Ürdün

Vikipedi, özgür ansiklopedi

المملكة الأردنية الهاشمية Ürdün Haşimi Krallığı
Bayrak Amblem
Milli Marş: As-salam al-malaki al-urdoni
Başkent En Büyük Şehir	Amman 31°57′N 35°56′E Amman
Resmi dil	Arapça
Yönetim - Kral - Başbakan	Monarşi II. Abdullah Marouf al-Bakhit
Bağımsızlık - Birleşik Krallık'tan	25 Mayıs 1946
Yüzölçümü - Toplam - Su(%)	92.300 km²(111.)  %0.35
Nüfus - Toplam - Yoğunluk	5,906,760 (104.) 62/km²
GSMH - Toplam - Kişi Başına	26,8 milyar dolar(102.) 4,700 dolar(136.)
Para birimi	Ürdün Dinarı
Saat dilimi	UTC+2
İnternet Alan Adı	.jo
Telefon kodu	+962
Bütün veriler CIA World Factbook'tan alınmıştır.

Ürdün ya da resmi adıyla Ürdün Haşimi Krallığı Ortadoğu'da bir Arap ülkesidir. Kuzeyinde Suriye, kuzey doğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria ile sınır komşusudur. Başkenti Amman olan Ürdün'ün temel dini İslam ve ana dili Arapçadır.

[değiştir] Tarih

Ürdün İslamiyet yayılınca Arap-İslam Devleti'nin sınırları altındaydı. Bir dönem sonra; önce Memluk, sonra Osmanlı egemenliğine giren Ürdün, Birinci Dünya Savaşı sonunda Türk egemenliğinden çıktı. 1921 yılında İngiliz mandası olarak Mavera-i Ürdün Emirliği adını aldı ve başına da Şerif Hüseyin'in oğlu I. Abdullah geçti.

I. Abdullah, İngilizlerden bağımsız hareket etmek isteyince öldürüdü ve yerine oğlu Tallal geçti. Akli dengesini yitiren Tallal tedavi olmak için İstanbul'a geldi ve yerine oğlu Hüseyin geçti. Hüseyin'in vefatından sonra ise yerini Kral Abdullah aldı.

Ürdün, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından bağımsız bir krallık oldu.

[değiştir] Coğrafya

Konum: Orta Doğu, Suudi Arabistan'ın kuzeybatısında. Coğrafi konumu: 31 00 Kuzey enlemi, 36 00 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Orta Doğu Yüzölçümü: 92,300 km² Sınır komşuları: Irak 181 km, İsrail 238 km, Suudi Arabistan 728 km, Suriye 375 km, Batı Şeria 97 km İklimi: Kuru çöl iklimi. Batı kısımlarda Kasım - Nisan ayları arasında yağmur mevsimi yaşanır. Doğal kaynakları: Fosfat, potas

[değiştir] Nüfus

Nüfus: 5,153,378 (Temmuz 2001 verileri) Nüfus artış oranı: %3 (2001 verileri) Mülteci oranı: 7.18 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek ölüm oranı: 20.36 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 77.53 yıl erkeklerde: 75.1 yıl kadınlarda: 80.12 yıl (2001 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 3.29 çocuk/1 kadın (2001 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.02 (1999 verileri) Ulus: Ürdünlü Nüfusun etnik dağılımı: Arap %79,Filistinli %9,Bedevi Arap %7,Çerkez %2,Çeçen %1,Ermeni %1,Dürzi %1 Din: Sünni Müslümanlar %92, Hıristiyan %6, diğer %2 (2000 verileri) Diller: Arapça (resmi), İngilizce Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %86.6 erkekler: %93.4 kadınlar: %79.4 (1995 verileri)