Korund
Z Wikipedii
| Korund | |
|---|---|
 |
|
| Ogólne | |
| Kategoria | Minerał |
| Wzór chemiczny | trójtlenek glinu, Al2O3 |
| Identyfikacja | |
| Kolor | Brązowy do szarego, rzadziej czerwony, niebieski, biały, żółty. |
| Crystal habit | Steep bipyramidal, tabular, prismaticl, rhombohedral crystals, massive or granular. |
| Układ krystalograficzny | trygonalny |
| Bruzdkowanie | Brak |
| Fracture | Conchoidal to uneven |
| Twardość w skali Mohsa | 9 |
| Połysk | od diamentowego do szklistego |
| Refractive index | 1.76-1.78, Biref 0.009 |
| Pleochroism | None |
| Rysa | Biała |
| gęstość | 3.95-4.1 |
| Topliwość | nietopliwy |
| Rozpuszczalność | nierozpuszczalny |
| Najważniejsze odmiany | |
| Szafir | Niebieskawy do niebieskiego, różowy |
| Rubin | Czerwony |
| Orientalny topaz | Żółty |
| Emery | Granular |
Korund - minerał z gromady tlenków. Nazwa minerału wywodzi się z sanskrytu kurivinda = rubin.
Do szlachetnych odmian należą:
- rubin - odmiana o barwie czerwonej
- szafir - odmiana o barwie niebieskiej lub innej
- inne:
- padparadża - żółtopomarańczowy
- topaz wschodni - żółty
- ametyst wschodni - fiołkowożółty, fioletowy
- szmaragd wschodni - zielony
- akwamaryn wschodni - jasny zielononiebieski
- leukoszafir - biały i bezbarwny
- szafir arbuzowy - dwubarwny
Wszystkie barwne korundy poza czerwoną, szarą i brunatną traktowane są jako odmiany szafiru.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny: Al2O3 (trójtlenek glinu) to bardzo twardy minerał.
- Łupliwość - brak
- Przełam - muszlowy
- Gęstość - 3,95 do 4,1 g/cm3
- Barwa - zazwyczaj szary albo brunatny też: bezbarwny lub różne barwy
- Połysk - szklisty, diamentowy
- W płomieniu dmuchawy korund nie topi się;
- nie rozpuszcza się w kwasach.
- Niektóre korundy wykazują pewną różnicę barw w świetle dziennym i sztucznym.
W innych odmianach występuje zjawisko asteryzmu, spowodowane obecnością drobnych wrostków: w rubinach są to drobne, igiełkowate kryształki rutylu; w szafirach - puste kanaliki, ułożone prawidłowo i przecinają się pod kątem 120 stopni (rubiny i szafiry gwiaździste). Bardzo rozpowszechnione są inkluzje cieczy - szczególnie w korundach cejlońskich.
Korund zawiera czasami niewielkie domieszki chromu, tytanu lub żelaza.Przezroczyste odmiany krystaliczne są wyjątkowo czyste pod względem składu chemicznego. Znaczne ilości domieszek zawierają zbite odmiany drobnokrystaliczne.
Barwa korundu zależy od domieszek chemicznych. Bardzo małe domieszki chromu zabarwiają korund na czerwono, tytanu - na niebiesko, żelaza - na żółto i brunatno aż do barwy czarnej.
[edytuj] Występowanie
Bywa spotykany w wielu skałach magmowych i metamorficznych oraz okruchowych. Jest minerałem pospolitym.
Miejsca występowania to głównie: USA - Północna Karolina, Madagaskar, Kanada, Ural, Birma - okolice Mogok, Mandalaj, Mjitczina i Tajlandia - okolice Bankoku .
W Polsce występuje na Dolnym Śląsku .
[edytuj] Zastosowanie
Bardzo cenny kamień, używany od dawna do zdobienia pierścieni, brosz, wisiorków i innych ozdób. Jego wysoka twardość powoduje, że jest stosowany jako materiał ścierny oraz jako kamień łożyskowy w zegarkach. Przezroczyste odmiany korundu są cennymi kamieniami szlachetnymi, od dawna używanymi do celów zdobniczych.
Drobnokrystaliczne, zbite, ziarniste odmiany korundu są stosowane do celów przemysłowych jako materiał ścierny (szmergiel) i polerski.
[edytuj] Przykłady
 rubin z Madagaskaru |
 kryształ szafiru |
 rubin oszlifowany |
 szafir oszlifowany |
[edytuj] Zobacz też:
przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, kamień ozdobny, kamienie szlachetne.
