Die Fledermaus
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Die Fledermaus (De vleermuis) is een komische operette van Johann Strauss jr. uit 1874 op een Duits libretto van Carl Haffner en Richard Genée. Het is een van de beroemdste en meest uitgevoerde operettes ooit geschreven. [1]
Inhoud |
[bewerk] Ontstaan
Het oorspronkelijke toneelstuk van Heilhac en Halévy lag ten grondslag aan de operette. De componist Jacques Offenbach kende dit toneelstuk en had reeds plannen om er een operette van te maken, maar dat kwam er niet van.
Johann Straus werd intussen bekend in heel Europa door zijn dansmuziek (met name zijn walsen) en door zijn muzikale en bekende vader Johann Strauss sr. die toen reeds furore had gemaakt. Offenbach kende junior en stimuleerde hem tot het schrijven van een operette, een genre dat snel aan populariteit won, onder andere in Wenen.
Strauss schreef in 1871 de operette Indigo, en in 1873 Der Carnaval in Rom. De première van Die Fledermaus was in 1874 in Wenen. Het was de derde van een serie van 16 operettes. Aanvankelijk leek het een mislukking te worden, en kreeg het werk slechte kritiek in de pers. [2]
Toen het stuk ook in Berlijn en Parijs was gespeeld, veroverde het ook de overige Europese theaters en werd uiteindelijk ook weer in Wenen zelf gespeeld, en kreeg het de status van typisch Weense operette.
Kenmerken van deze operette zijn:
- de dansmuziek (de wals en soms ook galop),
- de overeenkomsten met het Weense Singspiel en de daaraan verwante ‘Posse mit Gesang’
- de overeenkomst met Offenbach's Opéras Bouffes: parodistische en cabarateske werken
Het verhaal is gebaseerd op een komische huwelijksklucht, met elementen als jaloezie, humor, genot, en feestelijke en grappige scènes .
[bewerk] Rolverdeling
- Eisenstein (tenor)
- Rosalinde (sopraan)
- Adele (sopraan)
- Ida (sopraan)
- Alfred (tenor)
- Dr Falke (bariton)
- Blind (tenor)
- Frank (bariton)
- Prins Orlofsky (mezzo-sopraan)
- Frosch (kikker, sprekende rol)
[bewerk] De drie actes
(inhoud volgt binnenkort)
[bewerk] Act 1, Eisenstein's huis
[bewerk] Act 2, Een danszaal in Villa Orlovsky.
[bewerk] Act 3, In het kantoor van Gouverneur Falke, bij de gevangenis
[bewerk] Bekende opnamen
Er zijn ongeveer 20 opnamen van Die Fledermaus beschikbaar. Enige van de beter bekende zijn:
Jaar | Bezetting: Eisenstein, Rosalinde, Adele, Alfred, Orlofsky |
Dirigent, Opera Gezelschap en Orkest |
Label |
---|---|---|---|
1949 | Julius Patzak, Anny Schlemm , Rita Streich, Helmut Krebs , Anneliese Müller |
Ferenc Fricsay | Audio CD: |
1950 | Julius Patzak, Hilde Gueden, Wilma Lipp, Anton Dermota, Sieglinde Wagner |
Clemens Krauss | Audio CD: |
1955 | Nicolai Gedda, Elisabeth Schwarzkopf, Rita Streich, Helmut Krebs, Rudolf Christ |
Herbert von Karajan | Audio CD: |
1960 | Waldemar Kmentt, Hilde Gueden, Erika Köth, Giuseppe Zampieri, Regina Resnik |
Herbert von Karajan | Audio CD: |
1971 | Eberhard Wächter, Gundula Janowitz, Renate Holm, Waldemar Kmentt, Wolfgang Windgassen |
Karl Böhm | Audio CD: |
1971 | Nicolai Gedda, Anneliese Rothenberger, Renate Holm, Adolf Dallapozza, Brigitte Fassbaender |
Willi Boskovsky | Audio CD: |
