Algemene Latijnse vervoegingen en verbuigingen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Hier staan alle rijtjes en overzichten van de Latijnse grammatica.

Inhoud 1 Naamwoorden 1.1 Zelfstandige naamwoorden 1.2 Bijvoeglijke naamwoorden 1.3 Voornaamwoorden 1.3.1 Persoonlijke voornaamwoorden 1.3.2 Betrekkelijke voornaamwoorden 1.3.3 Vragende voornaamwoorden 1.3.3.1 Zelfstandig 1.3.3.2 Bijvoeglijk 1.3.4 Aanwijzende voornaamwoorden 2 Werkwoorden 2.1 Activum 2.1.1 Tegenwoordige tijd 2.1.2 Verleden tijd 2.1.2.1 Perfectum 2.1.2.2 Imperfectum 2.1.2.3 Plusquamperfectum 2.1.3 Toekomende tijd 2.1.3.1 Futurum 2.1.3.2 Futurum exactum 2.2 Passivum 2.2.1 Tegenwoordige tijd 2.2.2 Verleden tijd 2.2.2.1 Perfectum 2.2.2.2 Imperfectum 2.2.2.3 Plusquamperfectum 2.2.3 Toekomende tijd 2.2.3.1 Futurum 2.2.3.2 Futurum exactum 3 Deelwoorden 3.1 Participium Praesens Actief 3.2 Participium Perfectum Passief 3.3 Participium Futurum Actief 3.4 Gerundium 4 Trappen van vergelijking 4.1 Comparativus (vergrotende trap) 4.1.1 Onregelmatige comparativi 4.2 Superlativus (overtreffende trap) 4.2.1 Onregelmatige superlativi 5 Onregelmatigheden 5.1 Velle (willen), malle (liever willen, prefereren), nolle (niet willen) 5.1.1 Praesens actief (onvoltooid tegenwoordige tijd) 5.1.2 Overige tijden actief 6 Telwoorden 6.1 Hoofdtelwoorden 6.2 Rangtelwoorden 6.3 Verdelingsgetallen

[bewerk] Naamwoorden

[bewerk] Zelfstandige naamwoorden

De zelfstandige naamwoorden zijn in het Latijn verdeeld in 5 declinaties. Voor elke declinatie zijn andere regels wat betreft de verbuiging van de woorden in de verschillende naamvallen.

Declinatie 1
	a-stammen
naamvallen	singularis	pluralis
nominativus	feminǎ	feminae
genitivus	feminae	feminārum
dativus	feminae	feminīs
accusativus	feminam	feminās
vocativus	feminǎ	feminae
ablativus	feminā	feminīs
locativus	feminae	feminīs
Het geslacht van de woorden is bijna altijd vrouwelijk. Mannelijk zijn mannelijke personen (agricola, boer) en namen van rivieren (Sequana, Seine). De oude gen. sing. op -as treft men nog aan bij uitdrukkingen zoals pater familias (huisvader). De nom. en abl. sing. zijn qua vorm gelijk; de nom. eindigt echter op een korte ǎ, terwijl de abl. eindigt op een lange ā. In proza wordt verwarring zoveel mogelijk vermeden; in poëzie kan men aan het metrum aflezen of een vorm een nom. of abl. is. De woorden dea (Godin) en filia (dochter) eindigen soms in de dat. en abl. plur. op ābus, om verwarring met dat. en abl. plur van deus (God) en filius (zoon) te voorkomen.

Declinatie 2
	us-stammen		er-stammen				um-stammen
naamvallen	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis
nominativus	dominus	dominī	puer	pueri	ager	agri	templum	templa
genitivus	dominī	dominōrum	puerī	puerōrum	agrī	agrōrum	templī	templōrum
dativus	dominō	dominīs	puerō	puerīs	agrō	agrīs	templō	templīs
accusativus	dominum	dominōs	puerum	puerōs	agrum	agrōs	templum	templa
vocativus	dominĕ	dominī	puer	pueri	ager	agri	templum	templa
ablativus	dominō	dominīs	puerō	puerīs	agrō	agrīs	templō	templīs
locativus	dominō	dominīs	puerō	puerīs	agrō	agrīs	templō	templīs
Het geslacht van de woorden op -us en -er is bijna altijd mannelijk, op -um onzijdig. Vrouwelijk zijn de namen van bomen, landen, eilanden en steden, zoals populus (populier), Aegyptus (Egypte), Corinthus (Korinthe) en ook humus (grond). Onzijdig is vulgus (het gepeupel). De nom. en acc. van onzijdige woorden is altijd gelijk. De voc. sing. van woorden uit de tweede declinatie op eindigend op -ius eindigt bij bijvoorbeeld eigennamen (Vergilius) en het woord filius op -i; Vergili, fili. De gen. sing. van deze woorden op -ius eindigt vaak op -i in plaats van -ii, zoals fili. Bij enkele woorden uit de tweede declinatie treft men nog de oorspronkelijke vervoeging van de gen. plur. aan op -um, zoals deum, socium, liberum en virum. Volgens puer (oorspr. puerus) gaan: gener, socer, vesper, Liber, liberi en substantive op -fer en -ger, zoals signifer en armiger. De overige woorden op -er gaan volgens ager (oorspr. agrus)

