Fotosinteza

Izvor: Wikipedija

List je primarno mjesto odvijanja fotosinteze u biljkama.

Fotosinteza je proces u kojem se svjetlosna energija pretvara u kemijsku pohranjenu u organskim molekulama. Osim u biljkama, fotosinteza se obavlja i u nekim bakterijama i algama, dakle organizmima koji u svojim stanicama imaju klorofil i obično su zelene boje. Osnovni biološki "proizvodni" proces koji pokreće sav život na zemlji događa se u kloroplastima, malim organelama u citoplazmi biljnih stanica, pogonska energija je svjetlosna energija, odnosno energija sunca, a "sirovine" koje se troše su jednostavne i sveprisutne: voda i ugljični dioksid. Proizvod su složeni ugljikovi spojevi - ugljikohidrati.

Svojevrstan nusproizvod ovog procesa je - kisik bez kojega na Zemlji jednostavno ne bi bilo života u obliku kakvog ga znamo.

Proces fotosinteze prikazan kemijskom jednadžbom: 6C0₂ + 12H₂O —> C₆H₁₂O₆ + 6O₂ + 6H₂O

Sadržaj

1 Primarne reakcije fotosinteze
2 Sekundarne reakcije fotosinteze( Calvinov cliklus)
3 C4 biljke
4 CAM biljke( Crassulacean Acid Metabolism)

[uredi] Primarne reakcije fotosinteze

Primarne reakcije se odvijaju u grana tvorevinama kloroplasta. Induciraju ih fotoni koji "udaraju" u molekulu klorofila te iz nje izbijaju elektron koji pomoću prenosioca dolazi do koenzima NADP+ i s H+ ionom preostalim iz fotolize vode tvori NADPH

Fotoliza vode je proces u kojem se molekula vode razlaže na H+ i OH- ion pomoću sunčeve svijetlosti.

4H2O -->4H+ + 4OH-

H+ ioni se spajaju s NADP+, a OH- ioni reagiraju međusobno 4OH- ---> 2H2O + O2 +4e- Elektroni nastali u reakciji nadoknađuju elektrone izbijene iz molekula klorofila. Pri prolasku kroz fotosisteme elektrni dio svoje energije ugraduju u molekule ATP.

Produkti primarnih reakcija fotosinteze su: ATP i NADPH.

[uredi] Sekundarne reakcije fotosinteze( Calvinov cliklus)

One su neovisne o svijetlosti i događaju se u stromi kloroplasta.

Ugljikov dioksid iz zraka se veže na sečer pentozu pomoću enzima rubiska (karboksiklaza) te tvore nestabilnu molekulu C6 koja se raspada na 2 molekule 3-fosfoglicerilne kiseline ili 3-PGA. 3-PGA je stabilna molekula koja izlazi iz strome u citoplazmu stanice te tvori saharozu (koja putuje po biljci), glukozu ili fruktozu .Dio glukoze(višak) u kloroplastu se pretvara u škrob te nakuplja u zrnca(asimilacijski škrob). Tjekom noći taj se škrob razgrađuje na glukozu koja dalje putuje po biljci.

Ovo je fotosinteza C3 biljaka. Postoje još i C4 biljke i CAM biljke.

[uredi] C4 biljke

Kada je vanjska temperatura visoka puči se zatvaraju da bi se spriječio gubitak vode iz biljke. Time se spriječava i difuzija CO2. Tada raste koncentracija O2 u stanici te rubisko počinje vezati O2 i time usporava fotosintezu. C4 biljke imaju posebne stanice koje vežu CO2 na PEP kiselinu te stvaraju jabučnu kiselinu (malat). Malat sadrži 4 ugljikova atoma te se transportira u fotosintetske stanice i tamo raspada na PEP i CO2. Tako se stvara povišuje koncentracija CO2 te C4 biljke imaju "jaču" i "bržu" fotosinteu nego C3 biljke u uvjetima više temperature( tropska i suptropska klima)

Primjeri C4 biljaka:

Kukuruz

Šećerna trska

Sirak