Pella (Jordania)

Z Wikipedii

Pella w Dekapolu

Pella (arab. طبقة فحل, Tabaqat Fahl) - wioska i stanowisko archeologiczne w północno-zachodniej Jordanii.

Pella znajduje się w Dolinie Jordanu w odległości 125 km od stolicy kraju Ammanu, w pobliżu współczesnego miasta Irbid. Człowiek osiedlał się tutaj już w epoce neolitu ^[1]. Po raz pierwszy toponim był wymieniany w egipskiej inskrypcji z XIX w. p.n.e.. Pella była wtedy centrum, przez które przechodziły szlaki łączące Syrię z Cyprem i Egiptem. Nazwa osady została najprawdopodobniej zhellenizowana na cześć Aleksandra Wielkiego, który przyszedł na świat w Pelli na terenie starożytnej Macedonii. Miasto zdobywał m. in. Hasmonejczyk Aleksander Janneusz.

Rzymskie miasto, którego liczne pozostałości archeolodzy odkryli w minionym stuleciu, wyrosło na gruzach osady helleńskiej. W tym okresie Pella była jednym z miast Dekapolu. Według Euzebiusza z Cezarei, to tutaj schronili się chrześcijanie, którzy w I w. uciekli z Jerozolimy w czasie wojny żydowskiej (66-73).

Starożytne miasto ucierpiało poważnie w czasie trzęsienia ziemi, które nawiedziło tereny Palestyny i Zajordania w 749. Niewielka osada istniała jednak aż do naszych czasów.

Wykopaliska archeologiczne objęły tylko część terenu starożytnej Pelli. Od roku 1978 prace prowadzą naukowcy z Uniwersytetu w Sydney ^[2]. Australijska ekipa skupiła się głównie na stanowisku z epoki brązu i żelaza (świątynia ^[3], budynki administracyjne) ^[4].