Źródło Q
Z Wikipedii
Źródło Q (od niemieckiego Quelle - źródło) - hipotetyczny i rekonstrowalny dokument wczesnochrześcijański stanowiący zbiór wypowiedzi (tzw. logiów) Jezusa Chrystusa, spisany w języku greckim przed spisaniem Ewangelii Nowego Testamentu, być może w Galilei latach 50-tych n.e. Ze źródła Q korzystali autorzy Ewangelii Mateusza i Łukasza pisząc swoje Ewangelie i to ich podstawie uczeni mogą zrekonstruować tekst źródła Q. Źródło Q - jeśli faktycznie istniało - nie zachowało się. Odkryta w 1945 roku Nag Hammadi koptyjska Ewangelia Tomasza potwierdziła istnienie gatunku literackiego zbioru logiów, za jaki uważa się źródło Q. Inne nazwy: Ewangelia Q, Ewangelia Galilejska.
Spis treści |
[edytuj] Treść
Treść źródła Q współczesna biblistyka rekonstruuje na podstawie analizy ewangelii synoptycznych. Źródło Q mogło liczyć ok. 240 wersetów. Dłuższe i krótsze wypowiedzi Jezusa ułożone były w kolejności zbliżonej do tej, w której pojawiają się w Ewangelii Łukasza.
[edytuj] Hipoteza istnienia Q
Istnienie Źródła Q jest elementem tzw. hipotezy dwóch źródeł dla rozwiązania problemu synoptycznego, popularnej we współczesnej biblistyce. Hipoteza ta tłumaczy fakt, że w Ewangeliach Mateusza i Łukasza występuje szereg wypowiedzi Jezusa, których nie ma w Ewangelii Marka ani Ewangelii Jana. Wspomnanie wypowiedzi tworzą około 250 wersów wspólnych dla Ewangelii Łukasza i Mateusza, brzmią identycznie lub bardzo podobnie i najprawdopodobniej pochodzą z jakiegoś wcześniejszego greckojęzycznego dokumentu. Teoria istnienia źródła Q zakłada, że autorzy Ewangelii Mateusza i Łukasza pisząc swoje Ewangelie korzystali z dwóch głównych źródeł - Ewangelii Marka i drugiego - źrodła Q, z którego zaczęrpneli wspomnianie 250 wersów obejmujacych wypowiedzi (tzw. logia) Jezusa. Ponadto, każdy z nich korzystał jeszcze z indywidualnego źrodła, skąd zaczerpnął materiał obecny tylko w jego Ewangelii. Ponieważ hipotezę te sformułowali po raz pierwszy uczeni niemieccy, nazwali owo hipotetyczne źrodło po prostu 'Źrodłem' - po niemiecku Quelle. Nie ma żadnych zachowanych zapisów wczesnochrześcijańskich odnoszących się do tego dokumentu, z wyjątkiem dość enigmatycznego stwierdzenia Papiasza z II wieku, na temat spisanej listy wypowiedzi Jezusa. Przez pewien czas za fragment źródła Q uznawano apokryficzną Ewangelię Tomasza, która zawiera wypowiedzi przypisywane Jezusowi.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Burton L. Mack The Lost Gospel: The Book Q and Christian Origins ISBN 0-06-065375-2
- red. Bruce Metzger Słownik wiedzy biblijnej