Tiến quân ca
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Tiến quân ca | |
| Nhạc sĩ | Văn Cao |
| Thể loại | Nhạc đỏ, nhạc tiền chiến |
| Năm sáng tác | 1944 |
Tiến quân ca là quốc ca của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam kể từ năm 1946 khi Việt Nam còn là chính thể Dân Chủ Cộng Hòa. Nói một cách chặt chẽ thì quốc ca Việt Nam là lời 1 của bài Tiến quân ca. Tác giả bài hát là nhạc sĩ Văn Cao (1923-1995). Ngay từ khi ra đời bài hát được coi là bài hát chính thức của Mặt trận Việt Minh. Trong thời kỳ Cách mạng tháng Tám năm 1945 thay vì "Đoàn quân Việt Nam đi", những người tham gia Việt Minh thường hát là "Đoàn quân Việt Minh đi".
Mục lục |
[sửa] Hoàn cảnh ra đời
Mùa đông năm 1944, Văn Cao gặp Vũ Quý, một cán bộ Việt minh, ở ga Hàng Cỏ. Vũ Quý là người từng quen biết Văn Cao và đã động viên ông viết những bài hát yêu nước như Đống Đa, Thăng Long hành khúc ca... Vũ Quý đề nghị Văn Cao thoát ly hoạt động cách mạng, và nhiệm vụ đầu tiên là sáng tác một bài hành khúc cho đội quân Việt Minh.
Văn Cao viết bài hát đó trong nhiều ngày tại căn gác số 45 Nguyễn Thượng Hiền. Ông có viết lại trong một ghi chép tháng 7 năm 1976 như sau: "...Tôi chỉ đang làm một bài hát. Tôi chưa được biết chiến khu, chỉ biết những con đường Phố Ga, đường Hàng Bông, đường Bờ Hồ theo thói quen tôi đi. Tôi chưa gặp các chiến sĩ cách mạng của chúng ta, trong khóa quân chính đầu tiên ấy, và biết họ hát như thế nào. Ở đây đang nghĩ cách viết một bài hát thật giản dị cho họ có thể hát được..."
Văn Cao nói rằng, tên bài hát và lời ca của nó là một sự tiếp tục từ ca khúc Thăng Long hành khúc ca trước đó: "Cùng tiến bước về phương Thăng Long thành cao đứng" và bài Đống Đa: "Tiến quân hành khúc ca, thét vang rừng núi xa"... Và ông đã rút lại những ca từ trong bài hát đó thành Tiến quân ca.
Bài hát viết xong, Văn Cao gặp và hát cho Vũ Quý nghe. Vũ Quý rất hài lòng, giao cho Văn Cao tự tay viết bài hát lên đá in. Và lần đầu tiên Tiến quân ca được in trên trang văn nghệ của báo Độc Lập tháng 11 năm 1944 bằng bản in đá do chính Văn Cao viết. Nguyễn Đình Thi khi nghe Văn Cao hát bài hát này, đã xúc động thật sự, và đề nghị mỗi người viết một bài hát nữa về mặt trận Việt Minh. Sau đó Nguyễn Đình Thi viết được bài Diệt phát xít, Văn Cao viết thêm bài Chiến sĩ Việt Nam, cả hai bài hát này đều phổ biến rộng rãi trong công chúng.
[sửa] Quốc ca
Ngày 13 tháng 8 năm 1945, Hồ Chủ Tịch đã chính thức duyệt Tiến quân ca làm quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ngày 17 tháng 8 năm 1945, trong cuộc mít tinh của nhân dân Hà Nội trước Nhà hát lớn, bài Tiến quân ca đã được cất lên. Cũng tại quảng trường Nhà hát lớn, ngày 19 tháng 8 năm 1945, trong cuộc mít tinh lớn, dàn đồng ca của Đội Thiếu niên Tiền phong đã hát bài Tiến quân ca chào lá cờ đỏ sao vàng.
Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Tiến quân ca chính thức được cử hành trong ngày Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình. Biểu diễn là Ban nhạc Giải phóng quân do Đinh Ngọc Liên chỉ huy. Trước ngày biểu diễn, nhạc sĩ Đinh Ngọc Liên và nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hiếu đã bàn với Văn Cao thống nhất sửa hai chữ trong Tiến quân ca. Cụ thể là rút ngắn độ dài của nốt rê đầu tiên ở chữ "Đoàn" và nốt mi ở giữa chữ "xác" làm cho bản nhạc khoẻ khoắn hơn [1]. Nhạc sĩ Văn Cao đã cảm ơn nhạc trưởng Đinh Ngọc Liên vì điều này.
Năm 1946, Quốc hội khóa I đã quyết định chọn Tiến quân ca làm quốc ca. Trong bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam, tại điều 3 ghi rõ: "Quốc ca là bài Tiến quân ca". Năm 1955, kỳ họp thứ 5 Quốc hội khoá I đã quyết định mời tác giả tham gia sửa một số chỗ về phần lời của quốc ca. Văn Cao đã luyến tiếc vì một số chữ sửa đã làm mất khí thế hùng tráng của ca khúc.
Sau năm 1975, chính phủ Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ, ngày 2 tháng 7 năm 1976, hai miền Nam Bắc thống nhất thành Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và quốc ca là Tiến quân ca. Năm 1981, Việt Nam tổ chức sẽ thay đổi quốc ca. Một cuộc thi được mở ra nhưng sau hơn một năm, cuộc thi này không được nhắc tới nữa và cũng không có tuyên bố chính thức gì về kết quả. Tiến quân ca vẫn là quốc ca Việt Nam cho tới ngày nay.
[sửa] Lời
-
- Đoàn quân Việt Nam đi
- Chung lòng cứu quốc
- Bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa
- Cờ in máu chiến thắng mang hồn nước,
- Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca.
- Đường vinh quang xây xác quân thù, [nguyên thuỷ câu này là: thề phanh thây uống máu quân thù]
- Thắng gian lao cùng nhau lập chiến khu.
- Vì nhân dân chiến đấu không ngừng,
- Tiến mau ra sa trường,
- Tiến lên, cùng tiến lên.
- Nước non Việt Nam ta vững bền.
-
- Đoàn quân Việt Nam đi
- Sao vàng phấp phới
- Dắt giống nòi quê hương qua nơi lầm than
- Cùng chung sức phấn đấu xây đời mới,
- Đứng đều lên gông xích ta đập tan.
- Từ bao lâu ta nuốt căm hờn,
- Quyết hy sinh đời ta tươi thắm hơn.
- Vì nhân dân chiến đấu không ngừng,
- Tiến mau ra sa trường,
- Tiến lên, cùng tiến lên.
- Nước non Việt Nam ta vững bền.
[sửa] Xem thêm
- Quốc ca Việt Nam
- Quốc kỳ Việt Nam
- Tiếng gọi Công dân, quốc ca Việt Nam Cộng Hòa (1948-1975)
- Giải phóng miền Nam, bài hát được sử dụng chính thức ở miền nam Việt Nam giai đoạn 1975-1976 .
[sửa] Chú thích
[sửa] Liên kết ngoài
- Vài tâm sự của nhạc sĩ Văn Cao về Tiến quân ca
- Tại sao tôi viết Tiến Quân Ca - Văn Cao
- Tải xuống bài Tiến Quân Ca
- Nghe nhạc Tiến Quân Ca
- Tải xuống nhạc Tiến Quân Ca
- Tải xuống nhạc Tiến Quân Ca(hòa tấu)
| Tác phẩm của Văn Cao |  |
||||||||
|
|||||||||
