Wikipedia:Artikel
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Die Syte isch e offizieli Richtlinie vo dr alemannische Wikipedia. Bi grössri Ändrigsvorschläg bitte d Diskussionssyte bnutze.
D Richtlinie wo uf derre Syte doogställt sin spiigle de Konsenz vo de Mitarbeiter vo dr alemannische Wikipedia wiider. Es wird erwartet dass sich alli Bnutzer aa d Grundsätz vo derre Richtlinie halte. |
E Artikel in dr Alemannische Wikipedia muess bstimmti Mindeschtaforderige erfülle, mueß eventuelli främdi Quälle agää un muess anderi Dialäktspiilarte respäktiere.
Wer no nie kei Artikel in dr Wikipedia gschriibe het, ka uf dr Spiilwise rumprobiäre; Informatione fir Afänger sin unter Erschti Schritt z finde.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Mindeschtaforderige
- E Artikel söt usser statistischi Informatione im Normalfall mindeschtens 5 Satz lang sy; e Infochaschte zählt debi nüt. Also: Naters isch es Dorf im Oberwallis, mit ca. 7'500 Iwoner. Z'Wappe vo Naters zeigt zwei gikritzti Bischofsschtäb ufeme rote Grund. Witer weissi nimme längt nüt. E Artikel wo nooch 2 Daag no nüt wyter gwaggse isch wird mit dr Vorlag Vorlage:Löschen-Stumpe markiert un nooch zwo Wuche glöscht, wänn er alliwiil no nit gwagse isch. Dr Zweck vo derre Richtlinie ischs d'Aazahl vo Mini-Stumpe ufemene Mindeschtlevel z'halte.
- E Artikel sott uf Alemannisch gschriibe sii. Für Artikel wo nüt oder uf fehlerhaftem Alemannisch gschrybe sin gits d'Vorlag Vorlage:Fehlerhaftes Alemannisch. Für Artikel wo vergässe worre isch alles z'übersetze d'Vorlag Vorlage:Unübersetzter Text.
- Er sott vo allgemeinem Inträssi sii. Zum Biispiil "Mii Schatz heißt Hanna un duet gärn lisme ..." isch nit vo allgemeinem Inträssi.
- Er sott kei politische Extremismus un kei Sexismus verträtte un sott niäme beleidige.
- Er söt imene sachliche, neutrale Stil gschrybe sy un z.B nüt i dr erschte Person. Ebefalls sött mer Umgangssproch vermeide, also zum Byspiil „im Französische seit mer em Bodesee Lac de Constance un im Änglische Lake Constance“ statt „Andre främdi Schnufer säget denn au "Lackdekonsstoas", odr no besser "Läikuffkonschdenss"“.
- Do wo's notwändig isch, sötte d'Quelle belegt sy.
Artikel, wo die Aforderige nit erfülle, werde schnäll glöscht.
- E Artikel sott nit numme e Wörterbuechiitrag si, wo e Wort übersetzt wird. E Artikel sott e Begriff vu verschiidene Sitte erchläre. Also: "E Büezer isch e Arbeiter. Bin öis sait me halt eso." längt nit. Do sott erchlärt wärde, was e Büetzer macht, was er verdient, was si gsellschaftlig Asähne isch usw.
Wörterbuechartikel mit wennig Inhalt wärde glöscht; Wörterbuechartikel mit meh Inhalt wärde in dr Schopf verschobe un spöter in s alemannisch Wikitionary gsetzt. E alemannisch Wörterbuech isch mittelfrischtig plant (lueg do).
Und dänk dra, dass me e neue Artikel unter em schriftdütsche Lemma alegge duet.
[ändere] Quälle
Wämmer e Übersetzig macht oder suscht ganzi Gedankegäng vu eberem anderem übernimmt, ghörts sich, dass mer d Quälle bim spychere unter "Zämefassig" agit.
Noch besser ischs, wämmer d Literatur un d Weblinks, wo mer verwendet het, im Artikel agit.
Au e Übersetzigshiwiis ka im Artikel gä wärde: nimm do drzue d Vorlag Übersetzungshinweis, wo du bim Syte bearbeite unte unter Tekschtboustei findsch.
Zitiere chammer au mit Fuessnote, die werre mit <ref>Quelle</ref> i de Teggscht ybaut. Usserdäm muess no unter Literatur <references/> ytippt werre. Fuessnote sin bsunders bi Sache empfohle wo kontrovers chönnte sy oder wo numme schlächt z'überprüefe sin.
[ändere] Links
[ändere] interni Links (Wikilinks)
Bi interni Links söt druf acht gää werre dass nüt übertriebe viil uf Syte wo no nüt gschrybe worre sin verwiise wird. Des isch vorallem bi Übersetzige wichtig, wo mer nüt jede Link us dr dütschi Wikipedia übernää söt.
