Trận Đồng Quan
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Trận Đồng Quan | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Một phần của các cuộc chiến thời Tam Quốc
|
|||||||
|
|||||||
|
Tham chiến
|
|||||||
| Tào Tháo | Liên minh các lực lượng Guanxi | ||||||
|
Chỉ huy
|
|||||||
| Tào Tháo | Mã Siêu Hàn Toại Hou Xuan Cheng Yin Yang Qiu Li Kan† Zhang Heng† Liang Xing Cheng Yi† Ma Wan† |
||||||
|
Lực lượng
|
|||||||
| ? | 100.000 | ||||||
Trận Đồng Quan (潼關之戰) là một trận đánh giữa Tào Tháo và các lực lượng Tây Lương ở vùng Quan Tây (tây của Hàm Cốc quan) trong thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Cuộc chiến này được Tào Tháo khởi xướng trong đợt tây tiến mở rộng lãnh thổ, kết quả trấn áp sự chống đối của quân Tây Lương do Mã Siêu và Hàn Toại cầm đầu, củng cố sự thống trị ở Trung nguyên.
[sửa] Tham chiến
[sửa] Quân Ngụy
- Chỉ huy: Tào Tháo
- Số quân: không rõ
- Tham chiến: Tào Tháo, Hứa Chử, Hạ Hầu Uyên, Tào Nhân, Tào Hồng, Chung Do
[sửa] Quân Tây Lương
- Chỉ huy: Mã Siêu, Hàn Toại
- Số quân: 20 vạn
- Tham chiến: mã Siêu, Hàn Toại, Mã Đại, Lương Hưng, Mã Ngoạn
[sửa] Bối cảnh trước trận chiến
Sau khi Tào Tháo thua trận ở Xích Bích vẫn có ý muốn đánh báo thù nhưng còn ngại liên quân Tôn-Lưu nên chưa dám ra tay. Về phía liên quân Tôn-Lưu sau khi đại phá 83 vạn quân Tào ở Xích Bích lại xảy ra vụ tranh chấp miền đất Kinh Châu, liên minh có nguy cơ tan vỡ nhưng hai bên vẫn sợ thế mạnh quân Tào nên vẫn phải giữ liên minh với nhau. Về phía Mã Đằng cha Mã Siêu sau khi âm mưu giết hại Tào Tháo ở Hứa Xương không thành, Mã Đằng dẫn quân về Tây Lương, họ Mã vẫn có ý đánh Tào nhưng còn chưa có dịp.
[sửa] Nguyên nhân
Trước sự lớn mạnh của liên quân Tôn-Lưu Tào Tháo rất lo ngại. Vì thế Tào Tháo quyết định ra tay trước: đánh Tôn Quyền nhưng còn ngại họ Mã ở Tây Lương thừa cơ đánh úp nên Tào Tháo đã giả chiếu vua dụ Mã Đằng vào Hứa Xương để trừ trước đi. Mã Đằng cùng hai con thứ là Mã Hưu và Mã Thiết bị hại. Sau khi trừ xong Mã Đằng Tào Tháo dẫn quân đánh Tôn Quyền, Tôn Quyền cầu cứu Lưu Bị, Lưu Bị xui Mã Siêu đánh báo thù cho cha. Mã Siêu biết cha và em bị hại căm tức Tào Tháo vô cùng. Nhận được thư của Lưu Bị liền cùng với Hàn Toại - anh em kết nghĩa với Mã Đằng khởi 20 vạn quân đánh Tào Tháo. Tào Tháo thấy vậy huỷ bỏ kế hoạch đánh Tôn Quyền đem quân chống nhau với Mã Siêu.
[sửa] Diễn biến
[sửa] Báo thù cha Mã Mạnh Khởi cất quân-Tào Mạnh Đức mất Trường An, Đồng Quan
Mã Siêu, Hàn Toại dẫn quân đánh Trường An. Thái thú Trường An là Chung Do không chống nổi thế quân Tây Lương để mất Trường An chạy về giữ ải Đồng Quan và cho người về báo với Tào Tháo. Tào Tháo được tin sai Tào Hồng, Từ Hoảng dẫn một vạn quân ra thay Chung Do giữ Đồng Quan còn mình thì dẫn đại binh đi sau. Tào Hồng giữ Đồng Quan được 9 ngày do nóng tính nên để mất nốt Đồng Quan.
[sửa] Đôi bên giao chiến tại Đồng Quan-Tào A Man cắt râu vứt áo
Quân Tây Lương vừa chiếm được Đồng Quan thì đại binh của Tào Tháo cũng vừa đến. Trước tiên Tào Tháo lập trại. Hôm sau hai bên giao chiến tại Đồng Quan. Quân Tây Lương thế như chẻ tre cộng thêm Mã Siêu dũng mãnh hơn người do đó quân Tào không chống được thua chạy tan tác, Tào Tháo suýt mất mạng phải "cắt râu vứt áo" để tháo thân.
