Txakolin
Wikipedia(e)tik
Txakolina Hego Euskal Herrian egindako ardo zuri-berde mota berezia da. Tradizionalki baserrietan egin izan dute, baina gaur egun profesionalizatuago dago prozesua. Gaur egun, 340 hektareatan zabaltzen dira mahastiak, hiru jatorrizko izendapen bananduta, ia 1.800.000 litro ekoiztuz urtean: Getariakoa (165 hk. eta 900.000 l.), Bizkaikoa (120 hk. eta 700.000 l.) eta Arabakoa (55 hk. eta 180.000 l.).
Bi mota nagusi ditu, zuria eta gorria, lehenengoa izanda hedatuena. Bigarrena Bizkaian batez ere ekoizten dute: Bakion, Balmasedan eta Txorierriko eskualdean.
Apur bat karbonaturik dago eta 10.5-12º inguru ditu normalean.
Eduki-taula |
[aldatu] Jatorrizko izendapenak
[aldatu] Getariako txakolina
Sakontzeko, irakurri: Getariako Txakolina
Getariakoak 1990ean eskuratu zuen izendapena Espainiako gobernuaren eskutik. Txakolin tradizionaletakoa da eta, hainbaten ustez kalitate handienekoa. Kantitateari dagokionez ere Getaria nagusia da, euskal ekoizlerik handiena izanda. Aian eta Zarautzen ere lan egiten dute jatorrizko izendapen honetako. 2008an Gipuzkoako beste hainbat udalerrik ekoitzi hala izango dute txakolina Getaria, Aia eta Zarautzez gain: Arrasate, Eibar, Mutriku, Deba, Zumaia, Zestoa, Orio, Hondarribia, Villabona, Urnieta, Oñati, Beizama, Zerain eta Olaberria.
[aldatu] Bizkaiko txakolina
Sakontzeko, irakurri: Bizkaiko Txakolina
Bizkaikoak 1994an lortu zuen izendapena. Bakio izan da tradizionalki herri ekoizle nagusia, baina gaur egun hedatu egin da txakolingintza beste eskualde batzuetara ere:
- Enkarterri: Zalla eta Balmaseda.
- Txorierri: Lezama eta Zamudio.
- Durangaldea.
- Mungialdea.
- Lea-Artibai.
[aldatu] Arabako txakolina
Sakontzeko, irakurri: Arabako Txakolina
Arabakoa 2003an sortua da. Aiaraldean kontzentratzen da arabar produkzioa, Amurrion egonda bi upelategi nagusiak. Bertan "Txakolin Eguna" ospatzen dute maiatzean.
[aldatu] Mahats motak
- Getariako Txakolina:
- Zuria: Hondarribi zuri (gomendatua), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Riesling eta Chardonnay (baimenduak).
- Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.
- Bizkaiko Txakolina:
- Zuria: Hondarribi zuri eta Mune mahatsa (gomendatuak), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Izkiriota ttipia, Riesling, Sauvignon zuria eta Chardonnay (baimenduak).
- Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.
- Arabako Txakolina:
- Zuria: Hondarribi zuri (gomendatua), Hondarribi Zuri Zerratia, Izkiriota, Izkiriota ttipia, Riesling, Sauvignon zuria eta Chardonnay (baimenduak).
- Gorria edo beltza: Hondarribi beltza.