Bloedplasma
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Bloedplasma is 'n gelerige, effens alkaliese vloeistof wat ongeveer 50% van bloed per massa uitmaak. Dit bestaan uit ongeveer 50% water en 10% opgeloste stowwe, naamlik proteïene, anorganiese soute, organiese bestanddele, gasse en sekresies. Plasma vervoer die liggame wat daarin dryf na die verskillende dele van die liggaam, dit vervoer die geabsorbeerde voedingstowwe van die spysverteringskanaal af na die weefsels, en dit vervoer ook ekstresiestowwe van die selle af na die uitskeidingsorgane, byvoorbeeld ureum na die niere, koolstofdioksied na die longe, en so voorts. Verder vervoer die bloedplasma die hormone van die buislose kliere af na daardie dele van die liggaam waar dit noodsaaklik is en versprei dit warmte deur die liggaam.
Inhoud |
[wysig] Proteïene
Die vernaamste proteïene is albumien, globulien en fibrinogeen. Hierdie plasmaproteïene word hoofsaaklik in die lewer gevorm en verrig verskillende funksies. Fibrinogeen speel byvoorbeeld 'n belangrike rol in bloedstolling.
[wysig] Anorganiese soute
Anorganiese soute kom voor as ione of molekule en maak ongeveer 0,9% van die plasmavolume uit. Die vernaamste van hierdie soute is natriumchloried (tafelsout), natriumkarbonaat en soute van kalsium, kalium en fosfor.
[wysig] Organiese bestanddele
Die organiese bestanddele sluit sowel nuttige as skadelike bestanddele in, byvoorbeeld ureum, uriensuur, glukose, aminosure en cholesterol.
[wysig] Gasse
Dit is voornamelik die gasse wat verband hou met asemhaling, naamlik suurstof en koolstofdioksied. Stikstof tree nie die bloedstroom toe nie.
[wysig] Sekresies
Die vernaamste sekresies is ensieme en hormone.
[wysig] Bronne
- Senior Biologie, Du Toit, Van Rensburg, Du Toit, Botha, Van der Merwe, Volschenk, Van der Westhuyzen, De Kock, Niebuhr. Nasionale Opvoedkundige Uitgewery Beperk, 1989.
