বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী ঠার
বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী ঠার (ইংরেজি: Bishnupriya Manipuri (BPY/BPM)) এহান ইন্দো-আর্যর ঠার আহান। বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরীয়ে নিজর ঠার এহানরে ইমার ঠার বুলতারা।
ইতিহাস বারো সালনি
বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী ঠার এহান ভারতর অসম, ত্রিপুরা, মণিপুর বারো বাংলাদেশ, মায়ানমার বাদেউ আরাকউ দেশ কতহাত অতারতারা, ঠার এহান ইন্দো-আর্যর ঠার বাংলা, অহমীয়া, ওড়িয়া ঠারেত্তউ তঙাল। বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী ঠার এহান মুলত ভারতর মণিপুর বারো মণিপুর রাজ্যর হমবুকে আসে লগতাকর চারিয়বারেদে আসে লয়া অতাত হঙসেহান বারো মুঙবারেসেহান। ঠারহানর বারাদে হাবির পয়লাকা বা হাব্বিত্ত পুরানা তথ্য উৎসহান ১৮শ শতাব্দীত ইকরিসি পণ্ডিত নবখেন্দ্র শর্ম্মার "খুমল পুরান" বুলতারা লেরিক এহাত পেয়ার। আরতা উল্লেখযোগ্য উৎস পেয়ারতা মেজর মেককুলাকর An account of the valley of Manipore, ই.টি. ডালটনর Descriptive Ethnology of Bengal বারো স্যার জি.এ. গ্রিয়ার্সনর Linguistic Survey of India লেরিক এহানিত মাতেসিতা ঠার এহান ১৯শ শতাব্দীতর আগে মণিপুরে আসিল। ড. গিয়ার্সন গিরকে ঠার এহানরে বিষ্ণুপুরিয়া মণিপুরী বুলিয়া মাতেসে অন্যতায় যেপাগা হুদ্দা বিষ্ণুপ্রিয়া বুলিয়া মাতেসি। মুলত ঠার এহান মণিপুরর খাঙাবুক, হেইরুক, মিয়াং ইম্ফল, বিষ্ণুপুর খুনৌ, নংথৌখং, ঙাইখং বারো থামানপকপি লয়াত্ত চলিয়া আহেরহান।
১৮শ বারো ১৯শ শতাব্দীর হমবুকে বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরীর ডাঙর অংশ আহান মণিপুর লাম বেলিয়া অসম, ত্রিপুরা, সিলেট বারো কাছাড় লয়া এতাত গিয়া লাম লয়লাগা মণিপুরর রাজ বেইবুনির কৌলি বারো বার্মার আক্রমন খাংকরে নুৱারিয়া। অহানে স্বভাবতই মণিপুরে থাইলা হুরকা অংশ অহানরতা মৈতৈ ঠারর প্রভাবে ঠারহান জিংতা করিয়া থনা সম্ভব নাইল, অতাইলের গারিয়ৌ ড. গিয়ার্সন গিরকে মারি ১৮৯১ত বিষ্ণুপুর বারো কাদাপারার গাঙ লামাংদং বারো আরাকউ গাঙ কতহাত ঠার এহানর অতাকুরারা মানুকুস উনা ইসে ( LSI, Vol -V, Page 419)। ঠার এহান তাপ্প তাপ্প মণিপুরেত্ত উঠে গেলগা মৈতৈর প্রভাবে বারো কাছাড়, বাংলাদেশেউ তলেদে লামে আহের বাংলা ঠারর প্রভাবে। অতা হাবির বাদেউ মণিপুরর জিরিবাম সাব-ডিভিশনে, আসামর কাছাড় জিলাত, ত্রিপুরা বারো বাংলাদেশর নানান লয়াত ঠার এহান অতারতারা বারো জাত এহানর মানুয়ে ঠার এহানরে তেতনেই হন্নাত জিংতা করিয়া থসি।