Tero
De Wikipedio
Gramatikala revizo bezonata |
Tero esas la triesma planeto en la sunala sistemo.
- maso: 5.976.000.000.000.000 milioni tuni.
- surfacala areo: 510.069.300 km².
- volumino: 1.083.219 milioni km³.
- radiuso ye la equatoro: 6.378.160 m.
La Tero ne esas perfekta sfero ma geoido, pro ke la diametro ye la equatoro esas 12.756.320 m e la longeso di la axo esas 12.713.549 m. Maxim granda “retrakto” esas en suda parto di la globo ye Antarktika. Retrakto ye la polari esas 1 : 298,25 (= 0,003.352.92).
Rotaco-rapideso di la Tero esas 465 m/s (1.674 km/h) ye la equatoro, e lua rapideso orbitala esas 29,79 km/s (107.240 km/h).
Geologiale la Tero esas ankore yuna. La varmeso di la planeto augmentas aproxime un Celsius-grado po 32 m de la surfaco a la centro. Ye 3.000 m de la surfaco la temperaturo cirkumaja esas 100 ˚C qua esas la bolio-punto di aquo, ed ye 50 km olu atingas aproxime 1.200 ˚C. Ibe mem roko fuzeskas. La temperaturo ye la centro di Tero esas aproxime 5.500 ˚C, same kam la surfaco di Suno.
La atmosfero kontenas nitro (78,084 %), oxigeno (20,946 %), argono (0,934 %) e karbodioxodo (0,033 %).
Til nun la Tero esas la sola planeto konocita qua sustenas vivanta organismi.