Anime
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Anime (アニメ, uitspraak: AA-NIE-MEE) is de Japanse benaming voor tekenfilms. Het is afkomstig van het Engelse woord animation. Buiten Japan wordt dit woord gebruikt om Japanse tekenfilms aan te duiden. Veel mensen denken dat deze tekenfilms manga of mangafilms heten, maar dat is een misverstand. Manga zijn Japanse stripverhalen.
Inhoud |
[bewerk] Genres
Anime is een medium op zich en wordt onderverdeeld in allerlei genres. Zo zijn alle algemene genres, zoals sciencefiction, parodie of romantiek, vertegenwoordigd. Daarnaast zijn er typische anime/manga-subgenres, zoals 'magical girls' en 'space opera'.
Typische anime/manga-genres:
- Shōnen: letterlijk "jongen". In dit jongensgenre vind je veel actie en humor.
- Shōjo: letterlijk "meisje", gericht op meisjes. Typisch omvat dit vaker fantasie en romantiek.
- Kodomo, gericht op kinderen die jonger zijn dan Shōnen en Shōjo.
- Kazoku, gericht op families.
- Seinen, gericht op jonge mannen
- Josei, gericht op volwassen vrouwen
- Bishōjo: Letterlijk betekent dit "mooi meisje". Een genre dat gericht is op meisjes.
- Bishōnen: Dit is Japans voor "mooie jongen". Een genre dat gericht is op jongens.
- Mecha: Een genre waarbij vooral de mechaniek (robots) een grote rol speelt. Een typisch genre voor jongens, zoals "Zoids".
- Sentai:Sentai staat vooral bekend als een groep jongeren die transformeren in sterke krijgers, Net als de Power Ranger maar dan in animatie. Bijvoorbeeld Samurai Pizza cats.Het is altijd in groeps verband omdat "Sentai" eenheid betekent.
- Space opera: Grote ruimteveldslagen (zoals die van Star Trek of Star Wars) karakteriseren dit genre.
Enkele genres zijn seksueel expliciet:
- Hentai is niet een letterlijke term voor pornografie in anime of manga maar word er wel voor gebruikt, aangezien het zo verbasterd is in de volksmond over het internet. Letterlijk betekent het woord perversief/perversieveling.
- Ecchi of Ero: een term die vaak word gebruikt bij animes die veel fanservice bevat. anime/manga met ecchi bevatten geen directe seks maar o.a. veel nonchalante camera perspectieven en naakte-transformatie scènes in het Sentai genre.
- Shōnen-ai/Yaoi: Een genre dat over homofiele jongens of mannen gaat. Shōnen-ai is gericht op homoseksuele liefde, terwijl yaoi een homofiele vorm van ero is.
- Shōjo-ai/Yuri: Een genre dat over lesbische meisjes of vrouwen gaat. Shōjo-ai is gericht op lesbische liefde, terwijl yuri een lesbische vorm van ero is.
- Lolicon: ook wel bekend als het Lolita-complex. deze hentai vorm bevat pedofilie. in veel landen al een verbod gelegd.
Bovenstaande genres zijn vrij typerend en stigmatiserend voor het begrip anime. Natuurlijk bestaat er ook 'normale' verhalende anime, zoals ook Nederlandse literatuur wordt verfilmd. Omdat deze in Japan echter vaak cultureel bepaald is, is het commercieel niet altijd aantrekkelijk om juist die in Europa te importeren.
[bewerk] Ontwikkeling
De geschiedenis van anime start in het begin van de 20e eeuw, toen Japanse filmmakers experimenteerden met animatietechnieken die in het westen werden uitgeprobeerd. De eerste anime dateert uit 1907, duurt drie seconden en laat een jongetje zien dat de kanji "活動写真" opschrijft (katsudō shashin, "bewegende plaatjes") en de kijker begroet. Het succes van Walt Disney in de jaren dertig inspireerde Japanse filmmakers als Osamu Tezuka, hoewel de Japanse animaties uit die tijd nog niet meer waren dan bleke Disney-imitaties.
In de jaren vijftig werd manga populair in Japan, onder andere omdat in 1947 de censuur was afgeschaft. Dit leidde tot veel creativiteit en diverse stilistische innovaties. Manga is in Japan vanaf deze periode een algemeen medium voor alle leeftijden en is net zo normaal als de krant of een boek.
Hoewel Japan al anime begon te exporteren vanaf de jaren zestig, was het toen nog geen grote economische factor. Tijdens de jaren zeventig ontwikkelde de stroming zich echter verder en onderscheidde anime zich steeds meer van zijn westerse wortels. In die periode werden unieke genres als mecha geboren, werden klassieke series gemaakt als Lupin III en Mazinger Z en verwierven filmmakers als Hayao Miyazaki en Mamoru Oshii hun grote faam.
