ولایت پروان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
استان پَروان، از استان‌های افغانستان است. مرکز این استان شهر «چاریکار» و مساحت استان مساحت ۳۹۹٫۹ کیلومتر مربع با جمعیت ۵۲٬۸۰۰۰ نفر است.
شهرستان (ولسوالی) های زیر در ولایت پروان قرار دارند.
- شهر چاريکار شاروالی و مرکز ولايت
- ولسوالی جبل سراج
- علاقه‌داری سالنگ
- علاقه‌داری شينواری
- ولسوالی غوربند
- علاقه‌داری شيخ علی
- ولسوالی سرخ پارسا
- ولسوالی بگرام
- علاقه‌داری کوه صافی
فهرست مندرجات |
[ویرایش] اقوام
درین ولایت اقوام زیر زندگی می‌کنند:
- تاجیک
- هزاره
- پشتون
[ویرایش] حوضه آبریز
ولایت پروان از چهار رودخانه (دریا) آب میگیرد که عبارت اند از:
دریای پنجشیر
دریای سالنگ
دریای غوربند
دریای شتل
همچنان دریای دیگری به نام دریا "باریک آب" از سمت جنوب غرب وارد وادی پروان میگردد اما این دریا آب موسمی دارد و دایم فعال نمیباشد.
[ویرایش] تاریخ
پروان پایتخت تابستانی امپراتوری کوشانی به خصوص در عهد کنشکای کبیر است. شهر های بگرام و کاپیسا در دردو سوی دریای پنجشیر مهد تمدن کوشانی میباشد.
پروان در دامان جنوبی هندوکش همیشه سنگر نهایی و عقبگاه مطمین کابلستان بوده است. جنگهایی شدیدی که باشندگان پروان در برابر چنگیز خان کردند، به گزارش میرغلام محمد غبار نویسندهء "افغانستان در مسیر تاریخ"، سبب شد که چنگیر برای نخستین بار مزهء تلخ شکست را بچشد.
در دوران جنگهای سه گانهء مردم افغانستان در قرن نزده با انگلیس بازهم پروان دژ استوار و دیواری عبور ناپذیر در برابر متجاوزین انگلیس بود.
پس ازان که امیر حبیب الله خان کلکانی (رح) در سال 1928 با مرکز قرار دادن پروان در شورش های ضد حکومتی توانست حکومت امان الله شاه را سرنگون کند، پروان برای اولین بار به مثابهء منطقهء تاجبخش تاجگیر شناخته شد. ازینرو، وقتی نادر خان به قدرت رسید، برای درهم کوبی روحیهء این مردم، کسان زیادی ازمردم را بکشت و دارایی های شان را غارت کرد. همچنان برای تداوم سلطهء خود براین مردم، به جا به جا سازی طرفداران خود درین نقاط مختلف پروان پرداخت.
پیداوار (محصولات) پروان:
توت و انگور پروان شهرت فراوان دارد. برعلاوه، گندم، جواری، جو، ماش و لوبیا را میتوان از غله جاتی به شمار آورد که درین ولایت کاشته میشوند. مناطق اطراف چاریکار، مرکز ولایت، در تولید انواع سبزیجات پیشقدم بوده و تولیدات آن نه تنها برای مصرف محلی بلکه برای صدور به بازار های کابل نیز فرستاده میشود.
صنایع
صعنت چاقو سازی در مرکز ولایت- چاریکار، از گذشته ها رواج داشت. همچنان صنعت چرمگری درچاریکار وجود داشته است. فابریکهء کشمش پاکی در دوران حکومت محمد داوود اما با سرمایهء شخصی به کار آغاز کرد که در دوران حنگهای سی ساله از کار افتید.
بند و انهار: پروژهء بزرگ آبیاری در پروان توسط چینایی ها به به ثمر رسانده شد. این پروژه از دریای پنجشیر آغاز شده است. برای گذشتن از دریای غوربند فناوری جالبی به کاررفته است که لوله های بزرگ آب ازشانهء یک تپع سرازیرشده و با گذشتن از زیردریای غوربند به شکل بٌرُق روی شانهء دیگر تپه می برآید و به کانالی که به سوی چاریکار میرود می افتد. کانال یاد شده نارسیده به شهر چاریکار به دو شاخه تقسیم میشود که یکی به سوی شرق میرود و دیگری همچنان به سوی جنوب جریان می یابد. درهمین محل تقسیم یک بند برق ساخته شده که مقداری برق برای شهر چاریکار تولید میکند. همچنان در قسمت جنوب شهر چاریکار برای رساندن آب به زمین های بالاتر از نهراسلی، دستگاه بزرگ آب انداز (واترپمپ) ساخته شده که به گونهء وقفوی آب را از نهر پایین به بالا انداخته و درآنجا به جوی دیگری می افتد. این آب حتی تا مناطق قره باغ رسیده و زمین های خشک را آبیاری میکند.
همچنان مناطق اطراف شهر چاریکار را به سوی جنوب و شرق جوی دیگر آبیاری میکرده است که از دریای غوربند آب میگرفت. این جوی ها به نام های، جوی چاریکار، جوی خواجه و جوی ماهیگیر یاد میشوند... این جوی ها نیز درحال حاضر از شاخهء شرقی کانال آبیاری پروان آب میگیرند.
مناطق دیگر پروان بیشتر از آب هایی که از کوه ها سرازیر میشوند آب میگیرند و بند و انهاری که درین مناطق وجود دارد به صورت عنعنوی صاخته شده و از قرون متمادی بدینسو به همین منوال بوده است.
[ویرایش] منبع
Wikipedia contributors, "Parwan Province," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Parwan_Province&oldid=181723971
 |
ولایت‌های افغانستان | |
|---|---|---|
 |
||
