Amsterdamse veren
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Amsterdamse veren verzorgen voornamelijk diensten over het IJ.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Sinds 1897 wordt de dienst tussen het Amsterdamse Centraal Station en het Tolhuis in Amsterdam-Noord verzorgd door de Gemeenteveren Amsterdam (GV). In de loop van de 20e eeuw kwamen er nog diverse veerdiensten bij, zoals de pont naar de Adelaarsweg en ook diverse kleine IJ-veren. In 1943 ontstond het Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam (GVB) door fusie van de Gemeentetram met de Gemeenteveren.
Ook op de Amstel hebben veerdiensten bestaan, het langst tussen de Amsteldijk en de Zuidergasfabriek. Deze dienst werd opgeheven bij de opening van de Utrechtsebrug in 1954.
Met de bouw van bruggen en tunnels is de rol van de veerponten teruggedrongen, maar vooral voor voetgangers en fietsverkeer vervullen de IJ-veren nog een belangrijke rol.
Met ingang van 19 december 2007 werden ook de veerdiensten over het Noordzeekanaal bij Zaandam, Buitenhuizen en Velsen van het Rijk door Amsterdam overgenomen. [1] [2]
[bewerk] Heden
[bewerk] Veren vanaf De Ruijterkade
Anno 2008 zijn er drie veerdiensten over het IJ die hun vertrekpunt aan de De Ruijterkade achter het Centraal Station hebben, en twee die iets verder naar het westen heen en weer varen. Deze diensten zijn voor voetgangers en fietsers. Hier worden tegenwoordig kleinere ponten ingezet die hiervoor zijn ingericht.
- Het Buiksloterwegveer, ook bekend als de Tolhuispont, naar de Buiksloterweg. Deze veerdienst is ook 's nachts, eens in de 12 minuten.
- Het IJpleinveer, naar de Meeuwenlaan.
- Het NDSM-werfveer naar het NDSM-terrein.
[bewerk] Distelwegveer
- Voorts is er nog het Distelwegveer, waarmee tot 30 maart 2007 ook auto's konden worden overgezet: van de Tasmanstraat (Oude Houthaven) in Westerpark naar de Distelweg in Amsterdam-Noord. Hier werden de laatste twee nog aanwezige grote ponten ingezet. Op 21 november 2006 heeft de gemeente Amsterdam besloten om dit veer in 2007 te laten vervallen. De reden hiervoor is dat dit veer dateert van voor de tijd van de tunnels, en derhalve nog steeds auto's en vrachtauto's vervoerde. Het Distelwegveer had tevens een functie als gevaarlijke stoffenroute, maar ook deze functie heeft dit veer verloren.
- Eind december 2006 besloot het college van B&W [3] het veer te behouden voor voetgangers en fietsers. Per 2 april 2007 is het veer alleen toegankelijk voor fietsers en voetgangers, bovendien is de frequentie van drie overtochten per uur naar twee overtochten per uur teruggegaan. Het veer vaart van maandag t/m vrijdag van 6.30 tot 19.30 uur.
- De toekomst van het Distelwegveer is nog onduidelijk, het wordt in 2008 opnieuw besproken. [4] [5]
[bewerk] Houthavenveer
- Met ingang van 2 april 2007 is het Houthavenveer ingesteld op de verbinding Tasmanstraat (Oude Houthaven) en het NDSM-terrein in Amsterdam-Noord. Het veer vaart ieder half uur van maandag t/m vrijdag van 6.30 tot 19.30 uur en met ingang van 11 april 2008 ook 's avonds en in het weekend.
[bewerk] Veer naar Sumatrakade
Na de ontwikkeling van de Sumatrakade (op het Java-eiland) tot woongebied was er een aantal jaren een veer vanaf de De Ruijterkade hier naartoe. Per 1 september 2007 is deze dienst opgeheven.
[bewerk] Veerponten
Voor bovengenoemde veerdiensten beschikt GVB over de ponten 32, 33, 34 en 35 en de ponten 50, 51, 52, 53 en 54. Voorts zijn nog aanwezig de ponten 20 en 21 die t/m 30 maart 2007 voeren op het Distelwegveer. Dit zijn de laatste ponten waarmee ook auto's konden worden vervoerd. Zij zijn op 15 september 2007 in gebuik genomen om in opdracht van Rijkswaterstaat bij de Hollandse Brug als noodverbinding te dienen voor vrachtverkeer, landbouwvoertuigen en (brom-)fietsers tussen Flevoland en Noord-Holland. De overige ponten zijn alleen voor fietsen en voetgangers toegankelijk. Sinds mei 2007 ligt een oude Rijkspont achter het Centraal Station als drijvende fietsenstallling.
[bewerk] Historische IJ-veren
Van de vroegere kleine IJ-veren die tot 1971 alleen passagiers (geen voertuigen) vervoerden zijn er twee als museumvaartuigen in Amsterdam bewaard gebleven (IJveer XI en IJveer XIII). Hiermee worden op zondagen van mei tot oktober vaartochten vanaf de De Ruijterkade naar het KNSM-eiland en Nieuwendam gehouden. [6]
[bewerk] Hempont
Van het Westelijk Havengebied naar Zaandam vaart de Hempont. Deze wordt tegenwoordig geëxploiteerd door Connexxion. Voetgangers en langzaam verkeer worden gratis overgezet, auto's en vrachtwagens moeten betalen. Deze route is noodzakelijk voor vrachtwagens met gevaarlijke stoffen, omdat die niet door de Coentunnel mogen rijden.
[bewerk] Fast Flying Ferries
Naast deze veerdiensten vaart er nog een snelle veerverbinding over het Noordzeekanaal tussen Amsterdam De Ruijterkade en Velsen. Deze wordt geëxploiteerd door Connexxion, die hiervoor uit Rusland afkomstige draagvleugelboten inzet.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Literatuur
- Een eeuw Gemeenteveren, door P.H. Kiers, uitgave AOM, oktober 1999. ISBN 90-802514-2-9
[bewerk] Externe links
- De veren van GVB
- Historische IJveren
- Historische foto's van de Amsterdamse veren
- Fast Flying Ferries van Connexxion
| Bronnen, noten en/of referenties: |
