Bandamenn (seinni heimsstyrjöldin)

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Bandamenn í seinni heimsstyrjöldinni voru þau ríki sem í því stríði börðust gegn hinum svokölluðu öxulveldum. Til hópsins teljast fyrst og fremst Bretland, Frakkland, Sovétríkin, Kína og Bandaríkin en fleiri, smærri, þjóðir eru þó þeirra á meðal.

[breyta] Forsaga

Árið 1904 höfðu Frakkland og Bretland gengið í hernaðarbandalag sem var í fullu gildi við upphaf seinni heimsstyrjaldarinnar. Á fjórða áratugnum voru blikur á lofti í evrópskum stjórnmálum. Ríkisstjórnir Breta og Frakka óttuðust báðar aukinn hernaðarlegan og iðnaðarlegan mátt Þýskalands og höfðu fullan hug á að standa saman ef til stríðs við Þjóðverja kæmi.

Frakkar voru líka hernaðarlegir bandamenn Pólverja. Bretar og Pólverjar voru ekki í bandalagi en forsætisráðherra Bretlands, Neville Chamberlain, hafði heitið Pólverjum stuðning, ef Þjóðverjar réðust á þá. Sovétmenn höfðu á árinu 1939 gert samning við Þjóðverja um að ríkin tvö réðust hvorugt á annað.

[breyta] Bandamenn í stríðinu

Þegar Þjóðverjar réðust á Pólverja þann 1. september 1939 stóðu Bretar og Frakkar við skuldbingar sínar gagnvart Pólverjum og sögðu Þjóðverjum stríði á hendur á næstu dögum. Margar nýlendur Breta sögðu Þjóðverjum sömuleiðis stríð á hendur fáum dögum síðar.

Það reyndist Þjóðverjum auðvelt að hernema Pólland og hvorki Bretar né Frakkar veittu Pólverjum neinn verulegan hernaðarlegan stuðning í baráttu þeirra Þjóðverja.

Bretar sendu her til Frakkalands til að hjálpa Frökkum að verjast hugsanlegri þýskri innrás en þegar sú innrás kom voru bæði Frakkar og breski herinn þess algjörlega ómegnug að stöðva þjóðverja og Frakkland beið mikinn ósigur og ríkisstjórn Frakklands fór í útlegð til Lúndúna.

Eftir að Þjóðverjar réðust á Sovétríkin 1941 hófu Bretar og Sovétmenn náið samstarf gegn Þýskalandi. Bandaríkjamenn voru framanaf stríðs hlutlausir en höfðu þá stutt Breta og síðarmeir Sovétmenn leynt og ljóst. Eftir að stríð Bandaríkjamanna við Japani hófst tóku þeir að beita sér beint gegn Japan og Þýskalandi og bandamönnum þeirra.

[breyta] Ríki sem á einhverjum tímapunkti voru hluti af bandamönnum í seinni heimstyrjöldinni

Fyrir utan þau ríki sem komu fram áður eru mjög mörg sem teljast hluti af bandamönnum. Þess ber þó að geta að eftir að ljóst var orðið að Þjóðverjar myndi tapa stríðinu í Evrópu og Japanir í Kyrrahafi og ákveðið hafði verið a stofna sameinuðu þjóðirnar voru gerð þau inngönguskilyrði fyrir því að ganga í sameinuðu þjóðirnar, að viðkomandi ríki lýsti yfir stríði á hendur öxulveldunum. Flest löndin á listanum lögðu ekkert fram til stríðsrekstrarins.

