Bas Jan Ader
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Bas Jan Ader (officieel Bastiaan Johan Christiaan Ader) (Winschoten, 19 april 1942 - Atlantische Oceaan, 1975) was een Nederlands conceptueel kunstenaar.
Inhoud |
[bewerk] Jeugd
Ader groeide op in Winschoten en werd opgevoed door zijn moeder als een van de twee zonen van het predikanten- en verzetstrijdersechtpaar Bastiaan Jan Ader en Johanna Adriana Ader-Appels. Zijn vader werd in 1944 door de Duitse bezetter gefusilleerd.
[bewerk] Kunstopleiding
Ader volgde samen met onder meer Wim T. Schippers en Ger van Elk in Amsterdam een opleiding aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs (de huidige Rietveldacademie). Na enkele avontuurlijke (zee)reizen belandde hij met Ger van Elk op een kunstopleidingsinstituut in Los Angeles. In de jaren '60 studeerde hij kunst en filosofie in Californië.
[bewerk] Werk
Zijn werk bestaat voor een groot deel uit performances, waarin fotografie en film een belangrijke rol spelen. Zijn kunst is geïnspireerd door de zwaartekracht en andere fysische verschijnselen. Hij maakte daarvan verschillende korte filmopnames waarin hij zichzelf aan het vallen bracht. Eén daarvan is opgenomen in het Amsterdamse bos en heet Broken Fall (organic) waarin hij zich uit een boom in het water laat vallen. In een andere film zit hij op een stoel op het schuine dak van een huis, waar hij vervolgens ook vanaf valt; in een van zijn andere korte films houdt hij zo lang als hij kan een zware steen vast die op een lamp valt wanneer hij het niet meer volhoudt: in al deze films is er een bijna fysiek tastbaar element van spanning, van suspensie, van anticipatie van het onvermijdelijke. De meest fascinerende en bekendste korte film (3:21 min) van Ader is getiteld "I'm too sad to tell you" waarin hij zichzelf portretteert en tracht te wenen voor het oog van de camera. Ader was altijd zoekend en wordt ook wel getypeerd als een onderzoeker. 'Het moment van overgave', hunkering, subjectiviteit en verbazing zijn sleutelwoorden in de onderwerpen van zijn oeuvre.
[bewerk] Zeereis
In 1975 stak hij op 33-jarige leeftijd van wal in een kleine zeilboot (aangepaste Guppy 13) om solo de Atlantische Oceaan over te steken. Hij raakte echter vermist en ongeveer 10 maanden later werd zijn lege boot voor de kust van Ierland teruggevonden. Zijn persoonlijke nalatenschap is over een groot deel van de wereld verspreid. Ader raakt met zijn kunst ook tegenwoordig nog in opspraak.
[bewerk] Documentatie en productie
Ader heeft (doordat zijn carrière van korte duur was) weinig werk voortgebracht. Een paar titels van diverse producties zijn:.
- - Fall 1, Los Angeles 1970 (korte film). (zie boven)
- - Fall 2, Amsterdam 1970 (korte film).
- - All in my clothes 1970 (fotoserie).
- - Farewell to faraway friends 1971 (foto).
- - Untitled (Flower work) 1974 (fotocollage).
- - In search of the miraculous (songs for north Atlantic) 1975 (performance).
[bewerk] Logboek en Citaten
- "The sea, the land, the artist has with great sadness known they too will be no more".
(De zee, het land , de kunstenaar heeft veel verdriet. Wetend dat ook zij niet meer zullen zijn)
- In een van zijn logboeken pende Ader een idee neer voor een ansichtkaart:
"Greetings from Beautiful Ader Falls" (Groeten vanuit de prachtige Ader vallen). En nog meer typerend schreef hij het onderschift:. "All is falling" ("Alles valt").
[bewerk] Exposities en publicaties
- Parijs : Bas Jan Ader. Installations, photographies 24 mei 2003 - 28 juni 2003 te Galerie Crousel Chantal
- 'Please don't leave me' 26 augustus 2006 – 5 november 2006
- augustus tot november 2006 het Boijmans van Beuningen museum te Rotterdam: een retrospectieve expositie over het werk en het leven van Ader met buiten film- en beeldmateriaal een kleine collectie memorabilia van Ader als student, als vriend en als onderzoeker. Hiervan verscheen een door het museum samengestelde catalogus van zijn werk eveneens getiteld: Please don't leave me.
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|
