Deunehègk
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Deunehègk (in 't Nederlands: Meidoornhaag; weitesjappelik: Crataegus spec.), ies 'n gooj sjnoeibare hègk mèt sjpietse deun aan de tekskes. De sjtroek bleujt mèt klein wiete bleumkes. De roa vröchte lieke op klein roa roazebottele.
Dao zin twiè soorte: De einsjtielige meidoorn: Crataegus monogyna en de twièsjtielige: Crataegus laevigata.
't Sjnoeie moet eder jaor gebeure. De boere weure allewiel gesubsidieerd veur dat werk, um 't karakteristiek uterlik in 't heuvelland te beware.
[bewirk] Sjlièkreek
'n Ander plant die 'n deunehègk vörmp ies de sjlièkreek (Nederlands: Sleedoorn of Sleepruim, weitesjappelik: Prunus spinosa). In deze sjtroek kómme de wiete bleumkes veur de blaar, eder op ein sjteelke op 'ne tak. Daoneve ziete ouch deun op de tek. De sjlièkrekele versjiene in 't naojaor. Ze lieke op blauwgries pruumkes of droeve. Ze zin 't bèste te verwèrke es 't gevrore haet. Van de sjlièkrekele kint me 'n dröpke make.
[bewirk] Biotoop
Door en euver hègke greuje en bleuje klumplante wie rierank (heggerank en haagwinde) en klet (kleefkruid). Ónder de hègk sjtoon o.m. 't mièrts viuèlke en vrattelkroed (stinkende gouwe).
[bewirk] Ander hègke
Ander hègke, die toegepas weure en/óf woorte in 't Limburgs landsjap zint:
- Tune hègke.
- Beukehègke (Fagus sylvatica)
- Haagbeuke (Carpinus betulus)
- Hölshègke (Ilex aquifolium)