s • r • b Seinni heimsstyrjöldin
Vestur-Evrópa · Austur-Evrópa · Norður-Afríka · Miðjarðarhafið · Asía og Kyrrahafið · Atlantshafið
Helstu þátttakendur			Tímaás		Ýmislegt
Stríðandi þjóðir til ársins 1945 nema annað sé tekið fram.			Aðdragandi • Orsakir stríðsins • Aðdragandi stríðsins í Asíu • Aðdragandi stríðsins í Evrópu 1937 • Innrásin í Kína 1939 • Innrásin í Pólland • Gervistríðið • Vetrarstríðið • Orrustan um Atlantshafið 1940 • Innrásin í Danmörku og Noreg • Orrustan um Frakkland • Orrustan um Bretland • Eyðimerkurstríðið í Lýbíu og Egyptalandi • Breska Sómalíland • Hernámið í Eystrasaltsríkjunum • Bessarabía og Búkóvína • Innrásin í Indókína • Innrásin í Grikkland 1941 • Austur-Afríkustríðið • Innrásin í Júgóslavíu • Innrásin í Sovétríkin • Stríðið í miðausturlöndum • Orrustan um Leníngrad • Árásin á Pearl Harbor 1942 • Orrustan um Midway • Orrustan um Stalíngrad • Seinni orrustan um El Alamein • Torch-áætlunin • Orrustan um Guadalcanal	1943 • Orrustan um Túnis • Orrustan um Kursk • Orrustan um Salómonseyjar • Innrásin í Sikiley • Innrásin í Ítalíu 1944 • Monte Cassino og Anzio • Innrásin í Normandy • Orrustan um Hvíta-Rússland og Úkraínu • Uppreisnin í Varsjá • Orrustan um Rúmeníu • Frelsun Parísar • Innrásin í Holland • Orrustan um Leyte-flóa 1945 • Orrustan um Okinawa • Orrustan um Berlín • Stríðslok í Evrópu • Hiroshima og Nagasaki • Uppgjöf Japana • Ýmsar orrustur Eftirmáli og afleiðingar • Afleiðingar • Mannfall • Fólksflutningar Þjóðverja • Hernám Þýskalands • Morgenthau-áætlunin • Breytt landamæri • Hernám Japans • Stríð Frakka í Víetnam • Kalda stríðið • Seinni heimsstyrjöldin í bókmenntum og listum • Þriðja heimsstyrjöldin	• Andpyrnuhreyfingar • Arðrán nasista • Árásir á Norður-Ameríku • Dulmálsfræði • Hergagnaiðnaður • Hergögn í seinni heimsstyrjöldinni • Leifturstríð • Ótakmarkað stríð • Stríðsorður • Tign • Tækninýjungar Stríðsglæpir og áhrif á óbreytta borgara • Sprengjuárásir á óbreytta borgara • Stríðsglæpir bandamanna • Stríðsglæpir Ítala • Stríðsglæpir Japana • Stríðsglæpir Sovétmanna • Stríðsglæpir Þjóðverja • Helförin
Bandamenn		Öxulveldin
Stríðandi þjóðir 1937 Kína Hófu þátttöku í stríðinu 1939 Pólland Bretland Indland Frakkland Ástralía Nýja Sjáland Suður-Afríka Kanada Hófu þátttöku í stríðinu 1940 Noregur Belgía Holland Grikkland	Hófu þátttöku í stríðinu 1941 Júgóslavía Sovétríkin Bandaríkin Tékkóslóvakía Hófu þátttöku í stríðinu 1942 Mexíkó Brasilía Hófu þátttöku í stríðinu 1943 Ítalía Hófu þátttöku í stríðinu 1944 Rúmenía Búlgaría Finnland • Aðrar þjóðir	Stríðandi þjóðir 1937 Japan Hófu þátttöku í stríðinu 1939 Þýskaland Slóvakía Hófu þátttöku í stríðinu 1940 Ítalía (til 1943) Hófu þátttöku í stríðinu 1941 Búlgaría (til 1944) Króatía Finnland (til 1944) Ungverjaland Írak (til 1941) Rúmenía (til 1944) Hófu þátttöku í stríðinu 1942 Tæland Hófu þátttöku í stríðinu 1943 RSI • Aðrar þjóðir
• Leiðtogar bandamanna • Leiðtogar öxulveldanna • Herforingjar
Andspyrnuhreyfingar Andspyrnuhreyfing gyðinga · á Grikklandi · á Ítalíu · í Austurríki · í Bessarabíu · í Denmörku · í Eystrasaltslöndunum · í Eþíópíu · í Frakklandi · Í Hollandi · í Júgóslavíu · í Noregi · í Póllandi · í Slóvakíu · í Tékklandi · í Tælandi · í Úkraínu · í Víetnam · í Þýskalandi · Aðrar andspyrnuhreyfingar
			Listar
			Flokkur · viðfangsefni