ظفار
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
استان ظُفار یکی از استانهای با اهمیت کشور پادشاهی عُمّان است. ظفار در جنوب عمان واقع شده و یکی از ورودیهای اصلی مسقط است.
استان ظفار شامل نه شهرستان میباشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] شهرستانهای استان ظفار
شهرستانها (در عربی عمان: ولایات) این استان:
- شهرستان صلاله.
- شهرستان ثمریت.
- شهرستان طاقه.
- شهرستان مرباط.
- شهرستان سدح.
- شهرستان رخیوت.
- شهرستان ضلکوت.
- شهرستان مقشن.
- شهرستان شلیم وجزر الحلانیات.
[ویرایش] روستاهای استان ظفار
- روستای انطور.
- روستای مرمول.
- روستای دوکه.
- روستای رأس الرویس.
- روستای وادی عرا.
- روستای مزرق.
- روستای وادی قبیت.
[ویرایش] مساحت وجمعیت
مساحت کشور عمان ۹۹٬۳۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن بنا بر سرشماری سال ۲۰۰۳ برابر با ۲۱۵٬۹۶۰ نفر است. پایتخت ظفار شهر صلاله است که در کنار دریا واقع شدهاست. جزيره حلانيات (جزیره کوریا موریا) در نزدیکی ساحل صَلاله و در جنوب شرقی صلاله واقع شدهاست. ظُفار از سوی شرق با صحرای «جده حراسیس» عمان هممرز است. ظفار در تاریخ منبع اصلی و صادرکننده بزرگ کُندُر (نوعی بخور) به جهان بود ولی امروزه کشور سومالی این نقش را به عهده گرفته. درباره محدوده ظفار در کتاب:«تحفةالنظار فی غرائبالامصار و عجائبالاسفار» ابن بطوطه مراکشی آمدهاست: در مغرب ناحیه عمان و مسقط کوههای بلندی واقع هستند در امتداد شمال به جنوب و آن ناحیه به وسیله آن کوهستان از صحرای بزرگ عربستان، ربع الخالی و امارات دیگر در شبهجزیره عربستان جدا شود و در دامنه آن کوهستان وادیها باشند شایسته زراعت. سکنه آن از مردمان گوناگون و در تحت امارات مسقط هستند و از طریق تنگههای چندی کرانههای عمان راه پیدا میکنند.
[ویرایش] تاریخچه
ظفار در دوران گذشته خود حکومت جداگانهای داشتهاست، ولی تحت سیطره امراء یمن بودهاند. در سال ۱۸۲۹ میلادی سلطان سعید، سلطان مسقط و عمان کوشش کرد که ظفار را در تحت نفوذ خود قرار دهد، ولی موفق نشد. ولیکن درسال ۱۸۷۹ میلادی ظفار به مسقط ملحق شد. در ظفار چهارمین جنگ عمانیها برپا شد این جنگ از سال ۱۹۶۵ میلادی شروع و در سال ۱۹۷۵ میلادی پایان یافت.
[ویرایش] ظفار در دوران قدیم
در سفرنامه ابن بطوطه مراکشی چنین آمدهاست: "از کلوا که یکی از بنادر زنگیان است با کشتی بادی حرکت نموده و به عزیمت ظفار که آخرین بلاد یمن و بر ساحل دریای هند واقع شده رهسپار شدیم. از آنجا اسبان تازی به هندوستان حمل میشود و با مساعدت باد در یک ماه گذراندن روی دریا به هند میرسند. خود از شهر کالیکوت که از بنادر هند است بیست و هشت روز به ظفار آمدهاست ولیکن باد مراد را هرشب داشتهاست و روزها باد مساعدت نبوده. ظفار را «ظفار المحوص» نیز مینامند. از آنجا به عدن از راه صحراء و بر [خشکی] مسافت یک ماه خواهد بود. و از آنجا به حضرموت شانزده روزه و به عمان بیست روزه روند. شهر ظفار در صحراء فرداً واقع شده و بازار در خارج از شهر در حومه معروف به «خرجاء» بنا کردهاند و کثیفترین بازارهائی است که در منطقه دیده میشود. بعلت وفور دادوستد ماهی و خرما، ماهیان معروف به سردین در آنجا زیاد است و آن ماهیها بسیار روغنی هستند به دامهای خود در عوض علوفه میدهند. در نقطه دیگر بدینگونه دیده نشدهاست. بیشتر فروشندگان غلامان سیاه هستند وآنها لباس سیاه پوشیدهاند. بیشتر زراعت ساکنان آنجا ذرت است، آب از چاهای عمیق بواسطه چاه چرخ گاوی که در آنجا آن را «الیازِرَه» گویند میکشند، و از آب این چاهها به زراعت خود دهند، دلوهای بسیار بزرگ سازند و بندهای زیاد بدان بندند و به هریک بند و دلو یک نفر غلام مسئول این دلو است که آن را در حوضچه «استخر» تخلیه کند و زراعت خود را آبیاری کنند، یک نوع گندم دارند که آن را (العلس) گویند. گذران سکنه آنجا از دادوستد ماهی و کشاورزی است.
