Teseo
Wikipedia(e)tik
Teseo (grezieraz Θησεύς, "Thêseús") greziar mitologian heroi atenastar handiena izan zen. Etra eta Egeoren semea zen, baina batzuk zioten Poseidonen semea zela, itsasoko jainkoa, eta Egeo Etrarekin ezkondu zen egunean bortxatu zuela. Egeok, beste emazteekin seme-alabarik izan ez zuenez Delfoseko orakuluari galdetu zion. Bere erantzuna ez zuen ulertu, baina Piteo, Trezeneko erregea eta Etraren aita bai. Hori dela eta Egeo mozkortu zuen Etrarekin ezkontzeko.
Egeok Teseo jaiotzean berarengandik urrundu zuen Palantidetatik babesteko. Horregatik bere ama eta aitonarekin pasa zuen bere haurtzaroa Trezenen. Ezpata bat eta sandalia pare bat ezkutatu zuen harri baten azpian Teseo indartsua izatera arte ez izateko. 17 urte betetzean bere ama sekretua kontatu zion eta harria altxatzea lortu zuen. Bertako sandaliak jarri zituen eta ezpata eraman zuen bere aita ezagutzeko.
[aldatu] Atenaserako bidaia
Teseo txikia zenetik bere indarragatik eta bere ausardiagatik nabarmendu zen, Atenasera bakardadean joan zen bere aita ezagutzera arriskuei beldur izan gabe. Izan ere Heraklesen mireslea zenez bere balentriak mundu osoa jakitea nahi zuen.
Lehengoa bere ausardia ezagutzen Perifetes izan zen, bide-lapurra, nahiz eta herrena izan bere brontzezko mailua ondo baino hobeto menperatzen zuen. Mailu harekin etorkizunean Teseori oso baliogarria izango zena, kendu ziolako hil ondoren.
Beste lapur baten kontra aurka egin behar izan zena Sinis zen, pinu tolestailea, etsaiak hiltzeko gauza oso berezia egiten zuena: ondoko bi pinu tolesten zituen, adaburuak elkartzen zituen eta biktimaren beso bakoitza bateri lotzen zuen. Gero zuhaitzak askatzen zituen eta zuzen jartzen zirenean bortizki biktimen gorputza porroskatzen zen. Teseo Sinis hil ondoren, bere alabarekin harremanak izan zuen seme bat izan zuena: Melanipo.
Eszironek oinak garbitzera behartzen zituen bidaiariei. Gero itsasora botatzen zituen bere dortoka jateko. Teseok ezetz esan zion eta oinetatik hartu zuen Esziron eta itsasora bota zuen.
Zertzion beraren kontra borrokatzeko erronka egiten zien, inork ez zuen irabazi Teseo izan ezik. Lurraren kontra bota zuen eta hil zuen.
Prokustes oinezkoei hartzeko eta tamaina aldatzeko mania zeukan. Garaiei ohe batean sartzen zituen eta soberan zegoena mozten zuen bertan kabitu arte. Txikiei ohe batean sartzen zituen eta luzatzen zituen. Teseo hil zuen.
Baita txerri bat hil zuen ere, Fea deiturikoa. Ekidnaren eta Tifonen alaba zen.
Bere bidaia jarraitu zuen baina zailtasun bat sortu zen, bere aita Medearekin ezkondu zen, Jasonen emaztea izan zena. Ezkontza honetatik Medo jaio zen.
[aldatu] Atenasen
Bat-bateko gertaera honen aurrean, Teseok itxarotea pixka bat pentsatu zuen. Baina Medeak, aztia zela, ezagutu egin zuen eta bere semea tronura ez igotzeko arriskua zegoela. Orduan plana egin zuen. Gaztea ezezagun modura joan zen jauregira amaordea bera ez ezagutzearren, honetaz baliatuz, Medea Egeo sinestarazi zuen gaztea traidorea zela. Erregea bera hiltzeko Maratoiko zezenaren kontra borrokatzeko behartu zuen.
Baina zezena garaitua izan zen eta Teseo gonbidatua izan zen oturuntza batera garaipena ospatzeko. Bertan zegoela, Egeok pozoia, Medeak emandakoa, jarri zuen bere kopan, baina kasualitatez bere bizia salbatu zuen. Teseo bere amak emandako ezpata atera zuen haragia mozteko. Orduan Egeo arma ezagutu zuen eta ulertu zuen gertatzen ari zena eta kopa kendu zion ezpainetatik. Medeak bertaik alde egin zuen bere semearekin batera.
Orduan errege ondorengo bezala ezagutua izan zen.