[sửa] Vượt Vị Hà, Tào Tháo mượn gió bắc lập trại-trận thư hùng, Hứa Chử cởi trần đánh Mã Siêu
Sau khi thua trận đầu tại Đồng Quan Tào Tháo giữ vững trại không cho ra đánh nhờ hai tướng là: Tào Nhân và Hạ Hầu Uyên cố chết giữ nên không thiệt mấy quân mã. Quân Tây Lương ngày ngày cho quân sĩ ra chửi mắng khiêu chiến. Tào Tháo một mặt giữ vững không ra đánh tập trung quân ở Đồng Quan để thu hút sự chú ý của quân địch, một mặt sai Từ Hoảng lén vượt phía tây sông Vị Hà lập trại chặn đường về của địch. Quân Tây Lương tập trung cả ở Đồng Quan nên không bị Từ Hoảng đã vượt sông lập trại mà quân Tây Lương không biết. Sau khi sai Từ Hoảng vượt sông, Tào Tháo dẫn quân sang mặt bắc sông Vị lập trại để đánh mặt này chứ không đánh mặt Đồng Quan.
Quân Tây Lương biết được cho quân đánh phá quân Tào không sao lập được trại. Vì đất sông Vị Hà toàn là cát đắp lên lại đổ Tào Tháo lâm vào bế tắc. Cuối cùng Tào Tháo đã nghĩ được một kế: "nhân có gió bắc lạnh buốt cứ gặp nước là đóng băng Tào Tháo đã huy động hết quân sĩ đắp thành đắp đến đâu đổ nước đến đó, nước gặp gió bắc đóng thành băng trộn với cát vô cùng vững chắc chỉ một đêm đã lập xong trại ".Hôm sau hai bên lại giao chiến tại sông Vị. Bên Tào Hứa Chử ra trận, bên Tây Lương thì Mã Siêu. Hai tướng đánh nhau hơn trăm hiệp không phân thắng bại càng đánh càng hăng mà ngựa chiến đã kiệt sức hai tướng lạo về đổi ngựa đánh tiếp trăm hiệp nữa vẫn "bất phân thắng bại" đôi bên cùng thu quân về trại.
[sửa] Tào A Man dùng kế ly gián-bị mắc lừa, Hàn, Mã tương tàn
Quân Tây Lương sau khi về trại nhận được tin Từ Hoảng đã lén vượt sang phía tây Vị Hà chặn mất đường về: nên vô cùng lo ngại Hàn Toại bàn với Mã Siêu cắt đất cầu hoà với Tào. Mã Siêu đồng ý sai người đưa thư cho Tào Tháo mặt khác cũng đề phòng chia quân ra chống giữ. Tào Tháo nhận được thư giả vờ đồng ý nhưng mặt khác lại âm thầm thực hiện kế ly gián Mã Siêu và Hàn Toại: "Trước tiên Tào mời Hàn Toại ra trận nói chuyện nhưng không hề đả động gì đến việc quân mà chỉ nói chuyện vui vẻ về thời trai trẻ, ân cần hỏi thăm...cười nói vui vẻ, mà khi ra trận lại không mặc áo giáp và cầm vũ khí nữa. Hàn Toại hoang mang không hiểu ý Tào Tháo còn Mã Siêu thì nghi ngờ Hàn Toại có tư tình với Tháo. Sau đó Tào Tháo lại viết một mật thư gửi riêng cho Hàn Toại, những chỗ quan trọng lại cố ý xoá đi, mặt khác lại cố tình cho Mã Siêu biết. Khi Mã Siêu đòi xem thư thấy vậy thì cho rằng Hàn Toại tư thông với Tháo Hàn Toại không sao thanh minh được bèn bàn với các tướng sang hàng Tào. Nhưng Mã Siêu biết được liền dẫn quân đánh Hàn Toại.
[sửa] Tào Mạnh Đức đại phá quân Tây Lương-Mã Mạnh Khởi chạy trốn về Lũng Tây
Mã Siêu dẫn quân đánh Hàn Toại. Quân hai bên đánh lộn lẫn nhau. Đúng lúc này quân Tào ở bắc Vị Hà kéo đến, Từ Hoảng từ mé tây cũng ập lại hai mặt cùng đánh vây quân Tây Lương vào giữa. Do bị đánh bất ngờ hơn nữa quân Tây Lương lại còn đánh lẫn nhau nên không sao địch được quân Tào đã được chuẩn bị kĩ càng. 20 vạn quân Tây Lương đã bị đánh tan tác, Mã Siêu cố chết một mình chạy trốn về Lũng Tây.
[sửa] Kết quả
Tào Tháo đại thắng. Quân Tây Lương đại bại. Mã Siêu sống sót chạy về Lũng Tây. Hàn Toại bị mất một cánh tay, được Tào Tháo phong cho làm Tây Lương hầu.
| Các trận đánh lớn thời Tam Quốc |
| Khăn vàng | Đổng Trác | Quan Độ | Trận Xích Bích | Trận Hợp Phì | Trận Đồng Quan | Trận Hán Trung Trận Di Lăng | Gia Cát Lượng Nam Phạt | Gia Cát Lượng Bắc Phạt | Khương Duy Bắc Phạt | Trận Ngụy diệt Thục | Trận Tấn diệt Ngô |
