Войшалк
З Вікіпедыя.
Войшалк, імя ў хрышчэнні невядомае, ін.: Лаўрыш, Лаўрын (1223 [1] — 18–23 красавіка 1267, Уладзімір–Валынскі), вялікі князь літоўскі (1264–1267). Cын Міндоўга. Некаторымі даследчыкамі лічыцца фактычным заснавальнікам Вялікага княства Літоўскага.
Верагодна з 1248 намеснік Міндоўга ў Новагародку. Магчыма, што ўпершыню згадваецца як ананімны сын Міндоўга, які ў ваяваў у ваколіцах Турыйска на Валыні (1251–1252), але гэта мог быць і іншы сын Міндоўга. Пэўна першы раз згаданы пад 1254, калі заключыў мір з галіцка-валынскімі князямі, выдаў замуж за Шварна Данілавіча сваю сястру і перадаў Новагородскае княства Раману Данілавічу, а сам пайшоў у Палонінскі манастыр на Валыні дзе прыняў пострыг пад імем Лаўрыш.
Пасля трох гадоў жыцця ў Палонінскім манастыры Войшалк пайшоў у паломніцтва на гару Афон (1257), але вымушаны быў вярнуцца з Балгарыі з-за вайны якая там ішла. Разам з 10-12 манахамі, заснаваў на Нёмане манастыр, які пазней па ім назавуць Лаўрышаўскім манастром. Ігумнам манастыра быў Елісей.
Войшалк пражыў у манастыры каля года — да напада на Літоўскую зямлю і Нальшаны Бурундая разам з галіцка-валынскімі князямі (1258). Выйшаў з манастыра і аб'яднаўшыся са сваім стрыечным братам Таўцівілам захапіў Рамана Данілавіча і, верагодна, забіў яго, зноў заняўшы новагародскі сталец.
У 1263, пасля забойства Міндоўга і Таўцівіла, на кароткі час збег у Пінск. У 1264 разам з пінскім войскам вярнуўся ў Новагародак, дзе злучыўся з дружынамі новагародскіх баяр і пайшоў ўсталёўваць сваю ўладу ў Літоўскай зямлі, вынішчыў там сваіх ворагаў.
Прызнаў уладу Васількі Раманавіча, княжыў разам са Шварнам Данілавічам. З дапамогай Васількі і Шварна заваяваў Нальшаны і Дзяволтву. У 1267 пакінуў уладу Шварну і зноў пайшоў у манастыр на Валыні. 18–23 красавіка 1267 быў забіты ва Уладзіміры-Валынскім.
- ↑ Паводле звестак В.Н. Тацішчава.