Siziliera
Wikipedia(e)tik
Siziliera Sicilianu |
||
---|---|---|
Non mintzatzen den: | Italia | |
Eskualdea: | Sizilia, Erdialdeko eta hegoaldeko Calabria, Lecceko probintzia (Apulia), Salernoko probintziaren hegoaldea (Campania) | |
Guztira hiztunak: | 4,8 milioi (Ethnologue-ren arabera) | |
Rankina: | Ez 100 mintzatuenen artean | |
Hizkuntza familia: | Indo-Europarra Italikoa Erromantzea Siziliera |
|
Hizkuntza kodeak | ||
ISO 639-1: | ez du | |
ISO 639-2: | scn | |
ISO/FDIS 639-3: | scn | |
Oharra: baliteke orri honek NAF fonetika ikurrak edukitzea Unicoden. |
Siziliera (lu sicilianu) Sizilian mintzatzen den hizkuntza erromantze bat da, latin arruntetik eratortzen dena, eta greziera, arabiera, frantsesa, proventzala, katalana zein gaztelaniaren eragin handia duena.
Hizkuntza honek, historia zein literatura aberatsa izateaz gain, hiztegi oparoa ere badu, 250.000 hitz baino gehiagorekin. Siziliaz gain, siziliera Calabriako hegoaldean nahiz erdialdean eta Apuliako hegoaldean ere mintzatzen da. Sizilierak eragin handia izan zuen Maltako hizkuntzan, XVII. mendeko bukaera arte batez ere.
UNESCOren Liburu Gorrian, galtzeko arriskurik ez duen hizkuntza gisa sailkaturik dago. Bere erabilera handia da familiaren baitan zein lagunen artean, ez baina arlo ofizialean edo idatzizkoan.
Sizilierazko literaturaren idazle zein poetarik esanguratsuenak ondokoak dira: Giovanni Meli, Nino Martoglio, Domenico Tempio, Alessio Di Giovanni eta Ignazio Buttitta.
[aldatu] Hiztegi laburra
- Se = Bai
- No = Ez
- Ciau! = Kaixo!
- Nni videmu = Agur!, Aio!
- Salutai = Ikusi arte!
- Grazzi assai! = Eskerrik asko!
- Bon jornu = Egun on
- Bon jornu macari a tia = Egun on, bai
- Bona sira = Arratsalde on
- Bona notti = Gabon
- Pi favuri = Mesedez
- M'hà scusari = Barkatu
- Vulissi nu cafè espressu = Kafe hutsa nahi nuke
- Vulissi nu cafè macchiatu = Kafe ebakia nahi nuke
- Vulissi nu cafè ccu lu latti = Kafesnea nahi nuke
- Vulissi na birra = Garagardoa nahi nuke
- Bagnu = Komuna
- Unni sunnu li bagni? = Komuna, non dago?
- Unn'è la stazzioni? = Non dago tren-geltokia?
- Unn'è la firmata di l'autobbussa? = Non dago autobus-geltokia?
- Cci sunnu alberghi ccà a firriari tunnu? = Ba al da hotelik hemen inguruan?
- Boni Festi! = Zorionak!
- Comu va? = Zer moduz?
- Bonu, e tu? = Ongi/ondo, eta zu?
- Chi ura è? = Zer ordu da?
- Nun capisciu = Ez dut ulertzen
- Nun fumari = Ez erre
- Matri = Ama
- Patri = Aita
- Nannu = Aitona
- Nanna = Amona
- Figghiu = Seme
- Figghia = Alaba
- Frati = Anaia
- Soru = Arreba
- Casa = Etxe
- Dinaru = Diru
- Novu = Berri
- Vecchiu = Zahar
- Nomu = Izen
- Pòpulu = Herri
- Cità = Hiri
- Munti = Mendi
- Mari = Itsaso
- Ventu = Haize
- Celu = Zeru
- Stidda = Izar
- Marti = Marte
- Vènniri = Artizar
- Luna = Ilargi
- Nivi = Elur
- Ciuri = Lore
[aldatu] Ikus, gainera
[aldatu] Kanpo loturak
Hizkuntza honek bere Wikipedia du. Bisita ezazu. |