1974 | Robert Stolz, Rudolf Schock, Wilma Lipp, Renate Holm, Cesare Curzi, Elisabeth Steiner |
Robert Stolz | Audio CD: |
1974 | Hermann Prey, Julia Varady, Lucia Popp, René Kollo, Ivan Rebroff |
Carlos Kleiber | Audio CD: |
1975 | Peter Seiffert, Lucia Popp, Eva Lind, Plácido Domingo, Agnes Baltsa |
Plácido Domingo | Audio CD: |
1987 | Werner Hollweg, Edita Gruberova, Barbara Bonney, Josef Protschka, Marjana Lipovsek |
Nikolaus Harnoncourt | Audio CD: |
1990 | Wolfgang Brendel, Kiri Te Kanawa, Edita Gruberova, Richard Leech, Brigitte Fassbaender |
André Previn | Audio CD: |
[bewerk] Film bewerkingen
Die Fledermaus is talloze malen voor film en televisie bewerkt:
Jaar | Land | Opmerking | Directie | Eisenstein | Rosalinde | Adele | Orlofsky | Frosch |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1923 | Duitsland | Stomme film | Max Mack | Harry Liedtke | Eva May | Lya De Putti | -?- | -?- |
1931 | Frankrijk/Duitsland | Carl Lamac | -?- | -?- | -?- | -?- | -?- | |
1933 | Engeland | Waltz Time - nieuwe titel | Wilhelm Thiele | Fritz Schulz | Evelyn Laye | Gina Malo | George Baker | Jay Laurier |
1937 | Duitsland | Paul Verhoeven | -?- | -?- | -?- | -?- | -?- | |
1945 | Duitsland | Released 1946 | Géza von Bolváry | Johannes Heesters | Marte Harell | Dorit Kreysler | Siegfried Breuer | Josef Egger |
1955 | Engeland | Oh... Rosalinda!! - new title |
Michael Powell en Emeric Pressburger | Michael Redgrave | Ludmilla Tchérina | Anneliese Rothenberger | Anthony Quayle | Oskar Sima |
1955 | DDR | Rauschende Melodien - nieuwe titel | E. W. Fiedler | Erich Arnold | Jarmila Ksirová | Sonja Schöner | Gerd Frickhöffer | Josef Egger |
1959 | Duitsland | TV aanpassing | Kurt Wilhelm | Friedrich Schoenfelder | -?- | -?- | -?- | -?- |
1962 | Oostenrijk | Géza von Cziffra | Peter Alexander | Marianne Koch | Marika Rökk | Boy Gobert | Hans Moser | |
1968 | Denemarken | Flagermusen - nieuwe titel | John Price | Poul Reichhardt | Birgitte Bruun | Ellen Winther | Susse Wold | Buster Larsen |
1972 | Duitsland | Otto Schenk | Eberhard Wächter | Gundula Janowitz | Renate Holm | Wolfgang Windgassen | Otto Schenk | |
1979 | USSR | Летучая Мышь - nieuwe titel |
Yan Frid | Yuri Solomin | Lyudmila Maksakova | Larisa Udovichenko | Yuri Vasilyev | -?- |
1984 | Engeland | TV aanpassing | Humphrey Burton | Hermann Prey | Kiri Te Kanawa | Hildegard Heichele | Doris Soffel | Josef Meinrad |
1986 | Duitsland | Otto Schenk | Eberhard Wächter | Pamela Coburn | Janet Perry | Brigitte Fassbaender | Franz Muxeneder | |
1990 | Engeland | Humphrey Burton | Louis Otey | Nancy Gustafson | Judith Howarth | Jochen Kowalski | John Sessions | |
1997 | Oostenrijk | Lindy Hume | Anthony Warlow | Gillian Sullivan | Amelia Farrugia | Suzanne Johnston | Geoff Kelso | |
2001 | Frankrijk | La chauve-souris - nieuwe titel |
Don Kent | Christoph Homberger | Mireille Delunsch | Malin Hartelius | David Moss | Elisabeth Trissenaar |
[bewerk] Externe links
- Libretto van Die Fledermaus in de originele Duitse versie met een letterlijke Engelse vertaling
- Lijst met aanstaande uitvoeringen door belangrijke gezelschappen
- The Guide to Operetta - Die Fledermaus
Referenties: |
|