Paella
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Denomínase paella (do latín patella (especie de ferrada)) a un recipiente de metal (xeralmente ferro), con dúas asas ou un mango, de pouca profundidade e grande superficie, semellante a unha tixola, moi empregada en grande parte da Comunidade Valenciana (onde, de feito, paella significa tixola). Na paella adoitan cociñarse unha grande variedade de arroces, algúns dos cales toman o seu nome: a paella de polo e coello, a paella de verduras, a paella de marisco, a paella de coliflor e bacallau, etcétera.
A paella provén da época de dominación árabe: existía o costume de facer este prato con cus-cus, pero a falta deste ingrediente na península, empezaron a empregar o arroz.
Por este motivo paella tamén designa a un prato típico da Comunidad Valenciana (España), cociñado no recipiente do que toma o nome (de igual maneira ó que acontece con pucheiro). Adoita ter verduras e carne ou marisco, pero os ingredientes básicos son o arroz, o azafráne o aceite de oliva, ós que se engaden as cousas que se encontran a man en cada caso.
Trátase dun refogo de carne (polo o coello), verduras (tomate, xudía verde, pemento), azafrán e aceite, ó cal se engade auga e tras un tempo de cocción, o arroz, continuando a cocción ata que o arroz absorba todo o caldo.
Coa paella, humilde e exquisito prato da horta que a finais do século XIX saltou das barracas e alquerías ás casas de comidas, barracóns e merenderos da praia da Malvarrosa en Valencia, o Portichol e a Albufereta en Alicante, non se esgota en absoluto o repertorio dos arroces valencianos.
O conxunto de especialidades que ofrecen os restaurantes urbanos, as arrocerías ó uso e os chiringuitos de praia son difíciles de encadrar dentro dun listado. Hai arroces caldosos, cociñados en caldeiros, pucheiros, caldeiras e potas, coma o famoso arròs amb fesols i naps, e arroces melosos preparados en potas fondas de barro, do estilo do arròs al forn (arroz ó forno) ou o arròs amb costra (arroz con costra), cuyas recetas guardan una enorme similitud con el arròs en cassola al forn que figura no Llibre de Coch, de Robert de Nola (1520).
[editar] Ingredientes
A paella Valenciana leva arroz, tomate, bachoqueta (xudía verde), garrofón, tabella, polo e coello. Úsase o azafrán para darlle máis sabor e cor ó arroz. Ademais de cotío ponse romeu que lle dá moi bo sabor e á hora de comer é moi popularengadir unhas pingas de limón, pero só en caso de que saíra algo queimada, se non, o auténtico sabor queda enmascarado pola acidez do limón. Pode non levar pemento, pero non existe unha receita "estandard" posto que en cada pobo adoitan preparalas de moi diversos xeitos.
[editar] Variedades
 Paella de marisco |
 Paella valenciana |
 Arroz negro |
 Arroz con costra |
