Christoffel (heilige)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
 Sint-Christoffel door Albrecht Dürer |
|
| Geboren | Onbekend |
| Gestorven | Onbekend |
| Vereerd in | Rooms-Katholieke Kerk en Orthodoxe Kerk |
| Naamdag | 24 juli |
|
|
|
|---|---|
Christoffel of Christoforus (Latijn: Christophorus; Grieks: Christophoros, "Christus-drager") is een heilige in de Rooms-Katholieke Kerk en de Orthodoxe kerken. Hij werd in de Oosters-orthodoxe traditie vaak afgebeeld als een reus met een hondenkop.
Inhoud |
[bewerk] Diverse verhalen
Er is weinig tot niets te zeggen over de historische Christoffel en er gaan meerdere verhalen over zijn leven.
[bewerk] Christoffel van Chalcedon
In de vijfde eeuw zou er volgens legenden een man genaamd Christoffel in Chalcedon hebben geleefd. Zeker is dat Sint-Christoffel in deze tijd met name langs pelgrimsroutes al werd vereerd, maar over deze vijfde-eeuwse persoon is niet veel opmerkelijks te vertellen.
[bewerk] Christoffel van Cynocefalen
Een oudere Christoffel, een martelaar, zou in de tijd van de Romeinse keizer Decius (249-251) de begeleider van de apostel Bartholomeüs zijn geweest. Hij was afkomstig uit het land der Cynocefalen (Hondkoppigen). Bartholomeus was uitgezonden naar dit land om het evangelie te verkondigen. Eén van de Cynocefalen liet zich dopen en kreeg de naam Christoffel. Door zijn bekering tot het christendom kreeg hij een menselijke tong en kon hij spreken. Hij ging vervolgens het evangelie prediken in Lycië. Zijn stok droeg bladeren en vruchten als teken van de instemming van God. In het kader van de christenvervolgingen door de plaatselijke koning werd hij langdurig gemarteld en onthoofd. Voor deze martelingen waren 400 soldaten nodig, Christoffel was immers een reus. Zijn sterfjaar zou 250 zijn geweest. In latere legenden wordt Christoffel als soldaat voorgesteld die vele medesoldaten bekeerde. Ook deze had een hondenkop.
[bewerk] Christoffel de Christusdrager
Wéér een andere legende verhaalt van ene Reprobus die zo arrogant was dat hij zijn diensten alleen wilde aanbieden aan het allerhoogste gezag. Eerst trad hij in dienst bij de koning, die echter bang bleek te zijn voor de keizer. Hij trad in dienst bij de keizer, maar die was bang voor de duivel. Toen bood hij zijn diensten aan aan de duivel. De duivel was echter bang voor Christus en Reprobus besloot Christus te gaan dienen. Hij deed dit, op advies van een kluizenaar, door mensen op zijn brede rug een rivier over te dragen. Op zekere dag moest hij een klein kind de rivier over tillen. Terwijl hij daarmee bezig was werd het kind echter zwaarder en zwaarder, totdat Reprobus bijna bezweek en tot zijn schouders in het water stond. Toen openbaarde het kind zich als Christus en doopte Reprobus in de rivier. Zijn doopnaam werd Christoffel, Christusdrager. Jezus liet Christoffels staf groen uitlopen en zond hem weg om het evangelie te prediken. Ook in deze legende wordt hij uiteindelijk gemarteld en onthoofd. Dit is in het Westen het meest bekende verhaal.
[bewerk] Christoffel als reus
Het verhaal dat Christoffel een reus was wordt als volgt verklaard: zijn bijnaam Canineus (de hondachtige) zou zijn verbasterd tot Cananeus (reus uit Kana). Andere verhalen draaien dit proces om. Christoffel zou uit Kana stammen en daarom Cananeus zijn genoemd. Dit zou vervolgens zijn verbasterd tot canineus en hierdoor dacht men dat hij een hondenkop had. Sommige mensen leggen ook een verband met de Egyptische god Anubis. Deze Anubis wordt ook met een hondenkop afgebeeld en volgens de legende droeg hij de valkgod Horus, zoon van de zonnegod Aton, over de Nijl.
[bewerk] Noodhelper
In de middeleeuwen was Christophorus een van de Veertien Noodhelpers. Hij zou bovendien beschermen tegen een 'onvoorziene dood', d.i. overlijden zonder de laatste sacramenten te ontvangen. Met de geringe levensverwachting van de middeleeuwer hing samen dat (volks)prenten en beelden van de Christusdrager in de late middeleeuwen overal, op marktpleinen en in kerken, te vinden waren. Eén van deze prenten (de zogenaamde Buxheimer Christophorus in Manchester) draagt dan ook het opschrift 'Christofori faciem die quacumque tueris Illa nempe die morte male non morieris' (Op welke dag gij het gelaat van Christophorus zult aanschouwen, op die dag zult ge zeker geen kwade dood sterven).
[bewerk] Naamdag en patroonheilige
Zijn naamdag is 24 juli (voor het Tweede Vaticaans Concilie viel zijn naamdag op 25 juli, omdat dat ook de gedachtenis van Jacobus is, werd Sint-Christoffel een dag verplaatst).
Sint-Christoffel is de patroonheilige van de reizigers, alle verkeersdeelnemers, timmerlieden, schilders, pelgrims, fruithandelaren, boekbinders, schatgravers, hakebusschutters, hoedenmakers, tuinmannen en kinderen en patroon tegen besmettelijke ziekten, onverwachte dood, de pest, droogte, onweer, hagel, watersnood, vuurrampen, oogziekten, tandpijn en van de bewoners van de stad Roermond, waar een groot beeld van hem met Christus op zijn schouder de top van de kathedraal siert. In die stad staat de enige Sint-Christoffelkathedraal ter wereld.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden in de categorie Sint-Christoffel van Wikimedia Commons. |
| De Veertien Noodhelpers |
|---|
|
Achatius - Barbara - Blasius - Catharina - Christoffel - Cyriacus - Dionysius - Egidius - Erasmus - Eustachius - Joris - Margaretha - Pantaleon - Vitus |
