Utegili (fizikia)
Kutoka Wikipedia
Utegili (pia: plasma) katika lugha ya fisikia, ni hali ya nne ya maada; iliyo kama gesi na huku ni ya kiayoni. Nyinginezo ni hali mango (imara), kiowevu (majimaji) na gesi (kama hewa).
Mfano wa maada mango ni jiwe la mwamba, maada kiowevu ni maji, na maada gesi ni hewa. Hivyo Plasma ama Utegili ni hali ya nne ambayo si ya asili katika maisha yetu ya kila siku. Huonekana katika mifumo ya kimaada iliyo katika Joto Kali.
Plasma ni hali halisi ya Jua. Lenyewe linafanyika na maada lakini si tena katika hali ya kawaida tunayoijua hapa duniani. Nayo ni kama gesi inayolipuka masaa yote na kufanya mnururiko wa nishati inayo tufikia kama Joto, Mwanga na Pia mawimbi ya plasma itufikiayo na kujidhihirsha kama Aurora katika ncha ya kaskazini ya Dunia.
Ikiwa gesi ni ya joto kali sana elektroni zake zinaanza kuachana na atomi zao. Tabia ya hali hii ni tofauti na hali ya gesi yenyewe. Elektroni zisizoshikwa na atomi pamoja na atomi hizo katika hali ya ioni zote zinajibu kwa uga wa sumakuumeme.
Asilimia kubwa ya mada ulimwenguni iko katika hali ya utegili kwa sababu imo ndani ya nyota za angani.
Kwa ajili ya matumizi ya mitambo hali ya utegili yaani ya kuionika husababishwa pia kwa leza au kwa uga wa sumakuumeme.
 |
Makala hiyo kuhusu "Utegili (fizikia)" bado ni mbegu. Unaweza kusaidia kuikuza kwa kubofya kitufe kilichoandikwa "hariri". Ikiwepo makala kuhusu Utegili (fizikia) kwa lugha nyingine, unaweza kuitafsiri kwa Kiswahili. |