Declinatie 3
	consonant (m., f.)		consonant (n.)		i-stammen (m., f.)		i-stammen (n.)		gemengd
naamvallen	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis
nominativus	rex	regēs	nomen	nomina	turris	turres	mare	maria	navis	naves
genitivus	regis	regum	nominis	nominum	turris	turrium	maris	marium	navis	navium
dativus	regī	regibus	nominī	nominibus	turrī	turribus	mari	maribus	navi	navibus
accusativus	regem	regēs	nomen	nomina	turrim	turres	mare	maria	navem	naves
vocativus	rex	regēs	nomen	nomina	turris	turres	mare	maria	navis	naves
ablativus	rege	regibus	nomine	nominibus	turrī	turribus	mari	maribus	nave	navibus
locativus	regī	regibus	nominī	nominibus	turrī	turribus	mari	maribus	navi	navibus
De consonant-vervoegingen kennen over het algemeen een stam op één enkele medeklinker en hebben in de nom. sing. en gen. sing. een verschillend aantal lettergrepen. De gen. plur. eindigt altijd op -um. De i-vervoegingen hebben een stam op een i. De gen. plur. eindigt altijd op -ium. Tot de i-groep behoren plaats- en riviernamen die eindigen op -is en een gelijk aantal lettergrepen in de nominativus en de genitivus hebben, onzijdige woorden die eindigen op -al, -ar en -e, en febris, puppis, securis, sitis, turris, tussis en vis (vis kent geen gen. en dat. sing.). De gemengde declinatie bevat woorden die oorspronkelijk tot de i-stammen behoorden maar bijna volledig zijn overgegaan tot de consonant-vervoeging. De oorspronkelijke -ium in de gen. plur. blijft behouden. Tot de gemengde groep behoren woorden die eindigen op -es of -is en in de nom. sing. evenveel lettergrepen hebben als in de gen. sing. en woorden die een stam hebben op twee of meer consonanten. Uitzonderingen zijn pater, mater, frater, canis en iuvenis, die allen gaan volgens de consonant-vervoegingen. Niet zelden lopen de vervoegingen van de groepen in elkaar over; civis, navis, ignis en imber hebben in de abl. sing. vaak de uitgang -i. Regelmatig krijgen woorden met een gen. plur. op -ium een acc. plur. die eindigt op -is in plaats van -es. Woorden op -er, -or en -os zijn vaak mannelijk (vrouwelijk: arbor; onzijdig: cor; iter; ver; os, oris en os, ossis) Woorden op -o, -s en -x zijn vaak vrouwelijk (mannelijk: denis, fons, mons, pons, finis, ignis en pes) Woorden op -us en -men zijn vaak onzijdig.

Declinatie 4
	u-stammen (m., f.)				u-stammen (n.)
naamvallen	singularis	pluralis	singularis	pluralis	singularis	pluralis
nominativus	fructus	fructūs	domus	domūs	cornū	cornua
genitivus	fructūs	fructuum	domūs	domōrum, domuum	cornūs	cornuum
dativus	fructuī	fructibus	domuī	domibus	cornū	cornibus
accusativus	fructum	fructūs	domum	domōs	cornū	cornua
vocativus	fructus	fructūs	domus	domūs	cornū	cornua
ablativus	fructu	fructībus	domō	domibus	cornū	cornibus
locativus	fructu	fructībus	domi	domibus	cornū	cornibus
Het geslacht van alle woorden is mannelijk, behalve de vrouwelijke woorden domus, manus en tribus. Domus gaat deels volgens de 2e declinatie.

Declinatie 5
	e-stammen
naamvallen	singularis	pluralis	singularis	pluralis
nominativus	rēs	rēs	diēs	diēs
genitivus	rēī	rērum	diēī	diērum
dativus	rēī	rēbus	diēī	diēbus
accusativus	rem	rēs	diem	diēs
vocativus	rēs	rēs	diēs	diēs
ablativus	rē	rēbus	diē	diēbus
locativus	rē	rēbus	diē	diēbus
Het geslacht van de woorden is altijd vrouwelijk; dies is vaak mannelijk wanneer het niet duidelijk is om welke dag het precies gaat. Wordt een bepaalde dag bedoeld, dan is dies vrouwelijk.

[bewerk] Bijvoeglijke naamwoorden

Bijvoeglijk naamwoorden: klasse 1
	-is			-ns			-van alles
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
enkelvoud
nominativus	bonus	bona	bonum	miser	misera	miserum	pulcher	pulchra	pulchrum
genitivus	boni	bonae	boni	miseri	miserae	miseri	pulchri	pulchrae	pulchri
dativus	bono	bonae	bono	misero	miserae	misero	pulchro	pulchrae	pulchro
accusativus	bonum	bonam	bonum	miserum	miseram	miserum	pulchrum	pulchram	pulchrum
vocativus	bone	bona	bonum	misere	misera	miserum	pulchre	pulchra	pulchrum
ablativus	bono	bona	bono	misero	misera	misero	pulchro	pulchra	pulchro
locativus	bono	bonae	bono	misero	miserae	misero	pulchro	pulchrae	pulchro
meervoud
nominativus	boni	bonae	bona	miseri	miserae	misera	pulchri	pulchrae	pulchra
genitivus	bonorum	bonarum	bonorum	miserorum	miserarum	miserorum	pulchrorum	pulchrarum	pulchrorum
dativus	bonis	bonis	bonis	miseris	miseris	miseris	pulchris	pulchris	pulchris
accusativus	bonos	bonas	bona	miseros	miseras	misera	pulchros	pulchras	pulchra
vocativus	boni	bonae	bona	miseri	miserae	misera	pulchri	pulchrae	pulchra
ablativus	bonis	bonis	bonis	miseris	miseris	miseris	pulchris	pulchris	pulchris
locativus	bonis	bonis	bonis	miseris	miseris	miseris	pulchris	pulchris	pulchris
vertaling
	goed			ellendig			mooi

