Mir (svemirska stanica)
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
-
-
Za druga značenja pojma Mir pogledajte čvor članak.
-
Mir (Ruski: Мир, što na ruskom može značiti mir ili svijet) je bila prva Sovjetska modularna orbitalna stanica. To je bila prva stalno naseljena dugovječna stanica u svemiru. Još uvijek drži rekord za najduži boravak ljudi u svemiru, koji iznosi osam dana kraće od 10 godina. Ova stanica je bila dostupna astronautima iz raznih zemalja. Mir se održao u svemiru uspješnim povezivanjem nekoliko modula, koji su se lansirali odvojeno u periodu od 19 februra 1986 do 1996. Stanica je postojala do 23 marta 2001. nakon čega je namjerno vraćena iz orbite i razorena pri povratku u atmosferu.
[uredi] Historijski pregled
Mir se zasnovao na nekoliko Salyut svemirskih stanica koje je Sovjetski Savez prethodno lansirao u svemir. Svrha ove stanice bila je omogućiti veliki i naseljivi naučni labaratorij u svemiru.
SAD su planirale da izgrade svemirsku stanicu Freedom (sloboda) kao dvojnika stanice Mir ali je ovo odbačeno nakon što je Sovjetski Savez omogućio međunarodnu saradnju. Nakon završetka hladnog rata saradnja Amerike i Rusije na stanici Mir je ojačala, a sama stanica je tada bila najveća svemirska stanica u čitavoj dotadašnjoj historiji sa masom od 250 tona. Unutrašnjost stanice podsjećala je na labirint prepunjen naučnim instrumentima, slikama i ličnim stvarima. Obično su na njoj boravila tri člana, ali se dešavalo da boravi i šest članova istovremeno u periodu od po jedan mjesec. Stanica Mir, osim u dva kratka perioda, je stalno bila naseljena sve do augusta 1999.
Putovanje ove svemirske stanice se okončalo 23 marta 2001 kada je Mir ušao u Zemljinu atmosferu na podrušju iznad Fijia i srušio se u južni Pacifik. Pred kraj ove misije postojali su i planove za otkupljenje stanice za otvaranje privatne televizije/filmskog studija. Da bi se stanica ponovo osigurala posada privatno-finansirane misije Soyuz je posjetila stanicu Mir po zadnji put. Iako je Rusija bila optimistična o budućnosti ove stanice, na međunarodnom planu se vjerovalo da je ona već zastarila. Rusija je predlagala i da se Mir uključi u ISS ali je to NASA odbila i pri slanju prvih ISS komponenata insistirala na orbiti koje je onemogućavala transfer između dvije stanice. Mnogi i danas smatraju da je ovime izgubljena velika količina novca potrebna za slanje materija u svemir.