Links uf e anderschsprochigi Wikipedia sötte numme unter "Externi Links" oder "Lueg au" stoo und entsprächend kennzeichnet wärde (z.B. mit de:Artikel); im Artikel sälber sötte d'interne Links numme uf e alemannische Artikel zeige. Dr Grund defür isch dass e Leser sunscht nümmi vo derre Wikipedia zruggchunt.
[ändere] extärni Links
Extärni Links sotte usschliesslig bi de Referänze (Fuessnote) oder in dr Rubrik Weblinks/Gleicher/extärni Verbindige stoo. Dodrby gilt: Weniger isch mee! Mir sin e kei Linksammlig. Nid toleriert wärde Links, wo lediglich uff en Teilbereich vom Artikel igöön, wo im Artikel gar nid oder nur ganz kurz behandlet wird. So sin z.B. in Ortsartikel Links uff Ortsverein grundsätzlig unerwünscht, wenn dr Verein nid im Ortsartikel behandlet wird. Wenns gnueg über sonen Verein zschriibe gitt, so schriib gscheiter en eigne Artikel. Vorrang hän Links uff alemannischi Syte, do's die no z'wenig gitt, uf dütschsprochigi. Links zue andere Sproche sotte nume gsetzt wärde, wenns zum Thema passt (z.B. für London die offiziell Website vo London uff änglisch) oder im fremdsprochige Link bsunders gueti Informatione enthalte sin. Sofort und unkommentiert entfärnt wärde zuedäm Links uff wärbendi Site oder mit koschtepflichtige Inhalt (sofärns vom Thema här nid unbedingt notwändig isch). In die gliich Kategori falle Links, wo unkommentiert ohni alemannischi Linkbeschriibig (oder bsunders mit änglischer Beschriibig) inegsetzt wärde, will me do grundsätzlig vo Linkspam usgoo muess.
[ändere] Froge un Antworte zum Dialäkt
S Alemannisch isch durch syni Viilfalt un de Rychtum a lokali Variante kennzeichnet. Dodurch stelle sich vorallem für neui Bnutzer viili Froge. Die Richlinie sötte uf Froge zum Dialäkt Antwort gää; s'glyche gilt natürlich au für Schrybige.
[ändere] In wellem Dialäkt solli denn schrybe?
- Uf dr alemannischi Wikipedia isch e Viilfalt a Dialäktspiilarte erwünscht, jeder derf so schrybe wie ihm s Muul gwaggse isch.
Natürlich folgt au s Alemannisch phonologischi un grammatischi Regle, wo yghalte werre münn. Lueg dezue bi Wiä schriib ich guets Alemannisch. Wenn du die Regle nüt yhältsch, muesch demit rächne, dass dyni Artikel verbessert oder glöscht werre. Usserdäm sin gwüssi orthografischi Regle verbreitet, so sötte z.B kei eigni Schriftzeiche ygfüert werre. Lueg au uf Hilfe:Schrybig.
[ändere] Wie solli e Artikel bearbeite, wo imene andre Dialäkt isch?
Wenn öbis dezue schrybsch, schryb in dym eigne Dialäkt wyter. Des cha zwar zumene Mischmasch us verschiedni Dialäkt füere, isch aber nüt z vermeide un cha de Artikel sogar intressanter mache. Allerdings ischs empfohle, dass du bi minimali Ändrige de Dialäkt un d'Schrybig vum Artikel versuechsch z imitiere, sowyt's dir möglich isch. Du chasch usserdem dyn Dialäkt mitenere Vorlag markiere, des sött mer aber im Regelfall numme mit Artikel mache wo e lokal begränzts Thema hen. Loo dich vo sonere Vorlag aber nüt abhalte de Artikel z bearbeite!
[ändere] Wenn ischs in Ordnig de Dialäkt z verändre?
- In de allermeischte Fäll sött mer de ürsprünglichi Dialäkt vum Verfasser stoo lo, scho allei us Höflichkeit. In zwee Fäll isch e Dialäktändrig allerdings erlaubt:
- Wenn du e Stumpe erwitresch oder en Absatz neu schrybsch no derfsch en ganz i dyn Dialäkt übersetze. Wenn du aber numme ei Satz neischrybsch, chasch sälbschverschtändlich de Rescht nüt verändre.
- Bi Artikel wo e lokals Thema hen, derf mer de Dialäkt ebefalls verändre. Wenn also zum Byspiil e Artikel über e Ort im Elsass ursprünglich uf Vorarlbergisch gschrybe gsi isch, ischs sogar erwünscht, dass e Elsässer de Artikel "übersetzt". Überleg dir aber au in so Fäll, ob sich de Author nüt vilycht grossi Müe gää het un frog am beschte höflich uf dr Diskussionsyte, ob dr Verfasser öbis degege het.
- E Autor cha syn eigne Artikel über e lokali Bsunderheit au sälber zum übersetze freigä; do defür gits d Vorlag Vorlage:Örtlicher Dialekt.
Lueg au Wikipedia:Profil.