Bijvoeglijk naamwoorden: klasse 2
	-is			-ns			-van alles
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
enkelvoud
nominativus	fortis	fortis	forte	ingens	ingens	ingens	acer	acris	acre
genitivus	fortis	fortis	fortis	ingentis	ingentis	ingentis	acris	acris	acris
dativus	forti	forti	forti	ingenti	ingenti	ingenti	acri	acri	acri
accusativus	fortem	fortem	forte	ingentem	ingentem	ingens	acrem	acrem	acre
vocativus	fortis	fortis	forte	ingens	ingens	ingens	acer	acris	acre
ablativus	forti	forti	forti	ingenti	ingenti	ingenti	acri	acri	acri
locativus	forti	forti	forti	ingenti	ingenti	ingenti	acri	acri	acri
meervoud
nominativus	fortes	fortes	fortia	ingentes	ingentes	ingentia	acres	acres	acria
genitvus	fortium	fortium	fortium	ingentium	ingentium	ingentium	acrium	acrium	acrium
dativus	fortibus	fortibus	fortibus	ingentibus	ingentibus	ingentibus	acribus	acribus	acribus
accusativus	fortes	fortes	fortia	ingentes	ingentes	ingentia	acres	acres	acria
vocativus	fortes	fortes	fortia	ingentes	ingentes	ingentia	acres	acres	acria
ablativus	fortibus	fortibus	fortibus	ingentibus	ingentibus	ingentibus	acribus	acribus	acribus
locativus	fortibus	fortibus	fortibus	ingentibus	ingentibus	ingentibus	acribus	acribus	acribus
vertaling
	dapper			reusachtig			fel

[bewerk] Voornaamwoorden

[bewerk] Persoonlijke voornaamwoorden

Persoonlijke voornaamwoorden
	1e persoon	2e persoon	3e persoon			vertaling 1e persoon
enkelvoud
nominativus	ego - ik	tu - jij	is - hij	ea - zij	id - het	ik
genitivus	mei	tui	eius	eius	eius	voor mij
dativus	mihi	tibi	ei	ei	ei	aan mij
accusativus	me	te	eum	eam	id	mij
vocativus	ego	tu	is	ea	id
ablativus	me	te	eo	ea	eo	met mij
locativus	me	te	eo	eiae	eo	bij mij
meervoud
nominativus	nos - wij	vos - jullie	ei - zij	eae - zij	ea - zij	wij
genitivus	nostri, nostrum	vestri, vestrum	eorum	earum	eorum	onze/ons/van ons
dativus	nobis	vobis	eis	eis	eis	aan ons
accusativus	nos	vos	eos	eas	ea	ons
vocativus	nos	vos	ei	eae	ea
ablativus	nobis	vobis	eis	eis	eis	met ons
locativus	nobis	vobis	eis	eis	eis	bij ons

• De genitivus enkelvoud (mei, tui, sui, nostri, vestri) wordt alleen gebruikt als genetivus objectivus; amor mei (de liefde voor mij). De genetivus meervoud (nostrum, vestrum) wordt alleen gebruikt als genitivus partitivus; quis nostrum? (wie van ons?). Wanneer men een bezittelijke relatie zou willen uitdrukken zoals in het Nederlandse De vrouw is van mij, krijgt men in het Latijn een bezittelijk voornaamwoord dat congrueert met het zelfstandige naamwoord: Femina est mea.

[bewerk] Betrekkelijke voornaamwoorden

Betrekkendevoornaamwoorden
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling mannelijk
enkelvoud
nominativus	qui	quae	quod	die
genitivus	cuius	cuius	cuius	van die
dativus	cui	cui	cui	voor die
accusativus	quem	quam	quod	die
vocativus	qui	quae	quod	die
ablativus	quo	qua	quo	met die
locativus	quo	quae	quo	bij die
meervoud
nominativus	qui	quae	quae	die
genitvus	quorum	quarum	quorum	van die
dativus	quibus	quibus	quibus	voor die
accusativus	quos	quas	quae	die
vocativus	qui	quae	quae	die
ablativus	quibus	quibus	quibus	met die
locativus	quibus	quibus	quibus	bij die
vertaling
	die		dat

[bewerk] Vragende voornaamwoorden

[bewerk] Zelfstandig

Zelfstandige vragende voornaamwoorden
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling mannelijk
enkelvoud
nominativus	quis	quis	quid	wie?
genitivus	cuius	cuius	cuius	van wie?
dativus	cui	cui	cui	voor wie?
accusativus	quem	quem	quem	wie ?
vocativus	quis	quis	quid	wie?
ablativus	quo	quo	quo	met wie?
locativus	quo	quo	quo	bij wie?
meervoud
nominativus	qui	qui	quae	wie?
genitvus	quorum	quorum	quorum	van wie?
dativus	quibus	quibus	quibus	voor wie?
accusativus	quos	quos	quae	wie?
vocativus	qui	qui	quae	wie?
ablativus	quibus	quibus	quibus	met wie?
locativus	quibus	quibus	quibus	bij wie?
vertaling
	wie?		wat?

