بم
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
بَم شهری است در استان کرمان ایران.
بم در بخش مرکزی شهرستان بم قرار دارد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] پیشینه
بم یکی از شهرهای تاریخی استان کرمان است که به فاصله تقریبی ۱۲۰۰ کیلومتری پایتخت قرار دارد ، این شهر به لحاظ تاریخی و محصولات کشاورزی ، معروفیت جهانی دارد و شهر قدیم بم به دروازه شرق ایران شهرت داشتهاست .
ارگ بم در گوشه شمال شرقی و چسبیده به شهر قرار دارد و بنا به روایات متعدد دارای قدمت اشکانی و هخامنشی میباشد که تا اواخر دوره قاجار نیز درآنجا سکونت وجود داشتهاست . ارگ بم در تاریخ ۱/۱/۱۳۴۵ به شماره ۵۱۹ در فهرست آثار ملی و شهر بم با عنوان بم و منظر فرهنگی آن در ژوئن ۲۰۰۴ در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیدهاند.
بم زخم خوردهترين منطقهي ايران در سالهاي اخير است. منطقهي زيباي بم با زلزلهاي فرو ريخت و ميليونها ايراني را داغدار كرد. با اين همه بم هنوز هست. بم آن قدر اصالت دارد كه حتي با خشم طبيعت و با زلزلهاي مهيب به تاريخ نپيوندد. بم در گذشته يكی از پنج كورهی ايالت فارس بود. ابن حوقل مولف كتاب صورة الارض در قرن چهارم هجری از بم به نام شهری كه ازجيرفت بزرگ تر و هوايش از آن سالم تر و دارای نخلستان های زياد بوده، ياد كرده است. همچنين از سه مسجد بم به نام های مسجد خوارج و مسجد هزاران و مسجد قلعه نام برده و به تفصيل پارچه های مرغوب و زيبايی را كه در آن جا بافته می شد، ذكر كرده است. بنا به گفته مقدسی در كتاب احسن التقاسيم، باروی شهر بم چهار دروازه به نام های نرماشير، كوسكان، آسبيكان و كورجين داشته است. طبق گفته وی بيش تر بازارهای بم در خارج شهر و تعدادی هم در داخل شهر قرار داشته اند. بم در مسير جاده هايی كه جنوب خاوری ايران را با سيستان، افغانستان و بلوچستان مرتبط می كند قرار دارد. به همين جهت اين شهر از دوره ساسانيان اهميت نظامی و بازرگانی زيادی داشته است. شهر بم در سال 1131 هـ . ق، به تصرف محمود افغان درآمد، ولی به علت شورشی كه در قندهار روی داد آن جا را رها كرده عازم قندهار شد. ولی بار ديگر در سال 1134 هـ . ق بر بم استيلا يافت و اين وضع تا سال 1143 كه نادر، اشرف افغان را شكست داد، ادامه داشت. در سال 1209 هـ . ق لطفعلی خان زند در همين شهر توسط عمال آقا محمد خان قاجار دستگير شد. خان قاجار به يادگار اين موفقيت مناره ای از سرهای 600 تن از مخالفين خود در بم برافراشت. شهر و قلعه باستانی بم يكی از يادگارهای شگفت معماری فلات مركزی ايران است كه در جای خود به تفصيل مورد اشاره قرار خواهد گرفت. شهرستان بم يكی از شهرستان های استان كرمان است كه از شمال به كرمان، از خاور به زاهدان و ايرانشهر (استان سيستان و بلوچستان)، از جنوب به كهنوج و از باختر به جيرفت محدود میشود. مركز اين شهرستان از نظر جغرافيايی در 58 درجه و 21 دقيقه درازای خاوری و 29 درجه و 6 دقيقه پهنای شمالی و در ارتفاع 1060 متری از سطح دريا قرار دارد. شهر بم در 200 كيلومتری جنوب خاوری كرمان و در مسير راه كرمان ـ زاهدان واقع است. آب و هوای بم گرم و خشك است اما به علت مجاورت با كوير آب و هوای متغيری دارد، به طوريكه گاهی اوقات در تابستان ها گرمترين و در زمستان ها سردترين نقطه كشور گزارش شده است. ميزان بارندگی سالانه بطور متوسط 68 ميليمتر است. كشاورزی و باغداری در شهرستان بم صددرصد آبی بوده و آب كشاورزی از كارريز و رودخانه تامين میشود. محصولات عمده كشاورزی اين شهرستان گندم، جو، پنبه، تره بار، مركبات و از همه مهم تر خرما بوده كه بهترين نوع خرما در دنيا شناخته شده و به «مضافتی» مشهور است. دامداری شهرستان بم بسيار كم، و بيش تر در بخش «راين» رواج دارد. به طور كلی دامداری در اين شهرستان شامل پرورش گوسفند، گاو، طيور و شتر است. معادن سرب و روی درارتفاعات جنوب باختری بم وجود دارد. باغداری، كشاورزی، دامداری و قاليبافی پايه و اساس اقتصاد بم را تشكيل می دهند.
[ویرایش] زمین لرزه بم
-
نوشتار اصلی را ببینید: زمینلرزه بم
زمینلرزه بم، زمینلرزهای بود به شدت ۶٫۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم را لرزاند.
کشتهشدگان این زمینلرزه در آمارهای مختلف، بین ۲۵٬۰۰۰ تا ۴۵٬۰۰۰ نفر بیان شدهاند. همچنین در این زمینلرزهٔ ویرانگر، ارگ تاریخی بم تا حدود زیادی تخریب شد.
[ویرایش] منبع
بختیاری، سعید. اطلس گیتاشناسی استانهای ایران. چاپ یکم، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۳ خورشیدی، شابک: ۹۶۴-۳۴۲-۱۶۵-۱.
[ویرایش] پیوند به بیرون
- شهروندان و مشارکت دوهفتهنامهٔ دفتر هماهنگی اجتماعات محلی بم.