Ceterum censeo Carthaginem esse delendam
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ceterum censeo Carthaginem esse delendam is een Latijnse uitspraak die toegeschreven wordt aan de Romeinse senator Cato Maior (234-149 voor Chr.).
De spreuk betekent letterlijk: Overigens ben ik van mening dat Carthago verwoest moet worden. Carthago was in de tijd van Cato de tegenspeler van Rome tijdens de Punische oorlogen. Cato had de gewoonte elke redevoering met deze spreuk te beëindigen. Carthago is ten slotte in 146 voor Christus door Rome verwoest. In 29 voor Christus werd de stad door keizer Augustus hersticht (Colonia Julia Carthago).
De strekking van deze uitspraak is dat dingen die belangrijk zijn voortdurend herhaald moeten worden. Wie, bijvoorbeeld in de publieke zaak, iets wil bereiken zal te pas en te onpas zijn boodschap moeten herhalen.
De zin leeft voort in de lessen Latijn op middelbare scholen als een voorbeeld van het gerundivum (delendam), de alliteratie (ceterum censeo Cartaginem) en de accusativus cum infinitivo (Carthaginem esse delendam bij censeo).
Betwijfeld wordt of de uitspraak authentiek is. De exacte formulering ceterum censeo Carthaginem delendam esse wordt in antieke bronnen niet vermeld. Plutarchus is de enige antieke bron die Cato in de directe rede citeert, maar doet dat in het Oud-Grieks: Δοκει δέ μοι και Καρχηδόνα μη είναι. ("en het lijkt me goed als Carthago er niet meer zou zijn", Parallelle levens, Cato 27), andere bronnen als Plinius Maior (Naturalis Historia, boek 15, XX) geven meer in het algemeen aan dat Cato geroepen zou hebben dat Carthago verwoest moest worden.
