Mascon
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
Mascons sin grossrümigi Beriiche vu höchere Dichti in gringer Diefi uf em Mo. Dr Namme stammt vum englische Begriff fer Massekonzentration (mass concentration) ab. Als negativi Mascons werre Gebiite wo e gringeri Dichti wie d'Umgäbig ufwiise bezeichnet. D'Dichti innerhalb vu ere Mascon lit bi 3.3 g/ccm, fer s'umgäbend Gstei degege bi 3.0 g/cm³. D'Masse vu alle Mascons macht circa 0.01 bis 0.03 Prozent vu dr Gsamtmasse vum Mo us.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Liste vu bechannte Mascons (Uswahl)
Mascons liige in aller Regel underhalb vu dr Maria. Die meiste werre in Äquatornächi uf dr erdzuegwendete Site entdeckt.
- Region Mendel-Ryberg
- Mare Humboltianum
- Mare Serenitatis (l. Abbildig)
- Mare Imbrium
[ändere] Entdeckigsgschichte
Die "chrumme" Bahndate vu dr erste Mondsonde (Lunar Orbiter) hän d'Astronome uf Störige in dr Masseverdeilig vum Mondes higwiise. Numme bi ere gliichförmige (homogene) Masseverdeilig umchreist e Satellit dr Himmelskörper uf ere elliptische Bahn. Die uregelmässige Umläuf vu dr Sonde hän somit numme mit Gravitationsanomalie dur Mascons erchlärt werre chönne. D'Lunar Prospector Mission het sälli Gebiite kartographiert, demit isch e detaillierti Charte vu dr Mascons erstellt worre.
[ändere] Entstehigshypothese
Wil Mascons underhalb vu Ischlagskrater un Maria liige, got ihri Entstehig uf d'Zitt vum "grosse Bombardement" vor ca. 3 bis 3.5 Mrd. Johre zruck. Riisigi Meteorite sin in sällere Ära uf dr Mo un gstürzt un hän si Gsteichruste durbroche. S'ufstiigend Magma het sich yber d'Mooberflächi ergosse un so d'Maria gformt. Underhalb vu dene Maria sin d'Mascons enstande. Nooch einere Hypothese sin d'Mascons Yberblibsel vu dr Iisecherne vu dene Meteorite, anderi gen vu Lavablose us, wo in Folg vum Ischlag ufgstiige sin.
[ändere] Mascons uf dr Erde ?
Underhalb vu dr grosse Ischlagkrater uf dr Erde wie bispilswiis under em Nördlinger Ries sin cheini Massekonzentratione noochgewiise worre. Es wird vermuetet, dass der dur dr Flueg in dr Atmosphäri ufgheizt Chern bim Ufschlag verdampft isch oder sich d'Trümmerstücker bim Ufprall grossflächig verdeilt hän. Au reicht d'Erdchruste wesentlich diefer als die früeher Mondchruste un isch nit wie bi dr Entstehig vu dr Mare durschlage worre.
Dr Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Mascon“ us dr dytsche Wikipedia. E Lischte mit de dörtige Autore kasch dörte aluege