[bewerk] Bijvoeglijk

Bijvoeglijke vragende voornaamwoorden
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling mannelijk
enkelvoud
nominativus	qui	quae	quod	welke?
genitivus	cuius	cuius	cuius	van welke?
dativus	cui	cui	cui	voor welke?
accusativus	quem	quam	quod	welke?
vocativus	qui	quae	quod	welke?
ablativus	quo	qua	quo	met welke/wie?"
locativus	quo	quae	quo	bij welke?
meervoud
nominativus	qui	quae	quae	welke?
genitvus	quorum	quarum	quorum	van welke?
dativus	quibus	quibus	quibus	voor welke?
accusativus	quos	quas	quae	welke?
vocativus	qui	quae	quae	welke?
ablativus	quibus	quibus	quibus	met welke?
locativus	quibus	quibus	quibus	bij welke?
vertaling
	welke?		welk?

[bewerk] Aanwijzende voornaamwoorden

Aanwijzende voornaamwoorden
	hic	haec	hoc	ille	illa	illud	iste	ista	istud
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
enkelvoud
nominativus	hic	haec	hoc	ille	illa	illud	iste	ista	istud
genitivus	huius	huius	huius	illius	illius	illius	istius	istius	istius
dativus	huic	huic	huic	illi	illi	illi	isti	isti	isti
accusativus	hunc	hanc	hoc	illum	illam	illus	istum	istam	istud
vocativus	hic	haec	hoc	ille	illa	illud	iste	ista	istud
ablativus	hoc	hac	hoc	illo	illa	illo	isto	ista	isto
locativus	hoc	haec	hoc	illo	illae	illo	isto	istae	isto
meervoud
nominativus	hi	hae	haec	illi	illae	illa	isti	istae	ista
genitvus	horum	harum	horum	illorum	illarum	illorum	istorum	istarum	istorum
dativus	his	his	his	illis	illis	illis	istis	istis	istis
accusativus	hos	has	haec	illos	illas	illa	istos	istas	ista
locativus	hi	hae	haec	illi	illae	illa	isti	istae	ista
ablativus	his	his	his	illis	illis	illis	istis	istis	istis
locativus	his	his	his	illis	illis	illis	istis	istis	istis
vertaling
	deze, dit			die, dat (I: bij jou, bij degene die wordt aangesproken) (II: positief)			die, dat (I:ginds, niet bij de speker of aangesprokene aanwezig) (II:negatief)

[bewerk] Werkwoorden

Het Latijnse werkwoord kent diverse aspecten:

Twee genera:

• Activum (Bedrijvende vorm)
• Passivum (Lijdende vorm)

Zes tempora:

• Praesens (onv. teg. t.)
• Imperfectum (onv. ver. t.)
• Futurum (onv. toek. t.)
• Perfectum (vol. teg. t.)
• Plusquamperfectum (vol. ver. t.)
• Futurum exactum (vol. toek. t.)

Vier modi:

• Indicativus (Aantonende wijs)
• Coniuntivus (Aanvoegende wijs)
• Imperativus (Gebiedende wijs)
• Infinitivus (Onbepaalde wijs)

Het Latijn kent net als het Nederlands 3 personen in het enkelvoud en 3 personen in het meervoud. De uitgangen geven in het Latijn in tegenstelling tot in het Nederlands de persoon aan; een persoonlijk voornaamwoord gebruiken is over het algemeen niet nodig.

Hiernaast kent het Latijn adiectiva verbalia, van de verbale stam af geleide bijvoeglijke naamwoorden (het participium en het gerundivum) en substantiva verbalia, van de verbale stam afgeleide substantiva (het gerundium, supinum primum en supinum secundum).

De indicativus treft men aan in alle 6 tijden. In tegenstelling tot het Grieks ontbreekt in het Latijn de coniunctivus van het futurum, zowel in de voltooide als onvoltooide tijd.

Het Latijnse werkwoord wordt over het algemeen ingedeeld in 5 zogenaamde conjugaties. De eerste conjugatie kent werkwoorden met een a-stam. De werkwoorden zijn te herkennen aan de uitgang -are. De tweede conjugatie bevat werkwoorden met een e-stam. De werkwoorden zijn te herkennen aan de uitgang -ere. De -e is hier lang. De derde conjugatie bevat consonant-stammen. De werkwoorden zijn ook te herkennen aan de uitgang -ere maar ditmaal is de -e kort. Men kan dit verschil horen aan de klemtoon bij het uitspreken. De vierde conjugatie bevat werkwoorden met een i-stam. Werkwoorden van dit type eindigen op -ire. De vijfde conjugatie bevat werkwoorden die eindigen op -ere maar die deels volgens conjugatie 3 en deels volgens conjugatie 4 worden vervoegd.

