HIV

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

O ιός HIV (Human Immunodeficiency Virus) είναι ο ιός που προκαλεί τη νόσο AIDS (Acquired ImmunoDeficiency Syndrome - Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας). Η αρχική πηγή του ιού φαίνεται ότι είναι ο χιμπαντζής. Οι χιμπαντζήδες όμως, παρά τη μεγάλη τους γενετική ομοιότητα με τον άνθρωπο, δεν εμφανίζουν τη νόσο, αν και μεταφέρουν τον ιό εδώ και εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια.

Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωριστεί δυο είδη του ιού HIV, ο HIV-1 και ο HIV-2. Ο HIV-1 είναι αυτός που ευθύνεται για τη μεγάλη πλειοψηφία των μολύνσεων παγκόσμια (περίπου 90%), και επίσης είναι αυτός με τις περισσότερες μεταλλάξεις και υποτύπους. Ο HIV-2, που αναγνωρίστηκε το 1986 και θεωρείται προγενέστερος τύπος από τον HIV-1, εντοπίζεται σχεδόν αποκλειστικά στη Δυτική Αφρική, με λίγα περιστατικά σε χώρες που έχουν συχνή επικοινωνία με την περιοχή αυτή (όπως π.χ. η Γαλλία). Ο HIV-2 τείνει να μεταδίδεται σχετικά δυσκολότερα σε σχέση με το άλλο είδος, ενώ η εξέλιξη της νόσου στους φορείς HIV-2 είναι πιο αργή.

Η εξάπλωση του HIV έχει πάρει το χαρακτήρα πανδημίας, καθώς έχουν πεθάνει από AIDS περίπου εικοσιπέντε εκατομμύρια άτομα, ενώ άλλα σαράντα υπολογίζεται ότι είναι φορείς. Το μεγαλύτερο πλήγμα έχει δεχτεί η υποσαχάρια Αφρική, όπου σε ορισμένες χώρες το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει πολύ πιο κάτω από την προ-HIV εποχή.

Ο HIV ανήκει στην κατηγορία των ρετροϊών, των ιών δηλαδή που χρησιμοποιών το RNA για να πολλαπλασιάζονται. Παρόλα αυτά έχει αρκετές διαφορές με αυτούς, η πιο σημαντική από τις οποίες είναι ότι μεταλάσσεται ταχύτατα (μέσα στο αίμα ενός και μόνο ασθενή μπορούν να δημιουργηθούν αρκετά διαφορετικά στελέχη). Ο ιός HIV-1, υπεύθυνος για τη μεγάλη πλειοψηφία των μολύνσεων παγκόσμια, έχει περίπου δέκα γνωστούς υποτύπους, ενώ μπορεί να αναπτύξει και ανθεκτικότητα στα αντιρετροϊκά φάρμακα που χορηγούνται σε έναν ασθενή.

Η μόλυνση με τον HIV ακολουθεί τρία διακριτά στάδια. Το πρώτο στάδιο, από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι και μερικές βδομάδες μετά από αυτή, χαρακτηρίζεται από την έντονη παραγωγή αντιγράφων του ιού στο αίμα, ενώ συνήθως εμφανίζονται και κάποια κλινικά συμπτώματα (που δεν οδηγούν πάντα σε διάγνωση καθώς μοιάζουν με αυτά των συνηθισμένων ιώσεων). ο ιός σε αυτή τη φάση προσβάλλει τα CD4+ T κύτταρα, που αποτελούν και τους κύριους ξενιστές του, καθώς και τους μακροφάγους και τα δενδριτικά κύτταρα. Καθώς τα CD8 λεμφοκύτταρα αναλαμβάνουν δράση, παρατηρείται μείωση της συγκέντρωσης του ιού στο αίμα και ο φορέας περνάει στο δεύτερο στάδιο της μόλυνσης, που χαρακτηρίζεται από αναπαραγωγή του ιού και πτώση της συγκέντρωσης των CD4+ κυττάρων, και μπορεί να διαρκέσει από μερικές βδομάδες έως πολλά χρόνια. Όταν η συγκέντρωση των CD4+ πέσει κάτω από ένα ορισμένο όριο, ο οργανισμός γίνεται ευάλωτος σε λοιμώξεις που σε έναν υγιή άνθρωπο θα καταπολεμούνταιν, καθώς και σε νεοπλασίες, ασθένειες του νευρικού συστήματος κ.α. Αυτό είναι το τρίτο στάδιο της μόλυνσης, δηλαδή η νόσος του AIDS, που οδηγεί τον ασθενή στο θάνατο.