Langua emiglièna-rumagnôla
Da Wikipedia.
Artéccol in dialètt bulgnais
L' emigliàn-rumagnôl l'è un gròpp ed dialétt d'la famàjja ed languv gallo-italica bacajè int'l Èlta-Itâglia. L'insamm ed ste varietè, cgnossò cme langua emiglièna-rumagnôla, l è arcgnossò cstra äl languv piò céni d'l Europa fén dal 1981.
La langua emiglièna-rumagnôla l'è na langua regiunèla cme al dîs la "Carta Europea delle Lingue Regionali o minoritarie", ch'la cunferma che par "lingue regionali o minoritarie si intendono le lingue ... che non sono dialetti della lingua ufficiale dello stato". La "Carta Europea delle Lingue Regionali o minoritarie" l' è stè cunfermè al 25 ed zòggn dal 1992 e l'è in vigåur dal 1 marzo 1998. L'Itâglia à firmè sta chèrta al 27 ed zòggn dal 2000 mo l'an n'à brîsa ancåura ratifichè.
La langua emiglièna-rumagnôla l'è stè arcgnossò fén dî ténp dal Biondelli cme 'na langua gallo-italica, insamm al lîgur, al lunbèrd e al piemuntais (Bernardino Biondelli, "Saggio sui dialetti gallo-italici", 1853). Al languv gallo-italichi fèn pèrt dal languv gallo-romanzi e dal gròpp piò grand ed languv romanzi ed sîra, secånd la distinziån ed von Wartburg (Walter von Wartburg, "Die Ausgliederung der romanischen Sprachräume", 1950).
La langua emiglièna-rumagnôla l'è bacajè int'l Emégglia-Rumâgna, int'la pèrt ed såura dal Mèrch (pruvénzia ed Peser) e in Tuschèna (pruvénzia ed Mâsa-Carâra), in Lunbardî (pruvénzia ed Mantva) e Vènet (Transpadèna Fraraisa). La s divîd in dû troncón: l'Emigliàn e al Rumagnôl. As pänsa che la divisiån stra äl dåu sezión descrétti såura la sia capitè al cminzéppi dal Mediuêv, quand i Bizantén guvernèven la Rumâgna e i Lungubèrd l'Emégglia.
Artécol in dialèt arzân
L' Emiliân Rumagnōl (Emiliano Romagnolo in italiân) l'é un gróp ed léngui ed la famàéja ed léngui gallo-italica parlê int l’ Êlta Itâlia. L'insèm de sté varietê, cgnusûda cme Léngua emiliâna rumagnōla, l’ é arcgnusûda tr’ al léngui pió céchi ed l’ Europa fîn dal 1981.
La Léngua emiliâna rumagnōla l'é ‘na léngua regionêla cme la dîs la Carta Europea delle Lingue Regionali o minoritarie, ch' la cunfêrma che per: ... lingue regionali o minoritarie si intendono le lingue ... che non sono dialetti della lingua ufficiale dello stato. La "Carta Europea delle Lingue Regionali o minoritarie" l' é stêda cunfermêda al 25 ed zògn dal 1992 e l'é in vigōr dal 1 mêrz 1998. L'Itâlia l’à firmê sté chêrta al 27 ed zògn dal 2000 mó l'an ‘n'à mìa incòra apruvêda.
La Léngua emiliâna rumagnōla l'é stêda arcgnusûda fîn da i tèimp dal Biondelli cme 'na léngua gallo-italica, insèm al légor, al lumbêrd e al piemuntèiṣ (Bernardino Biondelli, Saggio sui dialetti gallo-italici, 1853). Al lèngui gallo-italichi fân pêrt dal léngui gallo-romanzi e dal gròp pió grând dal léngui romanzi ed sîra, secònd la distinsiòun ed von Wartburg (Walter von Wartburg, "Die Ausgliederung der romanischen Sprachräume", 1950).
La léngua emiliâna rumagnōla l'é parlêda int l’ Emélia Rumâgna, int la pêrt ed sōvra dal Mêrchi (pruvîncia ed Pêṣer) e in Tuscâna (pruvîncia ed Mâsa-Carēra). L’a ‘s divèd in dō pêrti: l' Emigliàn e al Rumagnōl. A’s pèinsa che la divisiòun tr’ al dō sesiòun descréti sōvra la sia sucèsa a l’ inési dal Medioēv, quând i Bizantèin gvernêven la Rumâgna e i Longobêrd l'Emélia.