Carnavalskraker
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een carnavalskraker ofwel carnavalshit is een ten tijde van carnaval veel (mee)gezongen veelal speciaal voor die gelegenheid geschreven lied. Om makkelijk mee te kunnen dansen wordt carnavalsmuziek vooral in de maatsoort 6/8 (hossen) en 3/4 (meedeinen) geschreven. Lokale carnavalsverenigingen doen veelal moeite om in een carnavalskraker plaatselijke actuele onderwerpen in dialect aan te snijden. Carnavalshits zijn een vorm van gelegenheidscomposities.
Inhoud |
[bewerk] Opbouw
Een goede carnavalshit heeft diverse herkenbare ingrediënten:
- Een makkelijk meezingbare 'volkse' melodie
- Een ritme met 'hossend' karakter: lang-kort wordt vaak voortdurend afgewisseld, en triolen komen veelvuldig voor.
- De harmonie bevat veel tertsen en sexten
- De tekst is eenvoudig te onthouden, humoristisch van aard en heeft vaak een pointe
- De vorm bestaat meestal uit diverse strofen die met refreinen worden afgewisseld.
- Een niet te snel tempo: er moet op gehost kunnen worden
[bewerk] Bekende krakers
Bekende carnavalskrakers buiten Limburg zijn/waren:
- Mien waar is mijn feestneus (6/8)
- Een bloemetjesgordijn- Wim Kersten (6/8)
- Er staat een paard in de gang (André van Duin(2/4)
- Zak es lekker door (2/4)
- Nie knieze, nie zeure (3/4)
- En Adam sloeg Eva (3/4)
- Ik heb een spijker in m'n kop au, au- DE STIPKES (6/8)
- 'Woensdagmorgen krijg je rooie rozen'- Wim Kersten (6/8)
- Ik ben zo blij, zo blij, dat mijn neus van voren zit en niet opzij (6/8)
- Kiele kiele Koeweit, Farce Majeure, 1973
- Kamerbreed tapijt, Barry Hughes
[bewerk] Limburg
In Limburg zijn er per plaats verscheidene dialectgroepen zoals Neet oet Lottum, Zoemaar en Rowwen Heze te vinden, die ook landelijk het goed doen. Diverse groepen zoals W-Dreej uit Venlo en Kartoesj uit Limbricht maken behalve feestmuziek ook carnavalsmuziek. Ook heeft zowat elke stad/dorp wel een "leedjes/liedjes" avond.
Er is een organisatie die elk jaar een wedstrijd organiseert voor de zogenaamde Limburgse sjlager, de Stichting LVK (Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer). Deze wedstrijd begint enkele weken voor de finale doordat mensen uit Limburg via de krant, de regionale omroep L1 en op internet op hun favoriete liedjes en artiesten kunnen stemmen. De beste 11 komen na een aantal rondes in de finale. De beste liedjes zijn ook gegarandeerd voor een optreden op de Boetegewoene Boetezitting ( de start van de Limburgse "Vastelaovend" cq. Carnaval ) in Venlo.
[bewerk] Brabant
Ook in Brabant vinden carnavalsliedjesfestivals plaats, zoals in Vught/Dommelbaorzedurp (het "Deun en Deinderfestival") en in 's-Hertogenbosch/Oeteldonk (het Kwekfestijn). Jaarlijks vindt bovendien een provinciale Brabantse wedstrijd plaats tussen de winnaars van de plaatselijke festivals, het Knotskrakersfestival in Nieuwkuijk (gemeente Heusden).
[bewerk] Overig
Carnavalskrakers zijn een betrekkelijk recent verschijnsel van na de Tweede Wereldoorlog. Een der bekendste liedjesschrijvers was Pierre Kartner die door zijn carnavalshit "Vader Abraham had zeven zonen" zoveel succes kreeg dat hij daarna nog vele andere carnavalshits schreef.