[bewerk] Activum

[bewerk] Tegenwoordige tijd

Praesens
a-stam conj.	e-stam conj.	mk-stam conj.	i-stam conj.	i-stam conj.
clamo	moneo	dico	audio	capio
clamas	mones	dicis	audis	capis
clamat	monet	dicit	audit	capit
clamamus	monemus	dicimus	audimus	capimus
clamatis	monetis	dictis	auditis	capitis
clamant	monent	dicunt	audiunt	capiunt
Imperativus
clama	mone	dic	audi	cape
clamate	monete	dicite	audite	capite
Infinitivus
clamare	monēre	dicere	audire	capere

[bewerk] Verleden tijd

[bewerk] Perfectum

Voltooid tegenwoordige tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	esse (zijn)	posse (kunnen)	vertaling clamare
vocavi	monui	audivi	dixi	fui	potui	ik heb geroepen / riep
vocavisti	monuisti	audivisti	dixisti	fuisti	potuisti	jij hebt geroepen / riep
vocavit	monuit	audivit	dixit	fuit	potuit	hij - zij - het heeft geroepen / riep
vocavimus	monuimus	audivimus	diximus	fuimus	potuimus	wij hebben geroepen / riepen
vocavistis	monuistis	audivistis	dixistis	fuistis	potuistis	jullie hebben geroepen / riepen
vocaverunt	monuerunt	audiverunt	dixerunt	fuerunt	potuerunt	zij hebben geroepen / riepen
Nederlands
riep	waarschuwde	hoorde	zei	was	kon
heeft geroepen	heeft gewaarschuwd	heeft gehoord	heeft gezegd	is geweest	heeft gekund
Infinitivus
vocavisse	monuisse	audivisse	dixisse	fuisse	potuisse	geroepen te hebben

[bewerk] Imperfectum

Onvoltooid verleden tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	esse (zijn)	posse (kunnen)	vertaling clamare
vocabam	monebam	audiebam	dicebam	eram	poteram	ik riep
vocabas	monebas	audiebas	dicebas	eras	poteras	jij riep
vocabat	monebat	audiebat	dicebat	erat	poterat	hij - zij - het riep
vocabamus	monebamus	audiebamus	dicebamus	eramus	poteramus	wij riepen
vocabatis	monebatis	audiebatis	dicebatis	eratis	poteratis	jullie riepen
vocabant	monebant	audiebant	dicebant	erant	poterant	zij riepen
Nederlands
riep	waarschuwde	hoorde	zei	was	kon
Infinitivus Praesens
clamare	monēre	audire	dicěre	esse	posse	roepen

[bewerk] Plusquamperfectum

Voltooid verleden tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	esse (zijn)	posse (kunnen)	vertaling clamare
vocaveram	monueram	audiveram	dixeram	fueram	potueram	ik had geroepen
vocaveras	monueras	audiveras	dixeras	fueras	potueras	jij had geroepen
vocaverat	monuerat	audiverat	dixerat	fuerat	potuerat	hij - zij - het had geroepen
vocaveramus	monueramus	audiveramus	dixeramus	fueramus	potueramus	wij hadden geroepen
vocaveratis	monueratis	audiveratis	dixeratis	fueratis	potueratis	jullie hadden geroepen
vocaverant	monuerant	audiverant	dixerant	fuerant	potuerant	zij hadden geroepen
Nederlands
had geroepen	had gewaarschuwd	had gehoord	had gezegd	was geweest	had gekund

[bewerk] Toekomende tijd

[bewerk] Futurum

• Bij de a-stammen en e-stammen wordt het futurum als volgt gevormd: prs. stam + b + pua
• Bij de i-stammen en mk-stammen: prs. stam + e + pua

Futurum Simplex (Onvoltooid Toekomende Tijd)
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	esse (zijn)	vertaling vocare
vocabo	monebo	audiam	dicam	ero	ik zal roepen
vocabis	monebis	audies	dices	eris	jij zult roepen
vocabit	monebit	audiet	dicet	erit	hij - zij - het zal roepen
vocabimus	monebimus	audiemus	dicemus	erimus	wij zullen roepen
vocabitis	monebitis	audietis	dicetis	eritis	jullie zullen roepen
vocabunt	monebunt	audient	dicent	erunt	zij zullen roepen
Imperativus
vocato	moneto	audito	dicito	esto	jij zult moeten roepen
vocato	moneto	audito	dicito	esto	hij - zij - het zal moeten roepen
vocatote	monetote	auditote	dicitote	estote	jullie zullen moeten roepen
vocanto	monento	audiunto	dicunto	sunto	zij zullen moeten roepen
Nederlands
ik zal roepen	ik zal waarschuwen	ik zal luisteren	ik zal zeggen	ik zal zijn
Infinitivus
vocaturus esse	moniturus esse	auditurus esse	dicturus esse	futurus esse/fore	te zullen roepen

[bewerk] Futurum exactum

• Het Futurum exactum wordt als volgt gevormd: prf-stam + eri + pua
• Uitzondering hierop is de 1e persoon ev, daar vervalt de i

Voltooid Toekomende Tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	esse (zijn)	posse (kunnen)	vertaling clamare
vocavero	monuero	audivero	dixero	fuero	potuero	ik zal geroepen hebben
vocaveris	monueris	audiveris	dixeris	fueris	potueris	jij zal geroepen hebben
vocaverit	monuerit	audiverit	dixerit	fuerit	potuerit	hij - zij - het zal geroepen hebben
vocaverimus	monuerimus	audiverimus	dixerimus	fuerimus	potuerimus	wij zullen geroepen hebben
vocaveritis	monueritis	audiveritis	dixeritis	fueritis	potueritis	jullie zullen geroepen hebben
vocaverint	monuerint	audiverint	dixerint	fuerint	potuerint	zij zullen geroepen hebben
Nederlands
zal geroepen hebben	zal gewaarschuwd hebben	zal geluisterd hebben	zal gezegd hebben	zal geweest zijn	zal gekund hebben

