Bargerveen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Locatie van het Bargerveen binnen de gemeente Emmen

Het Bargerveen is een natuurgebied van Staatsbosbeheer in de gemeente Emmen, provincie Drenthe. Het is 2100 hectare groot en bestaat grotendeels uit hoogveen. Het is het laatste restant van enige omvang in Nederland van het eertijds 3000 vierkante kilometer grote Bourtangermoeras.

In 1992 werd de vervening hier beëindigd en kwam het gebied in handen van Staatsbosbeheer dat hier al gedeelten in bezit had. Het eerste wat Staatsbosbeheer hier verworven had was het noordelijke Meerstalblok, een gebied met rustend hoogveen van ongeveer 60 hectare. Dat werd uitgebreid met terreinen die zuidelijk en oostelijk ervan lagen.

Het gedeelte dat na de beëindiging van de vervening natuurreservaat werd is het Amsterdamse Veld. Het veen werd hier per smalspoor afgevoerd naar het fabrieksterrein van de Griendtsveen Turfstrooisel Maatschappij waar de bovenste laag, de bolster of witveen, tot turfstrooisel werd verwerkt. Dit werd tot in de jaren dertig afgevoerd per stoomtram van de DSM, later met vrachtwagens. De fabriek en een restant van de spoorbaan zijn anno 2004 het terrein van het Industrieel Smalspoormuseum. De zwarte turf werd vanaf 1921 in Klazienaveen door Purit (Vanaf 1997 Norit Nederland geheten) verwerkt tot actieve kool. Hiertoe had Purit ook een veldspoornet aangelegd. In het reservaat resteert alleen nog de onderste laag restveen. Ook zijn er gedeelten waar alleen nog dalgrond aanwezig is.

Het beheer van het natuurreservaat is er op gericht om waar het mogelijk is weer levend hoogveen te laten ontstaan. Levend hoogveen wil zeggen dat er veenvorming plaatsvindt door de groei van veenmos. Hierdoor komt het mozaïek van ruggen en slenken opnieuw tot stand. Planten als de ronde en de lange zonnedauw en de kruising tussen deze soorten die in dit reservaat voorkomen worden hierdoor begunstigd. Dit levend hoogveen is tegen de verwachting niet als eerste ontstaan in de Meerstalblokken maar in de veenputten van de voormalige huisplaatsen.

In het vergraven hoogveen heeft zich een proces van vertering ingezet en het is daardoor veel voedselrijker geworden. Deze voedselrijkdom leidt tot de opslag van allerlei houtige gewassen zoals berken. Door het Amsterdamse Veld loopt een uitloper van de Hondsrug die het scheidt in een westelijk deel en een oostelijk deel, waarvan het laatste verreweg het natst is.

In het begin van de 21e eeuw is er een hoog- en laagwaterbekken aangelegd aan de noordkant van het Bargerveen. De scheiding tussen het natuurreservaat en de bekkens is een kade van zand. Het laagwaterbekken is bedoeld om bij overvloedige neerslag de hoeveelheid water dat uit het reservaat komt op te vangen en te reguleren. Dit gebeurde eerst in het reservaat zelf. Het hoogwaterbekken moet tegendruk geven aan de hoge waterstand in het reservaat, zodat het reservaat het water beter vasthoudt in met name droge tijden en de verdroging wordt tegengegaan. Deze twee maatregelen zorgen ervoor dat de waterstand gelijkmatiger is om zo de groei van het veen te stimuleren. Uit deze waterbekkens stroomt een nieuw aangelegde natuurleiding naar de Gietwaterplas voor de tuinbouw bij Klazienaveen. Deze waterleiding volgt ongeveer de loop van de oude veenbeek de Runde. De laatste jaren is het grootste deel van het bos dat aan de noordersloot stond, weggekapt.

In het reservaat liggen verschillende bovenveenhooglandjes. Tot de bijzonderheden van deze elementen behoren addertong, welriekende nachtorchis en rietorchis.

De adder, de levendbarende hagedis, de nachtzwaluw, de velduil, de blauwe kiekendief, de grauwe klauwier en de dodaars behoren tot de fauna van het reservaat.

Het Bargerveen valt zowel onder de Vogel- als de Habitatrichtlijn. Sinds 1 juni 2006 maakt het Bargerveen deel uit van het Internationaler Naturpark Bourtanger Moor-Bargerveen