Brenhinoedd Macedon

Oddi ar Wicipedia

Yr oedd Macedon (a adnabyddir hefyd fel Macedonia) yn deyrnas hynafol â'i chanolfan yn rhanbarth bresennol Macedonia yng ngogledd Gwlad Groeg, cartref y Macedoniaid hynafol; ar adegau o'i hanes roedd y deyrnas yn cynnwys rhannau o wledydd presennol Gwlad Groeg, Gweriniaeth Macedonia, Albania, Bwlgaria a Thrace. Daeth i ddominyddu'r Roeg hynafol yn y 4edd ganrif CC, pan lwyddodd Philip II i orfodi'r dinas-wladwriaethau Groeg, fel Athen a Thebes, i ffurfio Cynghrair Corinth. Aeth mab Philip, Alecsander Fawr, ymlaen i oresgyn Ymerodraeth Persia. Er i deyrnas Macedon golli reolaeth ar daleithiau Ymerodraeth Persia, parhaodd i ddominyddu Gwlad Groeg ei hun nes iddi gael ei gwncweru gan Weriniaeth Rhufain yn Rhyfeloedd Macedonia (215 - 148 CC) a dod yn rhan o'r Ymerodraeth Rufeinig ar ôl hynny.

Taflen Cynnwys 1 Brenhinllin Argead 2 Brenhinllin Antipatrid 3 Brenhinllin Antigonid 4 Dolenni allanol

[golygu] Brenhinllin Argead

• Karanus Καρανός 808-778 CC
• Koinos Κοινός
• Tyrimmas Τυρίμας
• Perdiccas I Περδίκκας Α' 700-678 CC
• Argaeus I Αργαίος Α' 678-640 CC
• Philip I Φίλιππος Α' 640-602 CC
• Aeropus I Αεροπός Α' 602-576 CC
• Alcetas I Αλκήτας Α' 576-547 CC
• Amyntas I Αμύντας Α' 547-498 CC
• Alexander I Αλέξανδρος Α' 498-454 CC
• Perdiccas II Περδίκκας Β' 454-413 CC
• Archelaus Αρχέλαος Α' 413-399 CC
• Craterus Κρατερός 399 CC
• Orestes Ορέστης a Aeropus II Αεροπός Β' 399-396 CC
• Archelaus II Αρχέλαος Β' 396-393 CC
• Amyntus II Αμύντας B' 393 CC
• Pausanias Παυσανίας 393 CC
• Amyntas III Αμύντας Γ' 393 CC
• Argaeus II Αργαίος Β' 393-392 CC
• Amyntas III Αμύντας Γ' (ail dro) 392-370 CC
• Alexander II Αλέξανδρος Β' 370-368 CC
• Ptolemy I Πτολεμαίος Α' 368-365 CC
• Perdiccas III Περδίκκας Γ' 365-359 CC
• Amyntas IV Αμύντας Δ' 359-356 CC
• Philip II Φίλιππος Β' 359-336 CC
• Alexander III (Alecsander Fawr) Αλέξανδρος ο Μέγας 336-323 CC
  • Antipater Αντίπατρος, Llywodraethwr Macedon 334-319 BC
• Philip III Arrhidaeus Φίλιππος Γ' 323-317 CC
• Alexander IV Αλέξανδρος Δ' 323-310 CC
  • Perdiccas Περδίκκας, Llywodraethwr Macedon 323-321 CC
  • Antipater Αντίπατρος, Llywodraethwr Macedon 321-319 CC
  • Polyperchon Πολυπέρχων, Llywodraethwr Macedon 319-317 CC
  • Cassander Κάσσανδρος, Llywodraethwr Macedon 317-306 BC

[golygu] Brenhinllin Antipatrid

• Cassander Κάσσανδρος 306-297 CC
• Philip IV Φίλιππος Δ' 297-296 CC
• Alexander V Αλέξανδρος Ε' 296-294 CC
• Antipater II Αντίπατρος Β' 296-294 CC

[golygu] Brenhinllin Antigonid

• Demetrius I Poliorcetes Δημήτριος ο Πολιορκητής 294-288 CC
• Lysimachus Λυσίμαχος (gyda Pyrrhus o Epirus) 288-281 CC
• Pyrrhus o Epirus Πύρρος της Ηπείρου (gyda Lysimachus) 288-285 CC
• Ptolemy II Ceraunus Πτολεμαίος Κεραυνός 281-279 CC
• Meleager Μελέαγρος 279 CC
• Antipater II Etesias Αντίπατρος Β' 279 CC
• Sosthenes Σωσθένης 279-277 CC
• Antigonus II Gonatas Αντίγονος Β' Γονατάς 277-274 CC
• Pyrrhus o Epirus Πύρρος της Ηπείρου (adfer) 274-272 CC
• Antigonus II Gonatas Αντίγονος Β' Γονατάς (adfer) 272-239 CC
• Demetrius II Aetolicus Δημήτριος Β' Αιτωλικός 239-229 CC
• Antigonus III Doson Αντίγονος Γ' 229-221 CC
• Philip V Φίλιππος Ε' 221-179 CC
• Perseus Περσέας 179-168 CC

Ar ôl i Perseus golli Brwydr Pydna yn 168 CC, rhanwyd Macedon yn bedair gweriniaeth dan ddominyddiaeth Rhufain. Yn 150 CC, hawliodd dyn o'r enw Andriscus ei fod yn fab i Perseus, a hawliodd y goron fel Philip VI. Arweiniodd hyn at Bedwerydd Ryfel Macedonia a arweiniodd at droi Macedon yn dalaith Rhufeinig yn 146 BC.

[golygu] Dolenni allanol

• Achau brenhinoedd Macedon