[bewerk] Passivum

[bewerk] Tegenwoordige tijd

Praesens
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	vertaling vocare
vocor	moneor	audior	regor	ik word geroepen
vocaris	moneris	audiris	regeris	jij wordt geroepen
vocatur	monetur	auditur	regitur	hij - zij - het wordt geroepen
vocamur	monemur	audimur	regimur	wij worden geroepen
vocamini	monemini	audimini	regimini	jullie worden geroepen
vocantur	monentur	audiuntur	reguntur	zij worden geroepen
Nederlands
word geroepen	word gewaarschuwd	word gehoord	word geregeerd
Imperativus
vocare	monere	audire	regere	word geroepen!
vocamini	monemini	audimini	regimini	wordt geroepen!
Infinitivus
vocari	monēri	audiri	regi	te worden geroepen

[bewerk] Verleden tijd

[bewerk] Perfectum

• Het passieve Perfectum wordt als volgt gevormd: ppp + ott van esse
• Het ppp verbuigt op het rijtje van longus -a -um

Voltooid tegenwoordige tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	vertaling vocare
vocatus sum	monitus sum	auditus sum	vinctus sum	ik werd/ben geroepen
vocatus es	monitus es	auditus es	vinctus es	jij werd/bent geroepen
vocatus est	monitus est	auditus est	vinctus est	hij - zij - het werd/is geroepen
vocati sumus	moniti sumus	auditi sumus	vincti sumus	wij werden/zijn geroepen
vocati estis	moniti estis	auditi estis	vincti estis	jullie werden/zijn geroepen
vocati sunt	moniti sunt	vincti sunt	vincti sunt	zij werden/zijn geroepen
Infinitivus
vocatus esse	monitus esse	auditus esse	vinctus esse	geroepen te zijn

[bewerk] Imperfectum

Onvoltooid verleden tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	vertaling vocare
vocabar	monebar	audiebar	regebar	ik werd geroepen
vocabaris	monebaris	audiebaris	regebaris	jij werd geroepen
vocabatur	monebatur	audiebatur	regebatur	hij - zij - het werd geroepen
vocabamur	monebamur	audiebamur	regebamur	wij werden geroepen
vocabamini	monebamini	audiebamini	regebamini	jullie werden geroepen
vocabantur	monebantur	audiebantur	regebantur	zij werden geroepen
Nederlands
werd geroepen	werd gewaarschuwd	werd gehoord	werd geregeerd

[bewerk] Plusquamperfectum

• Het passieve Plusquamperfectum wordt als volgt gevormd: ppp + ovt van esse
• Het ppp verbuigt op de vorm van longus -a -um

Voltooid verleden tijd
a-stam	e-stam	vertaling vocare
vocatus eram	monitus eram	ik was geroepen
vocatus eras	monitus eras	jij was geroepen
vocatus erat	monitus erat	hij - zij - het was geroepen
vocati eramus	moniti eramus	wij waren geroepen
vocati eratis	moniti eratis	jullie waren geroepen
vocati erant	moniti erant	zij waren geroepen

[bewerk] Toekomende tijd

[bewerk] Futurum

• Bij de a-stammen en e-stammen wordt het futurum als volgt gevormd: prs. stam + b + pua
• Bij de i-stammen en mk-stammen: prs. stam + e + pua

Futurum Simplex (Onvoltooid Toekomende Tijd)
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	vertaling vocare
vocabor	monebor	audiar	dicar	ik zal geroepen worden
vocaberis	moneberis	audieris	diceris	jij zult geroepen worden
vocabitur	monebitur	audietur	dicetur	hij - zij - het zal geroepen worden
vocabimur	monebimur	audiemur	dicemur	wij zullen geroepen worden
vocabimini	monebimini	audiemini	dicemini	jullie zullen geroepen worden
vocabuntur	monebuntur	audientur	dicentur	zij zullen geroepen worden
Imperativus
vocator	monetor	auditor	dicitor	jij zult geroepen moeten worden
vocator	monetor	auditor	dicitor	hij - zij - het zal geroepen moeten worden
vocantor	monentor	audiuntor	dicuntor	zij zullen geroepen moeten worden
Nederlands
ik zal geroepen worden	ik zal gewaarschuwd worden	ik zal aanhoord worden	het zal gezegd worden
Infinitivus
vocatum iri	monitum iri	auditum iri	dictum iri	te zullen geroepen worden

[bewerk] Futurum exactum

Voltooid Toekomende Tijd
a-stam	e-stam	i-stam	mk-stam	vertaling vocare
vocatus ero	monitus ero	auditus ero	victus ero	ik zal geroepen zijn
vocatus eris	monitus eris	auditus eris	victus eris	jij zal geroepen zijn
vocatus erit	monitus erit	auditus erit	victus erit	hij - zij - het zal geroepen zijn
vocati erimus	moniti erimus	auditi erimus	victi erimus	wij zullen geroepen zijn
vocati eritis	moniti eritis	auditi eritis	victi eritis	jullie zullen geroepen zijn
vocati erunt	moniti erunt	auditi erunt	victi erunt	zij zullen geroepen zijn
Nederlands
zal geroepen zijn	zal gewaarschuwd zijn	zal gehoord zijn	zal overwonnen zijn

