Hà Tây
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
- Bài này nói về một tỉnh ở Việt Nam. Các nghĩa khác xem tại Hà Tây (định hướng).
 Tỉnh |
|
| Chính trị và hành chính | |
|---|---|
| Bí thư tỉnh ủy | Bùi Duy Nhâm |
| Chủ tịch HĐND | Bùi Duy Nhâm |
| Chủ tịch UBND | Nguyễn Xuân Cường |
| Địa lý | |
| Tỉnh lỵ | Thành phố Hà Đông |
| Miền | Đồng bằng sông Hồng |
| Diện tích | 2.192,1 km² |
| Các thị xã / huyện | 2 thành phố và 12 huyện |
| Nhân khẩu | |
| Số dân • Mật độ • Nông thôn • Thành thị |
2.500.000 người 1.140,5 người/km² 91% 9% |
| Dân tộc | Việt, Mường, Dao, Tày |
| Mã điện thoại | 34 |
| Mã bưu chính: | 31 |
| ISO 3166-2 | VN-15 |
| Website | [1] |
| Bảng số xe: | 33 |
Hà Tây là một tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Hồng Việt Nam. Trung tâm hành chính của tỉnh là thành phố Hà Đông nằm cách thủ đô Hà Nội 10 km về phía tây nam, cách sân bay quốc tế Nội Bài 35 km. Hà Tây có phía đông giáp thủ đô Hà Nội, phía đông-nam giáp tỉnh Hưng Yên, phía nam giáp tỉnh Hà Nam, phía tây giáp tỉnh Hòa Bình, phía bắc giáp hai tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ.
Mục lục |
[sửa] Hành chính
Hà Tây bao gồm 2 thành phố là:
- Thành phố Hà Đông (được chuyển từ "thị xã" theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ trong tháng 12 năm 2006).
- Thành phố Sơn Tây (được chuyển lên thành phố vào ngày 2 tháng 8 năm 2007 theo NĐ số 130/NĐ- CP của Chính phủ).
Đây là một đơn vị tỉnh đầu tiên tại Việt nam có 2 thành phố.
và 12 huyện
- Huyện Ba Vì
- Huyện Chương Mỹ
- Huyện Đan Phượng
- Huyện Hoài Đức
- Huyện Mỹ Đức
- Huyện Phú Xuyên
- Huyện Phúc Thọ
- Huyện Quốc Oai
- Huyện Thạch Thất
- Huyện Thanh Oai
- Huyện Thường Tín
- Huyện Ứng Hòa
[sửa] Điều kiện tự nhiên
- Vị trí: 20°31'-21°17′ vĩ bắc và 105°17′-106°00′ kinh đông
- Diện tích: 2.193 km²
- Lượng mưa trung bình hàng năm: 1.900 mm
- Nhiệt độ trung bình: 23,3°C, chênh lệch khá cao giữa các vùng. Mùa hè ở đồng bằng lên tới 36-37°C, cá biệt tới 41°C, mùa đông ở vùng cao có thể xuống tới 3°C.
- Số giờ nắng trong năm: 1.399 giờ
- Độ ẩm tương đối trung bình: 70-85%
- Địa hình Hà Tây có thể chia làm ba khu vực là vùng núi (Ba Vì), vùng gò đồi phía Tây (Sơn Tây, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức) và vùng đồng bằng phía Đông.
[sửa] Dân cư
Hà Tây có khoảng 2,47 triệu người với mật độ dân số 1.126 người/km² (2003).
- Thành phần dân số: Nông thôn: 91%, Thành thị: 9%
- Thành phần dân tộc: Kinh, Mường, trong đó người kinh chiếm đa số
[sửa] Lịch sử
Tỉnh Hà Tây được thành lập ngày 1 tháng 7 năm 1965 theo Quyết định số 103-NQ-TVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 21 tháng 4 năm 1965 trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Sơn Tây và Hà Đông.
