Giorgio Vasari
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Giorgio Vasari (Arezzo, 30 juli 1511 - Florence, 27 juni 1574) was een Italiaans schilder en architect en één van de eerste kunsthistorici door zijn biografieën van Italiaanse kunstenaars.
Vasari schiep veel kunst voor de kerken van Florence. Vooral zijn altaarstukken belichamen de idealen van de contrareformatie waar het Concilie van Trente voor stond.
Vasari werd echter meer gewaardeerd om zijn architectuur. Het bekendste voorbeeld is de Uffizi in Florence. Ook heeft hij de Sala dei Cinquecento in het Palazzo Vecchio in Florence ontworpen en gedecoreerd en was hij de architect van de Corridoio bovenop de Ponte Vecchio.
Inhoud |
[bewerk] Vite van Vasari
Vasari is tegenwoordig vooral bekend om zijn boek Vite dat, naast het Schilderboeck van Karel van Mander, nog steeds één van de belangrijkste biografische bronnen van Renaissancekunst is voor kunsthistorici. De volledige titel luidt Vite de' più eccellenti architetti, pittori, et scultori italiani, da Cimabue insino a' tempi nostri (Levens van de uitmuntendste Italiaanse architecten, schilders en beeldhouwers, van Cimabue tot onze tijd) uit 1550 en 1568. De uitgave van 1568 is uitgebreid met onder meer (soms gefantaseerde) portretten van de kunstenaars in houtsnede.
In de eerste hoofdstukken geeft Vasari een inleiding op de bouw-, schilder- en beeldhouwkunst waaruit zijn kijk op de iconografie blijkt en de smaak van de 16e eeuw, de tijd van de contra-reformatie. Vasari ziet Michelangelo als de belangrijkste figuur.
Sommigen van de kunstenaars die Vasari in zijn Vite beschrijft zijn tegenwoordig niet meer algemeen bekend, maar de biografieën worden levendig verteld, waardoor het boek een onmisbare bron is bij een onderzoek naar kunstenaars uit de Italiaanse renaissance.
Elke biografie is opgezet als een heldenepos dat de kunstenaar verheerlijkt, gecombineerd met roddels en anekdotes. Vooral Michelangelo werd de hemel ingeprezen door Vasari, die een voorkeur had voor kunstenaars uit Florence. Kunst uit Venetië wordt genegeerd. Desondanks is dit boek het belangrijkste werk uit zijn oeuvre, dat nog steeds wordt gebruikt door kunsthistorici over de hele wereld.
[bewerk] Lijst van beschreven kunstenaars
Hieronder een overzicht van de biografieën in de drie delen van de Vite:
[bewerk] Deel 1
- Cimabue
- Arnolfo di Lapo
- Nicola Pisano
- Giovanni Pisano
- Andrea Tafi
- Giotto
- Pietro Lorenzetti (Pietro Laurati)
- Andrea Pisano
- Buonamico Buffalmacco
- Ambrogio Lorenzetti (Ambruogio Laurati)
- Pietro Cavallini
- Simone Martini
- Taddeo Gaddi
- Andrea Orcagna (Andrea di Cione)
- Agnolo Gaddi
- Duccio
- Gherardo Starnina
- Lorenzo Monaco
- Taddeo Bartoli
[bewerk] Deel 2
- Jacopo della Quercia
- Nanni di Banco
- Luca della Robbia
- Paolo Uccello
- Lorenzo Ghiberti
- Masolino da Panicale
- Masaccio
- Filippo Brunelleschi
- Donatello
- Giuliano da Maiano
- Piero della Francesca
- Fra Angelico
- Leon Battista Alberti
- Antonello da Messina
- Alessio Baldovinetti
- Fra Filippo Lippi
- Andrea del Castagno
- Domenico Veneziano
- Gentile da Fabriano
- Vittore Pisanello
- Benozzo Gozzoli
- Vecchietta (Francesco di Giorgio e di Lorenzo/Lorenzo di Pietro)
- Antonio Rossellino
- Bernardo Rossellino
- Desiderio da Settignano
- Mino da Fiesole
- Lorenzo Costa
- Ercole Ferrarese
- Jacopo Bellini
- Giovanni Bellini
- Gentile Bellini
- Cosimo Rosselli
- Domenico Ghirlandaio
- Antonio Pollaiuolo
- Piero Pollaiuolo
- Sandro Botticelli
- Andrea del Verrocchio
- Andrea Mantegna
- Filippino Lippi
- Bernardino Pinturicchio
- Francesco Francia
- Pietro Perugino
- Luca Signorelli
[bewerk] Deel 3
- Leonardo da Vinci
- Giorgione da Castelfranco
- Antonio da Correggio
- Piero di Cosimo
- Donato Bramante (Bramante da Urbino)
- Fra Bartolomeo Di San Marco
- Mariotto Albertinelli
- Raffaellino del Garbo
- Pietro Torrigiano (Torrigiano)
- Giuliano da Sangallo
- Antonio da Sangallo
- Rafaël
- Guglielmo Da Marcilla
- Simone del Pollaiolo (il Cronaca)
- Davide en Benedetto Ghirlandaio
- Domenico Puligo
- Andrea da Fiesole (Bregna?)
