Graefschap 'Olland
Uut Wikipedia
't Graefschap 'Olland was een graefschap wivan a 't hebied onheveêr overeênkom mie de provincies Noord-'Olland en Zuud-'Olland zonder de Zuud-'Ollandse eilan'n en mie de eilan'n Terschellieng, Vlieland, Urk en Schokland, die an laeter zien overekomm'n nae aore provincies. Dit graefschap ontstoeng rond 900 uut de afzonderlijke graefschappen Kennemerland en Rienland en eêtn oôrsproenkelijk Friesland.
[bewerk] Naemhevieng
't Graefschap 'Olland kreeg zen naem toen a de toenmaelihe graef van Friesland, Dirk V, de naem verandern van Friesland ni 'Olland. Volhens de oôrkon'n was dat in 't jaer 1076. De nieuwe naem was noôdig deurda 't hebied onder invloed van hroôete waetersnoden (Sturmvloed van 1014) steeds meêr een heografische eêneid wier en onafankelijk van Friesland. Dit hebied stond toentertied ok bekend as Kennemerland en Rienland. 't Wier belangrieker deur 't belangrieker worn van de handelsplekke Dordrecht.
A vrie vroeg in bronn'n vin'n we da 't graefschap 'Olland in eên aesem wor enoemd mie Zeêland. Warschijnlijk mo 't apart noemn van Zeêland eziene worn as een teêken da Zeêland as een aparte eêneid wier eziene. Een apart graefschap Zeêland ei echter voe zovarre bekend nooit bestaene.
'Olland ei een zeêr lange tied een personeêle unie evurmd mie de graefschappen Henegouwen en Zeêland, vanof Jan II van 'Olland in 1299. In dat leste jaer nam de graef van 'Olland ok de titel van heêr van West-Friesland an. De Friestaelige bevolkieng van dit hebied was in de jaeren iervoe onderworpen an 't hezag van de graeven van 'Olland deur Floris V. Omda 't hezag nog zwak was en ze de bevolkieng nie al te vee wiln prikkeln wier iermie 't afzonderlijke karakter van dit hebied onderstreept.
't Graefschap 'Olland en West-Friesland was een graefschap van 't 'Eilihe Roômse Riek. In 1346 kwam 't graefschap onder 't uus van Beieren, toetda Jacoba van Beieren in 1428 bie de Zoen van Delft wier edwongen 't of te staene an Bourgondië. Onder keizer Karel V maeken 't graefschap deêl uut van de Zeventien Provinciën. In 1581 wier de Spaonse konieng zen titel van graef van 'Olland ontnomen (plakkaot van Verlatinghe).
[bewerk] Gewest Holland
Tiedens de Tachtigjaerige Oôrlog speeln 't gewest 'Olland een belangrieke rol in 't verzet tehen de Spanjaerden. Nae de Unie van Utrecht wier 't gewest 'Olland 't leidende gewest van de Republiek.
[bewerk] Zie ook
- Lieste van graeven van 'Olland