[bewerk] Deelwoorden

[bewerk] Participium Praesens Actief

Tegenwoordig deelwoord
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling
enkelvoud
nominativus	clamans	clamans	clamans	schreeuwend
genitivus	clamantis	clamantis	clamantis	van de schreeuwende
dativus	clamanti	clamanti	clamanti	aan de schreeuwende
accusativus	clamantem	clamantem	clamans	schreeuwend
vocativus	clamans	clamans	clamans	schreeuwend
ablativus	clamante	clamante	clamante	met de schreeuwende
locativus	clamanti	clamanti	clamanti	bij de schreeuwende
meervoud
nominativus	clamantes	clamantes	clamantia	schreeuwende(n)
genitivus	clamantium	clamatium	clamatium	van (de) schreeuwende(n)
dativus	clamantibus	clamantibus	clamantibus	aan (de) schreeuwende(n)
accusativus	clamantes	clamantes	clamantia	schreeuwende(n)
vocativus	clamantes	clamantes	clamantia	schreeuwende(n)
ablativus	clamantibus	clamantibus	clamantibus	met (de) schreeuwende(n)
locativus	clamantibus	clamantibus	clamantibus	bij (de) schreeuwende(n)

[bewerk] Participium Perfectum Passief

Voltooid deelwoord
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling
enkelvoud
nominativus	vocatus	vocata	vocatum	geroepen
genitivus	vocati	vocatae	vocati	van de geroepen(e)
dativus	vocato	vocatae	vocato	aan de geroepen(e)
accusativus	vocatum	vocatam	vocatum	geroepen
vocativus	vocate	vocata	vocatum	de geroepen(e)
ablativus	vocato	vocata	vocato	met de geroepen(e)
locativus	vocato	vocatae	vocato	bij de geroepen(e)
meervoud
nominativus	vocati	vocatae	vocata	(de) geroepen(e)(n)
genitivus	vocatorum	vocatarum	vocatorum	van (de) geroepene(n)
dativus	vocatis	vocatis	vocatis	aan (de) geroepene(n)
accusativus	vocatos	vocatas	vocata	(de) geroepen(e)(n)
vocativus	vocati	vocatae	vocata	(de) geroepen(e)(n)
ablativus	vocatis	vocatis	vocatis	met (de) geroepene(n)
locativus	vocatis	vocatis	vocatis	bij (de) geroepene(n)

[bewerk] Participium Futurum Actief

Toekomstig voltooid deelwoord
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	vertaling
enkelvoud
nominativus	vocaturus	vocatura	vocaturum	zullende roepen
genitivus	vocaturi	vocaturae	vocaturi	van de zullende roepen
dativus	vocaturo	vocaturae	vocaturo	aan de zullende roepen
accusativus	vocaturum	vocaturam	vocaturum	zullende roepen
vocativus	vocature	vocatura	vocaturum	de zullende roepen
ablativus	vocaturo	vocatura	vocaturo	met de zullende roepen
locativus	vocaturo	vocaturae	vocaturo	bij de zullende roepen
meervoud
nominativus	vocaturi	vocaturae	vocatura	(de) zullende(n) roepen
genitivus	vocaturorum	vocaturarum	vocaturorum	van (de) zullende(n) roepen
dativus	vocaturis	vocaturis	vocaturis	aan (de) zullende(n) roepen
accusativus	vocaturos	vocaturas	vocatura	(de) zullende(n) roepen
vocativus	vocaturi	vocaturae	vocatura	(de) zullende(n) roepen
ablativus	vocaturis	vocaturis	vocaturis	met (de) zullende(n) roepen
locativus	vocaturis	vocaturis	vocaturis	bij (de) zullende(n) roepen

[bewerk] Gerundium

Gerundium
	vorm	vertaling
genitivus	vocandi	om te roepen
dativus	vocando	voor het roepen
accusativus	vocandum	het roepen
ablativus	vocando	met het roepen

[bewerk] Trappen van vergelijking

[bewerk] Comparativus (vergrotende trap)

Comparativus van longus (lang)
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
enkelvoud
nominativus	longior	longior	longius
genitivus	longioris	longioris	longioris
dativus	longiori	longiori	longiori
accusativus	longiorem	longiorem	longius
vocativus	longior	longior	longius
ablativus	longiore	longiore	longiore
locativus	longiori	longiori	longiori
meervoud
nominativus	longiores	longiores	longiora
genitvus	longiorum	longiorum	longiorum
dativus	longioribus	longioribus	longioribus
accusativus	longiores	longiores	longiora
vocativus	longiores	longiores	longiora
ablativus	longioribus	longioribus	longioribus
locativus	longioribus	longioribus	longioribus
Nederlands
vertaling	langer	langer	langer

[bewerk] Onregelmatige comparativi

bijvoeglijk naamwoord	comparativus	Nederlands	Nederlands
bonus	melior	goed	beter
malus	peior	slecht	slechter
magnus	maior	groot	groter
parvus	minor	klein	kleiner
multi	plures	veel	meer

[bewerk] Superlativus (overtreffende trap)