In tegenstelling tot Amerika, waar grote budgetten worden uitgetrokken voor live-action films, werd die filmindustrie in Japan klein gehouden door een gebrek aan mogelijkheden in budgets, locaties en casting. Het gebruik van allerlei animatie maakte het echter mogelijk om decors in beeld te brengen die er niet Japans uitzagen.
In de jaren tachtig werd anime geaccepteerd in de mainstream in Japan, en beleefde het land een ware explosie in anime-producties. De Gundam-franchise begon bijvoorbeeld in dit stadium. In 1988 behaalde de film Akira een record aan productiekosten.
Tot enkele jaren geleden werden zowel in Amerika als in Japan tekenfilms op televisie echter nog steeds vaak als iets 'voor kinderen' beschouwd. De term 'otaku', voor geobsedeerde anime-fans, is nog altijd niet echt een geuzennaam (al probeerden series vol zelfspot als Genshiken dat wel te bereiken). De populariteit van anime en manga neemt de laatste jaren in Europa en Amerika echter hard toe, en dat geldt ook voor de tekenkwaliteit van diverse recente anime-series. Anime films zoals The Girl Who Leapt Trough Time (2006, Yasutaka Tsutsui) en 5 Centimeters Per Second (2007, Makoto Shinkai) zijn bijna fotorealistisch ingekleurd.
[bewerk] Ontwikkeling van anime in Nederland
[bewerk] Anime in Nederland voor 1990
Voordat anime in Nederland bekend was, waren er al in Japan geproduceerde tekenfilms op de Nederlandse televisie te zien (jaren '80):
Veel van deze series waren voor het eerst in Nederland te zien op buitenlandse commerciële zenders. Door de Kabelregeling werden in 1984 voor het eerst commerciële satellietzenders op de Nederlandse kabel toegelaten. Deze regeling had echter de bepaling dat de programma’s geen Nederlandse ondertiteling mochten bevatten. Het gevolg was dat de series voornamelijk in het Engels te bewonderen waren.
In deze periode was de Japanse aard van de animatie dan ook nauwelijks bekend. Bovendien waren de series meestal gebaseerd waren op westerse verhalen die nauwelijks Japanse kenmerken vertoonden.De enige serie in Nederland die echt Japanse kenmerken vertoonde, was de in de jaren '80 vertoonde sentai-serie Strijd der Planeten (Engelse naam: Battle of the Planets, een Amerikaanse versie van Gatchaman).
Een andere serie die in deze tijd werd vertoond en veel invloed had op de eerste generatie animefans was de sciencefictionserie Robotech. Deze serie werd door het Engelse commerciële kanaal Super Channel vertoond en was in delen van Nederland te ontvangen. Het bijzondere van deze serie is dat dit de eerste mecha-serie is waarin vliegtuigen kunnen transformeren tot gevechtsrobotten, de zogenaamde Valkyries.
[bewerk] Anime in Nederland in de jaren '90
In de jaren '90 werd het in Nederland stiller rond anime. Anime stond, onder de term mangafilms, in Nederland bekend als films en series die alleen seks en geweld bevatten. Hierdoor kreeg anime in de Nederlandse media negatieve publiciteit. De Nederlandse fans richtten zich vooral op de Amerikaanse markt: import van NTSC-videobanden en later dvd's.
[bewerk] Anime in Nederland vanaf 1998
De Nederlandse fans proberen het negatieve imago van anime te veranderen, onder andere door de oprichting van de Stichting Promotie Japanse Pop-cultuur (Stichting J-Pop) en door het opzetten van een animeconventie. De stichting AniWay en het blad AniWay worden opgericht.Het gaat na 2000 ineens een stuk beter met het animecultuur in Nederland.
Het imago van anime verbetert dankzij de film Spirited Away, die internationaal veel prijzen wint.
Nieuwe uitgevers komen op en buitenlandse uitgevers treden toe tot de Nederlandstalige markt: MANGA DVD, Dynamic Visions (later Dybex), Nekotachi Entertainment, Kaze (een Franse uitgever).
Sinds de populariteit van Pokémon kwamen er steeds meer anime-kinderseries op tv. In tegenstelling tot de video-versies, zijn deze (met uitzondering van Dragonball Z) allemaal nagesynchroniseerd door een nieuwe generatie stemacteurs. De groep die de nasynchronisatie inspreekt is klein en de expertise van de Nederlandse stemacteurs is lang niet zo groot als die van hun Amerikaanse en Japanse collega's. Hierdoor is het aantal te onderscheiden stemmen in de Nederlandse versies ook lager. Dat heeft nadelen voor sommige series, omdat kinderen een stem die zij associëren met één bekend personage opeens bij een ander figuur horen. Dit wordt ook wel het "Misty-effect" genoemd (naar een personage uit Pokémon waarvan de stem, met dezelfde intonaties, ook in veel andere series wordt gebruikt).
Anime-kinderseries op de Nederlandse tv, momenteel of in het verleden:
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe link
- (en) Rightstuf Anime geschiedenis Rightstuf, de ontwikkeling van anime.