Ngày 27 tháng 12 năm 1975 hợp nhất với tỉnh Hòa Bình thành tỉnh Hà Sơn Bình. Năm 1978 hai thị xã Sơn Tây và Hà Đông, 5 huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Thạch Thất, Đan Phượng, Hoài Đức của tỉnh Hà Sơn Bình cùng một số xã của các huyện Quốc Oai, Chương Mỹ, Thanh Oai, Thường Tín được chuyển về Hà Nội. Tuy nhiên thị xã Hà Đông vẫn tạm thời là tỉnh lỵ tỉnh Hà Sơn Bình. Theo Nghị quyết của Quốc hội khóa VIII kỳ họp thứ 9 ngày 12 tháng 8 năm 1991, tỉnh Hà Tây được tái lập và 5 huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Thạch Thất, Đan Phượng, Hoài Đức cùng 2 thị xã Sơn Tây và Hà Đông được trả về cho Hà Tây, tổng cộng có 2 thị xã và 12 huyện. Khi đó tỉnh có diện tích là 2.169 km², với dân số 2.086.926 người.
Tháng 12 năm 2006 Thủ tướng chính phủ ký nghị định thành lập thành phố Hà Đông thuộc tỉnh Hà Tây với diện tích tự nhiên là 4.791,7ha, 228.715 nhân khẩu, có 15 đơn vị hành chính gồm bảy phường và tám xã.
Tháng 08 năm 2007 Thủ tướng chính phủ ký nghị định thành lập thành phố Sơn Tây thuộc tỉnh Hà Tây có 15 đơn vị hành chính gồm sáu phường và chín xã.
Tỉnh có hai sân bay quân sự là sân bay Tông và sân bay Hòa Lạc.
[sửa] Kinh tế
Tổng sản phẩm (GDP) trong tỉnh năm 2001 ước đạt 14.900 tỷ đồng. Theo tài liệu [2] thì năm 2001 dân số toàn tỉnh Hà Tây là 2.432.000 người, do đó GDP/người là 434 USD, tương đương với 6.157.300 đồng.
Cơ cấu kinh tế:
- Tỷ trọng nông-lâm nghiệp: 36%
- Công nghiệp, xây dựng: 30%
- Dịch vụ là: 34%.
[sửa] Làng nghề
Hà Tây có trên 200 làng nghề với những sản phẩm đặc sắc và được nhiều người ưa chuộng như lụa Vạn Phúc, sơn mài - Duyên Thái, tiện gỗ - Nhị Khê, thêu - Quất Động, nón Chuông, quạt Vác, khảm trai Chuyên Mỹ, hàng mây tre Phú Vinh, đồ mộc Chàng Sơn, tượng gỗ Sơn Đồng, may Trạch Xá, đàn Đào Xá v.v.
[sửa] Văn hóa-xã hội
[sửa] Bài hát
Bài hát Hà Tây quê lụa của Nhật Lai ra đời khi Không quân Hoa Kỳ tăng cường đánh phá miền Bắc Việt Nam với ca từ đẹp, giai điệu mượt mà đã trở nên nổi tiếng.
Lời bài hát:
- Bóng chiếc thoi đưa ánh mắt long lanh
- Trời đất Hà Tây tay em dệt lụa
- Sữa trắng Ba Vì, thóc vàng khu Cháy
- Hồn thơ Nguyễn Trãi dệt thành vần
- Sông Tích sông Đà giăng lụa mênh mông
- Đan Phượng ơi! Quê hương người gái đảm
- Đồng hợp tác xanh tươi cấy cầy thẳng tắp
- Anh phi công bàng hoàng ngỡ mình bay trên gấm vóc
- Hà Tây! Cửa ngõ Thủ Đô!
- Áo giáp chở che ngàn năm bền vững
- Ngăn bầy giặc Mỹ vẩn đục bầu trời
- Hà Tây! Vọng gác Thủ Đô!
