Almandyn
Z Wikipedii
Almandyn - odmiana granatu, minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów pospolitych, szeroko rozpowszechnionych.
Nazwa pochodzi od Alabanda, dawnej nazwy miejscowości położonej w Azji Mniejszej, gdzie szlifowano najpiękniejsze okazy tych kamieni.
[edytuj] Właściwości
- Wzór chemiczny - Fe3Al2(SiO4)3 - krzemian żelaza i glinu
- Układ krystalograficzny - regularny
- Barwa - intensywnie czerwony (karbunkuł), filoetowoczerwony, brązowoczarny
- Rysa - biała
- Połysk - szklisty
- Twardość w skali Mohsa - 7,0-7,5
- Gęstość - 3,95-4,30 g/cm3
- Łupliwość - nie wykazuje
- Przełam - muszlowy
- Dyspersja - 0,027
- Inkluzja - stanowią ją różne minerały, szczególnie:
- kryształy cyrkonu, dające efekt aureoli dzięki obecności pierwiastków radioaktywnych
- igły rutylu
- kryształy hornblendy
- igły augitu i hornblendy układające się równolegle do krawędzi ścian kryształu
- apatyt, ilmenit, spinel, monacyt, biotyt i kwarc, a także włókniste inkluzje piroksenu i amfiboli dające efekt migotania, a w oszlifowanych kaboszonach czteroramienną gwiazdę.
Tworzy dobrze wykształcone, izometryczne kryształy o pokroju dwunastościanu rombowego. Zazwyczaj występuje jako minerał wrosły. Jest kruchy, przezroczysty, tworzy kryształy mieszane z piropem – zwane rodolitem. Niektóre kryształy wykazują asteryzm w postaci czteroramiennej gwiazdy.
[edytuj] Występowanie
Stanowi składnik skał powstałych wskutek metamorfizmu regionalnego (łupki mikowe, paragnejsy). Buduje eklogity. Występuje w strefach kontaktowych intruzji granitowych zwłaszcza w hornfelsach. Spotykany w ryolitach, dacytach, andezytach.
Miejsca występowania:
- najpiękniejsze okazy znajdują się w Indiach (Dzajpur, Radżasthan, Hajdarabat) - materiał jubilerski dający efekt asteryzmu;
- Cejlonie - kryształy o znacznych rozmiarach i pięknej barwie,
- Brazylia (Minas Gerais, Bahia),
- USA – Idaho, wyspa Wrangla, Alaska
- Australia
W Polsce - w gnejsach k.Strzelina; w amfibolach i pegmatytach Gór Sowich .
[edytuj] Zastosowanie
- stosowany jako materiał ścierny (papier, płótno ścierne)
- do wytwarzania narzędzi skrawających, szlifierskich, wierteł
- ma znaczenie naukowe – wskaźnik metamorfizmu
- poszukiwany przez kolekcjonerów
- Szeroko stosowany w jubilerstwie do wyrobu biżuterii i ozdób. Najczęściej poszukiwane są kamienie wykazujące efekt asteryzmu (gwiazdy).
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, granat.