huis (roman)
- 1989 - Schaduwbeeld of Het geheim van Appeltern (roman)
- 1992 - Heren van de thee (roman)
- 1993 - Een handvol achtergrond. Parang Sawat (autobiografische teksten)
- 1994 - Transit (Boekenweekgeschenk)
- 1996 - Ogenblikken in Valois (essays)
- 1996 - Uitgesproken opgeschreven. Essays over achttiende-eeuwse vrouwen, een bosgezicht, verlichte geesten, vorstenlot, satire, de pers en Vestdijks avondrood
- 1997 - Zwanen schieten (roman)
- 2000 - Lezen achter de letters (essays)
- 2000 - Fenrir: een lang weekend in de Ardennen
- 2002 - Sleuteloog, (roman), winnend boek NS-Publieksprijs 2003
- 2003 - Het dieptelood van de herinnering (autobiografische teksten)
- 2004 - Oeroeg - een begin (facsimile-editie ter gelegenheid van de Prijs der Nederlandse Letteren)
- 2006 - Het tuinhuis (verhalen)
- 2006 - Een kruik uit Arelate (enkel beschikbaar als podcast[2])
- 2007 - Sterrenjacht (feuilleton, , in 1950 in Het Parool gepubliceerd)[1] ISBN 9021433281; ISBN 9789021433288
[bewerk] Externe links
- Website Hella S. Haasse
- Dossier Hella Haasse (Koninklijke Bibliotheek)
- Dossier Hella Haasse (digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren)
- 'Schrijven is mijn manier van aanwezig zijn' (Interview met Hella Haasse)
- Planetoïde voor Hella Haasse
- Virtueel Hella Haasse Museum (geopend vanaf 5 februari 2008, 16.00u.)
Bronnen, noten en/of referenties: |