- Cô gái Suối Hai chàng trai Cầu Giẽ
- Giữ lấy màu xanh biếc cho tấm lụa thanh thiên
- Hà Tây...
[sửa] Lễ hội
- Lễ hội chùa Hương (huyện Mỹ Đức) - một lễ hội dài nhất và vui nhất Việt Nam (3 tháng, bắt đầu từ tháng 1 đến tháng 3 âm lịch) thu hút khoảng nửa triệu khách mỗi năm.
- Lễ hội hát du tại huyện Quốc Oai cứ 36 năm mới được tổ chức một lần.
- Các lễ hội khác là hội chùa Thầy (huyện Quốc Oai) liên quan đến pháp sư Từ Đạo Hạnh, hội thả diều ở Bá Giang - Đan Phượng, hội chùa Tây Phương, hội chùa Đậu, hội chùa Và, hội đền Hát Môn, chùa Bối Khê, chùa Trăm gian, chùa Mía (Sùng Nghiêm Tự), hội đền Thánh Tản Viên.
- Lễ hội đền Lộ (huyện Thường Tín) - lễ hội dài 10ngày và vui nhất miền bắc Việt Nam (bắt đầu từ mồng 1 tháng 2 đến mồng 10 tháng 2 âm lịch) thu hút hàng vạn khách mỗi năm.
- Lễ hội đền Vân Trai (huyện Thường Tín)-từ mồng 9 đến 12 tháng 3 âm lịch tưởng nhớ các vua Hùng và vị thần hoàng làng, có nghi thức rước kiệu đẹp nhất cả vùng.
- Lễ hội CHỬ ĐỒNG TỬ (một trong 4 vị thánh của Việt Nam ) được tổ chức từ ngày 30 đến 1 tháng 4 (âm lịch) hàng năm tại Xã Tự Nhiên-Thường Tín-Hà Tây
[sửa] Du lịch
Hà Tây là tỉnh giàu tiềm năng du lịch. Với địa hình giao thoa giữa miền núi và đồng bằng, Hà Tây có nhiều hồ, suối và hang động. Hà Tây là tỉnh có 2 trong số 21 khu du lịch quốc gia đó là Hương Sơn và Ba Vì. Về số di tích lịch sử được công nhận Hà Tây chỉ đứng sau Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Các địa chỉ du lịch có: Vườn quốc gia Ba Vì, ao Vua, Khoang xanh, suối Hai, Đồng Mô, Thiên Sơn - Suối Ngà (suối Ổi), Suối Ngọc - Vua Bà, Bằng Tạ, Đầm Long, Quan Sơn, Đồng Xương, Văn Sơn, lăng Ngô Quyền, lăng Phùng Hưng, thành cổ Sơn Tây. -lễ hội Chử Đồng Tử được tổ chức vào ngày 30 ÷ 1/4 (âm lịch) hàng năm ,tại Xã Tự Nhiên - Thường Tín - Hà Tây.
[sửa] Kế hoạch sáp nhập vào Hà Nội
 |
Bài viết này liên quan đến một sự kiện đang diễn ra. Thông tin ở đây có thể thay đổi nhanh chóng. Làm sạch bộ nhớ để xem những thay đổi gần đây. |
Đầu năm 2008, chính quyền trung ương Việt Nam tuyên bố chủ trương sáp nhập Hà Tây cùng một số địa phương khác vào Hà Nội. Ngày 31 tháng 3 năm 2008, Hội đồng Nhân dân Hà Tây đã nhất trí chủ trương trên. Ngày 29 tháng 5, Quốc hội Việt Nam đã thông qua với tỷ lệ gần 93% Nghị quyết điều chỉnh địa giới hành chính thủ đô Hà Nội và các tỉnh (có hiệu lực từ 1/8).
[sửa] Liên kết ngoài
| Đơn vị hành chính cấp tỉnh của Việt Nam |  |
||||||
|
|||||||