Superlativus van longus (lang)
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
enkelvoud
nominativus	longissimus	longissima	longissimum
genitivus	longissimi	longissimae	longissimi
dativus	longissimo	longissimae	longissimi
accusativus	longissimum	longissimam	longissimum
vocativus	longissime	longissima	longissimum
ablativus	longissimo	longissima	longissimo
locativus	longissimo	longissimae	longissimo
meervoud
nominativus	longissimi	longissimae	longissima
genitvus	longissimorum	longissimarum	longissimorum
dativus	longissimis	longissimis	longissimis
accusativus	longissimos	longissimas	longissima
vocativus	longissimi	longissimae	longissima
ablativus	longissimis	longissimis	longissimis
locativus	longissimis	longissimis	longissimis
Nederlands
vertaling	langst	langst	langst

[bewerk] Onregelmatige superlativi

bijvoeglijk naamwoord	superlativus	Nederlands	Nederlands
bonus	optimus	goed	best
malus	pessimus	slecht	slechtst
magnus	maximus	groot	grootst
parvus	minimus	klein	kleinst
multi	plurimi/plerique	veel	meest

[bewerk] Onregelmatigheden

[bewerk] Velle (willen), malle (liever willen, prefereren), nolle (niet willen)

[bewerk] Praesens actief (onvoltooid tegenwoordige tijd)

Praesens
velle	nolle	malle	vertalingvelle
volo	nolo	malo	ik wil
vis	non vis	mavis	jij wilt
vult	non vult	mavult	hij/zij/het wilt
volumus	nolumus	malumus	wij willen
vultis	non vultis	mavultis	jullie willen
volunt	nolunt	malunt	zij willen
Imperativus
(vel)	noli		wil!
	nolite		wilt!
Infinitivus
velle	nolle	malle	willen
Participium
volens, volentes	nolens, nolentes	malens, malentes	willend, willende
Nederlands
willen	niet willen	liever willen

• De imperatief enkelvoud van velle, vel, wordt vaak als partikel, in de betekenis van of, gebruikt.

[bewerk] Overige tijden actief

De overige tijden gaan wel regelmatig. Daarom wordt alleen de 1e persoon gegeven.

Alle tijden
velle	nolle	malle	vertalingvelle
imperfectum
volebam	nolebam	malebam	ik wilde
perfectum
volui	nolui	malui	ik heb gewild
plusquamperfectum
volueram	nolueram	malueram	ik had gewild
futurum
volam	nolam	malam	ik zal willen
futurum exactum
voluero	noluero	maluero	ik zal gewild hebben

[bewerk] Telwoorden

[bewerk] Hoofdtelwoorden

Numeralia : onverbuigbaar
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
nominativus	unus	una	unum	duo	duae	duo	tres	tres	tria
genitivus	unius	unius	unius	duorum	duarum	duorum	trium	trium	trium
dativus	uni	uni	uni	duobus	duabus	duobus	tribus	tribus	tribus
accusativus	unum	unam	unum	duos	duas	duo	tres	tres	tria
ablativus	uno	una	uno	duobus	duabus	duobus	tribus	tribus	tribus
	één			twee			drie

[bewerk] Rangtelwoorden

Numeralia : rangtelwoorden
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
nominativus	primus	prima	primum	secundus	secunda	secundum	tertius	tertia	tertium
genitivus	primi	primae	primi	secundi	secundae	secundi	tertii	tertiae	tertii
dativus	primo	primae	primo	secundo	secundae	secundo	tertio	tertiae	tertio
accusativus	primum	primam	primum	secundum	secundam	secundum	tertium	tertiam	tertium
ablativus	primo	primā	primo	secundo	secundā	secundo	tertio	tertiā	tertio
	eerste			tweede			derde

[bewerk] Verdelingsgetallen

Numeralia : verdelingsgetallen
	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig	mannelijk	vrouwelijk	onzijdig
nominativus	singuli	singulae	singulum	bini	binae	bina	terni	ternae	terna
genitivus	singulorum	singularum	singulorum	binorum	binarum	binorum	ternorum	ternarum	ternorum
dativus	singulis	singulis	singulis	binis	binis	binis	ternis	ternis	ternis
accusativus	singulos	singulas	singula	binos	binas	bina	ternos	ternas	terna
ablativus	singulis	singulis	singulis	binis	binis	binis	ternis	ternis	ternis
	elk één			elk twee			elk drie

Zie ook : Tabel met numeralia in het Latijn

Latijnse grammatica
Algemene Latijnse vervoegingen en verbuigingen | Accusativus cum Infinitivo | Nominativus cum Infinitivo | Participium Praesens Actief | Perfectum | Imperfectum | Plusquamperfectum | Subjectsaccusativus | Objectsaccusativus | Reflexief persoonlijk voornaamwoord | Predicatieve bepaling | Adverbium | Participium Perfectum Passief | Passivum | Activum | Gerundium | Gerundivum | Praesens | Praesens Historicum | Comparativus | Superlativus | Participium | Declinatie | Ablativus absolutus | Dativus possesivus
Wijzen of modi
Infinitivus of onbepaalde wijs | Indicativus of aantonende wijs | Imperativus of gebiedende wijs | Conjunctivus of aanvoegende wijs
Naamvallen
nominativus | genitivus | dativus | accusativus | ablativus | vocativus | locativus