Lewica
Z Wikipedii
Lewica – zwyczajowe określenie sił politycznych dążących do zmian polityczno-ustrojowych, społecznych i gospodarczych, przeciwstawiających się tzw. "tradycyjnemu porządkowi społecznemu", przeciwne prawicy. Zalicza się do nich środowiska o poglądach socjaldemokratycznych, socjalistycznych, socjalliberalnych oraz większość zielonych. W szerszym znaczeniu do lewicy zalicza się również środowiska skrajnie lewicowe (np. o poglądach anarchistycznych, komunistycznych, syndykalistycznych lub trockistowskich) oraz środowiska centrolewicowe (socjalliberalizm), które bywają również zaliczane do centrum sceny politycznej.
Współcześnie podział na prawicę i lewicę często nie bywa jednoznaczny. Do partii prawicowych bywają zaliczane te, które mają pewne lewicowe elementy. Tak jak i do lewicowych te które mają elementy prawicowe. Ze względu na trudności w jednoznacznej klasyfikacji współcześnie istniejących partii tradycyjny podział na lewicę i prawicę jest zastępowany alternatywnym podziałem dwuosiowym, gdzie jedna oś przedstawia kwestie ekonomiczne, druga zaś społeczne.
Określenie lewica pochodzi z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej, kiedy we francuskich Stanach Generalnych deputowani stanu trzeciego (mieszczaństwo) zasiadali po lewej stronie od prowadzącego (reprezentanci arystokracji i duchowieństwa siedzieli po prawej). Postulowali przeprowadzenie gruntownych reform społeczno-politycznych. Ich przewodnim hasłem była "wolność, równość, braterstwo".
W latach 60. XX wieku pojawiła się Nowa Lewica. Tym mianem określa się w skrócie różne grupy odwołujące się do idei ekologicznych, feministycznych, a także pacyfistycznych.
Spis treści |
[edytuj] Spotykane cechy lewicy
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Poniższe zestawienie cech, jest jedynie poglądowym zestawieniem. Nie wszystkie poniższe cechy występują u wszystkich ugrupowań lewicowych, a także żadna z tych cech nie jest cechą wyłączną lewicy.
- promowanie idei równości i sprawiedliwości społecznej
- wolność obywatelska, ograniczona jedynie wolnością innych obywateli[1]
- liberalizm społeczny i obyczajowy
- szacunek dla praw mniejszości
- walka z dyskryminacją jakichkolwiek grup społecznych
- poparcie dla praw socjalnych
- poparcie dla państwowego lub społecznego systemu edukacji i opieki zdrowotnej
- interwencjonizm państwowy w niektórych obszarach gospodarki
- poparcie dla progresywnego opodatkowania obywateli i sprzeciwi wobec podatku liniowego
- promowanie rozdziału kościoła od państwa
- internacjonalizm
[edytuj] Polskie partie określające się jako lewicowe
- Lewica - klub poselski
- Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD)
- Socjaldemokracja Polska (SdPl)
- Unia Pracy (UP)
- Polska Lewica (PL)
- Unia Lewicy III RP (UL)
- Demokratyczna Partia Lewicy (DPL)
- RACJA Polskiej Lewicy (RACJA PL)
- Nowa Lewica (NL)
- Zieloni 2004 (Zieloni)
- Polska Partia Socjalistyczna (PPS po 1987 roku)
- Polska Partia Pracy (PPP)
- Komunistyczna Partia Polski (KPP)
- Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej (Samoobrona RP)
- Partia Zielonych (PZ)
[edytuj] Polskie organizacje młodzieżowe określające się jako lewicowe i centrolewicowe
- Federacja Młodych Socjaldemokratów (młodzieżówka SLD, FMS)
- Stowarzyszenie Młoda Socjaldemokracja (młodzieżówka SdPl, SMS)
- Federacja Młodych Unii Pracy (młodzieżówka UP, FMUP)
- Młodzi Socjaliści
- Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ściśle związany z SLD, ZSMP)
Przypisy
[edytuj] Zobacz też
- scena polityczna
- partia polityczna
- polskie partie polityczne
- prawica
- centrum
- socjalizm
- socjaldemokracja
- centrolewica
- lewica narodowa
- skrajna lewica
- goszyzm
- Maj 1968
- Die Linke (Lewica) – niemiecka partia polityczna