Thales
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Norbiks. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Norbiks aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Mit Thales va Milete ( 624 v. Chr. - 546 v. Chr. ) beginne van aods-her de lieërbeuk van de westerse filosofie. E sjtichde de Sjoeël va Milete en wert besjowd es inge van de zuvve wieze. Thales behuurt mèt Anaximandros tut de natuurfilosofe en die doge gèng experimaente. De Egyptenare oet dae tied - es wie v'r noe wète - dao-en-taege waal.
Thales waoërd bekaand umdat e op 28 mei in 585 v. chr. 'n zonsverduustering how wete te vörsjpelle en daomèt kreeg-e 'ne wapesjilsjtaand tössje de Lydieërs en Mede vaeërdèg. E how väöl dör Egypte gereesd en Milete oonderheeld contacte mit Lydië, dat cultureel beng mit Babylon how. Aa-genaome wert dat-e van dao z'n kènnis gehaold mot ha.
Wat v'r van Thales wete, veet v'r vöral van Aristoteles en volges dem hoolt Thales 't water vör 't oer-elemaent oeë alles oet waor oontsjtande.
In z'ne Politiek vertilt Aristoteles 'n anecdote uvver Thales die 'm kenmerkt. Me verwaeët 'm z'n urmooj, en conculdeerde daooet, dat filosofie gaar gee nut haat. Dao-op goof-e oonderpande vör alle olief-paeërsje van Chios en Milete, die-e taege lieëg pries pachde, want nieëmes aandersj doog dao 'n bod op. Wie d'r oogst binne kieëm - en dae waor riek, zoe wie Thales dör z'n kennis van de sjterre op vörhaand wis- ontsjtong opins 'n groeëte vraog nao paeërsje en koes-e d'r vör kriege wat-e wool en e verdinde sjatte gaeld. Zoe bewaeës Thales de waelt, dat d'r filosoof gemekkelek riek kint waeëre, es-e dat wilt, mae dat z'n belangsjtèlling noe ee-maol in 'n aander richting geet.