- Vincenzo da San Gimignano
- Andrea Sansovino (Andrea dal Monte Sansovino)
- Benedetto da Rovezzano
- Baccio da Montelupo and Raffaello da Montelupo (vader en zoon)
- Lorenzo di Credi
- Boccaccio Boccaccino(Boccaccino Cremonese)
- Lorenzetto
- Baldassare Peruzzi
- Pellegrino da Modena
- Giovan Francesco, il Fattore
- Andrea del Sarto
- Francesco Granacci
- Baccio D'Agnolo
- Properzia de’ Rossi
- Alfonso Lombardi
- Michele Agnolo
- Girolamo Santacroce
- Dosso en Dossi (Dossi brothers)
- Giovanni Antonio Licino (Giovanni Antonio Licino Da Pordenone)
- Rosso Fiorentino
- Giovanni Antonio Sogliani
- Girolamo da Treviso (Girolamo Da Trevigi)
- Polidoro da Caravaggio e Maturino da Firenze(Maturino Fiorentino)
- Bartolommeo Ramenghi (Bartolomeo Da Bagnacavallo)
- Marco Calabrese
- Morto Da Feltro
- Franciabigio
- Francesco Mazzola
- Jacopo Palma (Il Palma)
- Lorenzo Lotto
- Giulio Romano
- Sebastiano del Piombo (Sebastiano Viniziano)
- Perino Del Vaga
- Domenico Beccafumi
- Baccio Bandinelli
- Jacopo da Pontormo
- Michelangelo Buonarroti
- Titiaan
- Giulio Clovio, illustrator
[bewerk] Begrip Renaissance
Vasari was de eerste die de eeuwen vóór zijn tijd minderwaardig noemde en ze, vergeleken met de Klassieke Oudheid en zijn eigen glorieuze tijd, de naam "Middel Eeuwen" gaf. Hij vond dat de tijd waarin hij leefde een wedergeboorte (rinascità) van de Klassieke Oudheid was. Hiervan is het Italiaanse begrip "Rinascimento" afgeleid, beter bekend in zijn Franse vertaling "Renaissance".
[bewerk] Schilderstijl
Als kunstschilder werkte hij in de maniëristische stijl en was hij een volgeling van de Romeinse school.
[bewerk] Publicatie
- Vite de' più eccellenti architetti, pittori, et scultori italiani, da Cimabue insino a' tempi nostri (1550, uitgebreide uitgave 1568)
[bewerk] Biografie
- Willem Arondeus, Schilderkunstige avonturen. Leven en werken van Giorgio Vasari, Amsterdam, 1946
[bewerk] Externe link
- Giorgio Vasari op Artcyclopedia met veel links
- Italiaanse tekst van de Vite
- Vasari geillustreerd, Het leven van Michelangelo Buonarroti.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Giorgio Vasari op Wikimedia Commons.
|