[ویرایش] ظفار امروز
امروزه استان ظفار یکی از زیباترین استانهای سلطنت عمان است، و در حوزه بازاریابی و گردشگری و معرفی خود به عنوان مهمترین جاذبه گردشگری کشورهای شبه جزیره عربستان موفق بودهاست. بویژه در ماههای ۷ و ۸ میلادی که سالیانه جشنواره ظفار و صلاله که به جشنواره پائیزی صلاله (مهرجان خریف صلاله) معروف است، در این شهر ساحلی برگزار میشود، شهر صلاله پایتخت استان ظفار مرکز فعالیتهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و گردشگری عمان به شمار میآید.
[ویرایش] جشنواره پائیزی صلاله
در این روزها استان ظفار (أرض اللُّبان) خود را برای استقبال جشنواره پائیزی آماده میکند، این جشنواره هرساله از ۲۱ ژوئن آغاز میشود و تا نهایت ماه دسامبر ادامه مییابد. استان ظفار مخصوصاً شهر صلاله در این دوره گردشگران زیادی را از تمام استانهای عمان و همچنین کشورهای حوزه خلیج فارس و غیره به خود جذب میکند. «خریف صلاله» (خزان صلاله) مفهومی است که نزد گردشگران، باران موسمی و سرسبزی و آب روان را تداعی میکند.
[ویرایش] جغرافیای ظفار
ظفار در ۱۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی پایتخت عمانمسقط واقع شدهاست. واز طرف شمال به عربستان سعودی، از طرف جنوب به دریای عرب و اقیانوس هند، واز طرف غرب به کشور یمن و از سمت شرق به صحرای «جدةالحراسیس» عمان محدود میگردد. در فصل پائیز باران موسمی میبارد و درجه گرما در این وقت از سال کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد است، در حالیکه در تمام مناطق شبه جزیره عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس درجه گرما به ۴۰ تا ۴۵ درجه سانتیگراد میرسد. شهر صلاله مرکز استان ظفار شهری است بندری که از دو منطقه خشک کوهستانی در شمال، و جنگلی و ساحلی در جنوب تشکیل گردیدهاست. صحرای پهناور «جدةالحراسیس»، ظفار را از لحاظ جغرافیائی از دیگر نقاط کشور جدا ساختهاست. جاذبههای طبیعی متعددی در ظفار وجود دارد مانند: کوههای سرسبز، غارها، و چشمههای شیرین و درههای پردرخت و جنگلهای انبوه و درختان تنومند و صحراها وتلماسه شنی تا حدود ربع الخالی، و نوار ساحلی و درختان بلند نارگیل و موز و القافای و قصب شکر.
[ویرایش] آثار باستانی
استان ظفار دارای آثار باستانی وتاریخی برجستهای است که عبارتاند از: قبر النبی ایوب و قبر النبی صالح و قبر عمران، وآرامگاههای مشاهیر که به دوره قبل از اسلام بر میگردد در این منطقه وجود دارد. همچنین یک منطقه تاریخی در این استان وجود دارد که بنام سمهرم مشهور است، تاریخ بناه این شهر تاریخی به هزاره سوم قبل از میلاد بر میگردد.
شهر زیبا و تاریخی مدینة البلید در جنوب شهر صلاله واقع شدهاست، این شهر در قرن چهارم هجری قمری بنیادگذاری شدهاست. این شهر در سده دهم میلادی مرکز تجارت منطقه بودهاست، همچنین منطقه قدیمی مریاط و شصر در نجد و منطقه مضی از مراکز مهم جمعآوری «اللُّبان» بودهاند در آن دوران. قلعه طاقه و حصن مرباط و غار طوی اعتیر و آبشارهای دربات و چشمههای جرزیر و رزات و حمران و صحنوت و شاطی المغسیل از جاذبههای مهم گردشگری این استان هستند.
[ویرایش] مشهورترین کوههای عمان
یکی از مشهوترین کوههای سلطنت عمان «جبل اخضر» است. ارتفاع جبل اخضر از سطح دریا: ۹ هزار و ۹۰۰ قدم است. در این کوه میوههای سردسیر و چشمههای گوناگونی در جریان است، درههای پر فراز و نشیبی در این کوه به وجود آمدهاست در قسمت بالای کوه منظره از آبشارها و چشمههای گوناگونی پدید آوردهاست. رودخانه آب شیرین که از جویهای جبل اخضر سرچشمه میگیرد. بیشتر ساکنان منطقه جبل احضر از قبیله «بنیریام» هستند. در شمال عمان امارات متحده عربی و قطر، ودر جنوب عمان سرزمینهای حضرموت و مَهره و در مغرب آن ربعالخالی و در مشرق آن دریا واقع شدهاست.
[ویرایش] نگاره
[ویرایش] منابع
- ابن بطوطه ، بن عبدالله ، محمد ، (تحفة النظار فی غرائب الأمصار وعجائب الأسفار) ، دار احیار العلوم ، بیروت ، چاپ سال ۱۹۸۷ مبلادی به (عربی).
[ویرایش] پیوند به بیرون
تقسیمات کشوری عمان | ||
---|---|---|
استانها (مناطق) | ||
منطقه داخلیه | باطنه | منطقه وسطی | منطقه شرقی | ظاهره | ||
فرمانداریها | ||
مسقط | مسندم | ظفار |