Stanisław Thugutt
Z Wikipedii
Stanisław August Thugutt | |
Data i miejsce urodzenia | 30 lipca 1873 Łęczyca, Imperium Rosyjskie |
Data i miejsce śmierci | 15 czerwca 1941 Sztokholm, Szwecja |
Minister bez teki i wicepremier w drugim rządzie Władysława Grabskiego | |
Okres urzędowania | od 1924 do 1925 |
Przynależność polityczna | PSL "Wyzwolenie" |
Minister spraw wewnętrznych w rządzie Ignacego Daszyńskiego i Jędrzeja Moraczewskiego | |
Okres urzędowania | od 6 listopada 1918 do 16 stycznia 1919 |
Poprzednik | Stanisław Ustyanowski |
Następca | Stanisław Wojciechowski |
Stanisław August Thugutt (ur. 30 lipca 1873 w Łęczycy, zm. 15 czerwca 1941 w Sztokholmie, Szwecja) - polski polityk dwudziestolecia międzywojennego i publicysta, działał w ruchu ludowym, spółdzielczym, Lidze Obrony Praw Człowieka i Obywatela (której był współzałożycielem) oraz Polskim Towarzystwie Krajoznawczym. W młodości członek, a następnie skarbnik Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), a później żołnierz Legionów Polskich, wolnomularz [1]; działał także na rzecz obrony Pomorza przed germanizacją [2], w Kole Przyjaciół Kaszub.
W 1917 roku wstąpił w szeregi PSL "Wyzwolenie". W 1918 roku otrzymał tekę ministra spraw wewnętrznych w rządzie Ignacego Daszyńskiego, a później także Jędrzeja Moraczewskiego.
W 1922 roku został przewodniczącym PSL "Wyzwolenia", w tym samym roku, w wyniku wyborów parlamentarnych został również posłem. Thugutt był jednym z głównych zwolenników wyboru Józefa Piłsudskiego na prezydenta RP. W 1923 roku był kandydatem na premiera, ale jego kandydatury nie poparło Polskie Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji. W 1924 roku przestał być przywódcą partyjnym, ale objął stanowisko ministra bez teki i wicepremiera w gabinecie Władysława Grabskiego. W tym samym roku wystąpił z PSL "Wyzwolenie", ponieważ te nie zezwoliło mu na zostanie szefem MSZ. Znalazł się w Klubie Pracy, ale do swej starej partii powrócił w 1928 roku. Był współtwórcą Centrolewu i przeciwnikiem sanacji. W wyniku klęski wrześniowej wyemigrował do Szwecji (przebywał tam od 1940 roku), gdzie zmarł.
Jego brat to znany polski mineralog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Politechniki Warszawskiej Stanisław Józef Thugutt (1862-1956).
[edytuj] Publikacje
- Wykłady o spółdzielczości, Londyn 1945
- Autobiografia, Warszawa 1984, ISBN 83-205-3614-6
- Listy do młodego przyjaciela, Warszawa 1939 i 2002, ISBN 83-87838-57-8
- Wyznania demokraty : publicystyka z lat 1917-1939 (oprac. Jan Sałkowski), Warszawa 1986, ISBN 83-205-3786-X
- Stanisław Thugutt o demokracji i ustroju Polski (oprac. Władysław Wic), Warszawa 1998, ISBN 83-7059-370-4
Przypisy
- ↑ Przemysław Waingertner: Mason ofiarny (pl). [dostęp 24 maja 2008].
- ↑ O Polskę Ludową (pl). [dostęp 24 maja 2008].
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Stanisław August Thugutt krajoznawca - publicysta - wybitny działacz Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego - Janina Barbara Twaróg
- Stanisław August Thugutt - działacz ludowy, polityk - Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
Stanisław Thugutt | Stanisław Wojciechowski | Józef Kuczyński | Leopold Skulski | Stanisław Downarowicz | Antoni Kamieński | Władysław Sikorski | Władysław Kiernik | Władysław Sołtan | Zygmunt Hübner | Cyryl Ratajski | Władysław Raczkiewicz | Stefan Smólski | Kazimierz Młodzianowski | Felicjan Sławoj Składkowski | Henryk Józewski | Bronisław Pieracki | Leon Kozłowski | Marian Zyndram-Kościałkowski
W dniu zaprzysiężenia |
Ignacy Daszyński • Tomasz Arciszewski • Medard Downarowicz • Gabriel Dubiel • Marian Malinowski • Jędrzej Moraczewski • Tomasz Nocznicki • Juliusz Poniatowski • Wacław Sieroszewski • Błażej Stolarski • Leon Supiński • Stanisław Thugutt • Bronisław Ziemięcki |
W dniu zaprzysiężenia |
Jędrzej Moraczewski • Tomasz Arciszewski • Władysław Byrka • Witold Chodźko • Medard Downarowicz • Jerzy Iwanowski • Marian Malinowski• Antoni Minkiewicz • Tomasz Nocznicki• Ksawery Prauss• Józef Pruchnik• Ksawery Prauss • Leon Supiński • Stanisław Thugutt • Leon Wasilewski • Wincenty Witos • Franciszek Woyda • Jan Wroczyński • Bronisław Ziemięcki |
W dniu zaprzysiężenia |
Władysław Grabski • Karol Bertoni p.o. • Ludwik Darowski • Józef Kiedroń • Zdzisław Ludkiewicz • Bolesław Miklaszewski • Józef Raczyński p.o. • Mieczysław Rybczyński p.o. • Władysław Sołtan • Kazimierz Sosnkowski • Kazimierz Tyszka p.o. • Włodzimierz Wyganowski |
|
Późniejsi członkowie rządu |
Stanisław Grabski • Zygmunt Hübner • Stanisław Janicki • Czesław Klarner • Wiesław Kopczyński • Władysław Raczkiewicz • Józef Radwan p.o. • Cyryl Ratajski • Władysław Sikorski • Gustaw Simon p.o. • Aleksander Skrzyński • Franciszek Sokal • Stanisław Thugutt • Maurycy Zamoyski • Jan Zawidzki p.o. • Antoni Żychliński |