Nerva

From Wikipedia

Bista Nerve

Nerva, punim imenom Marko Kokcej Nerva (lat. Marcus Cocceius Nerva, rođen oko 30. god. n. e., stupio na presto 96. god. n. e., umro 98. godine), bio je rimski car, naslednik Domicijanov i osnivač carske dinastije koja se, ne sasvim tačno, naziva antoninskom.

Nerva je pripadao starom senatorskom rodu, ali je njegov rod, slično Vespazijanovom, pripadao italskom, a ne rimskom nobilitetu. Nerva je bio povezan i sa dinastijom Julijevaca-Klaudijevaca jer se njegov ujak Oktavije Lenat (Octavius Laenas) oženio Rubelijom Basom (Rubellia Bassa), praunukom cara Tiberija.

Nerva je prvi od tzv. petorice dobrih careva te poslednji car koji je i po poreklu i po rođenju bio Italik. Nije imao uobičajenu državničku karijeru, ali je obavljao dužnost konzula sa Vespazijanom 71. godine i sa Domicijanom 90. godine.

Proglašen je za cara nakon Domicijanovog ubistva 96. godine. Prema rečima Kasija Diona, zaverenici su carski presto ponudili upravo Nervi zato što je bio star (u trenutku proglašenja imao je 61 godinu) i zato što nije imao dece.

Kratkotrajna Nervina vladavina simbolisala je nastupanje nove epohe sloge senata i princepsa. Proglašena je amnestija onih koji su bili optuženi pod Domicijanom po zakonu o uvredi veličanstva, a potkazivači (delatores) su bili kažnjeni. Ali među vojnicima je bilo mnogo onih koji su bili nezadovoljni izborom senatorskog cara, pa su pretorijanci 97. godine provalili u carsku palatu i čak nakratko zarobili Nervu. On je ispunio njihove zahteve za kažnjavanjem Domicijanovih ubica, a zatim je, da bi osnažio svoje uporište u vojsci, usinio Marka Ulpija Trajana, namesnika Germanije, koji je uživao veliku popularnost među vojnicima. Trajan je kasnije kaznio smrću Kasperija Elijana (Casperius Aelianus), prefekta pretorijanaca koji je poveo ovu pobunu protiv Nerve.

Nerva je sproveo agrarni zakon po kome je najsiromašnijim građanima podeljena zemlja. Ali od posebnog značaja bilo je osnivanje tzv. alimentarnih fondova, čiji puni razvitak pada u vreme vladavine Nervinih naslednika.

Umro je prirodnom smrću i odmah bio deifikovan od strane senata.