Constantijn Pavlovitsj van Rusland
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Constantijn Pavlovitsj (Russisch: Константи́н Па́влович/Konstantin Pavlovitsj) (Tsarskoje Selo, 8 mei 1779 (OS: 27 april 1779) - Vitebsk, 27 juni 1831 (OS: 15 juni 1831)), grootvorst en tsesarevitsj van Rusland, was onderkoning van Congres-Polen en troonopvolger van Rusland.
[bewerk] Jeugd en achtergrond
Grootvorst Constantijn was de tweede zoon van tsaar Paul I Petrovitsj en Sophia Dorothea Augusta Louisa van Württemberg (Maria Fjodorovna), een dochter van Frederik Eugenius van Württemberg. Daarmee was hij de broer van de tsaren Alexander I en Nicolaas I, alsmede van de Nederlandse koningin Anna Paulowna, met wie hij een bekende briefwisseling onderhield. Hij werd opgevoed onder streng toezicht van zijn grootmoeder Catharina de Grote - die de ambitie had hem op de troon van Griekenland te installeren - en werd van 1783 tot 1795 opgeleid door de Zwitser Frédéric-César de La Harpe.
[bewerk] Loopbaan
Constantijn nam in 1799 deel aan Aleksandr Soevorovs Italiaanse veldtocht tegen Napoleon Bonaparte, waar hij zich onderscheidde bij de Slag bij Novi. In 1805 was hij aanwezig bij de Russische nederlaag in de Slag bij Austerlitz. Hij woonde in 1808 het Erfurter Congres bij, begeleidde in 1812, 1813 en 1814 zijn broer Alexander op diens veldtochten en was in 1815 aanwezig op het Congres van Wenen.
Alexander benoemde Constantijn in 1815 tot opperbevelhebber en later tot onderkoning in het in dat jaar gecreëerde Congreskoninkrijk Polen. De neurotische en wrede grootvorst had het leger lief en hervormde het, maar wist er geen steun van te verwerven. Hij regeerde met ijzeren vuist, maar na zijn morganatische huwelijk met de Poolse gravin Joanna Grudzińska in 1820 kreeg de Poolse autonomie zijn warme sympathie.
Na dit huwelijk deed hij in 1822 ook afstand van zijn claim op de Russische troon, maar omdat hieraan geen ruchtbaarheid werd gegeven, ontstond na de dood van Alexander in 1825 verwarring over de troonopvolging. Constantijn werd in absentia tot keizer uitgeroepen en wordt - ondanks het feit dat hij de troon bleef weigeren en nooit is gekroond - door sommige bronnen als Constantijn I in de lijst van Russsische heersers opgenomen. Een groep dekabristen greep deze proclamatie aan om in opstand te komen, maar werd door Constantijns broer Nicolaas I, die in zijn plaats de troon besteeg, neergeslagen. Deze dekabristenopstand, die door Polen werd gesteund, en Nicolaas' buitenlandbeleid veroorzaakten tweespalt tussen de broers. Door Constantijns tegenwerking nam het Poolse leger niet deel aan de Russisch-Turkse Oorlog van 1828-1829.
Ondanks zijn inzet voor de Poolse autonomie brak in 1830 - tot Constantijns grote verrassing - de Poolse Novemberopstand uit. Hij verloor door onbegrip en incompetentie de controle over het leger en wist op 29 november ternauwernood te ontkomen toen gewapende troepen zijn huis binnendrongen. Om de revolutiepoging niet te doen escaleren ontruimde hij daarna met zijn troepen in allerijl Warschau. Daarna keerde hij met veldmaarschalk Hans Karl von Diebitsch terug naar Polen om de opstand te dempen. Kort na de Slag bij Ostrołęka stierf hij aan de cholera; zijn vrouw volgde hem enkele dagen later.
[bewerk] Huwelijken en kinderen
Constantijn werd in 1796 door Catharina de Grote uitgehuwelijkt aan Juliana van Saksen-Coburg-Saalfeld (Anna Fjodorovna; 1781-1860), een dochter van hertog Frans en dus een zuster van de latere Leopold I van België. Dit uiterst ongelukkige huwelijk bleef kinderloos en werd in 1820 ontbonden. Hij hertrouwde in datzelfde jaar morganatisch met Joanna Grudzińska (1799-1831), die later tot prinses van Łowicz werd verheven. Ook dit huwelijk bleef kinderloos. Bij zijn maîtresse Josephine Friedrichs (1780-1824) had hij een zoon, Paul Konstantinovitsj Aleksandrov (1808-1857).
