Kinh Kha
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Kinh Kha (tiếng Trung Quốc: 荊軻; bính âm: Jīng Kē; Wade-Giles: Ching K'o) là môn khách của Thái Tử Đan nước Yên và là người rất nổi tiếng vì đã ám sát bất thành Hoàng đế Tần Thuỷ Hoàng (cai trị từ 221 TCN đến 210 TCN). Câu chuyện về Kinh Kha được chép lại ở thiên Thích khách liệt truyện (刺客列傳) trong cuốn Sử Ký của Tư Mã Thiên.
Kinh Kha được Điền Quang tiến dẫn cho thái tử Đan nước Yên. Kinh Kha là người nước Vệ (衛), ông đã rời quê hương vì không được vua Vệ trọng dụng. Sau khi đi du lịch các nước, ông tới Yên và đánh bạn với Cao Tiệm Ly và một người bán thịt chó. Họ cùng nhau uống rượu và ca hát suốt ngày.
Thái tử Đan từng là bạn của Doanh Chính (Tần Thuỷ Hoàng sau này) khi cả hai còn đang là con tin ở nước Triệu. Khi thái tử Đan đã trốn khỏi Triệu về Yên, quân đội Tần tiến sát tới biên giới Yên. Quân Yên quá yếu để chống cự lại. Vì vậy, thay vì chiến đấu, thái tử Đan cùng Điền Quang âm mưu ám sát hoàng đế Tần là Tần Thuỷ Hoàng. Điền Quang cũng là bạn của Kinh Kha nên khuyên thái tử Đan cử Kinh Kha thực hiện nhiệm vụ đó.
Một vị tướng Tần, Phàn Ư Kỳ, người từng bị thất sủng với vua Tần, cũng là một môn khách của thái tử Đan vào thời điểm đó. Tần Thuỷ Hoàng rất giận Phàn Ư Kỳ và muốn lấy đầu ông. Biết được điều đó, Kinh Kha thuyết phục Phàn Ư Kỳ tự sát để tạo cơ hội ám sát vua Tần. Với cái đầu Phàn Ư Kỳ và bản đồ nước Yên, Kinh Kha đã có cơ hội để tiếp cận Tần Thuỷ Hoàng.
Khi lên đường, tại bờ sông Dịch (biên giới nước Triệu), Kinh Kha đã ứng tác hai câu thơ với các bạn đi tiễn:
-
- Phong tiêu tiêu hề, Dịch thuỷ hàn
- Tráng sĩ nhất khứ hề, bất phục hoàn
- Dịch
-
- Gió hiu hắt chừ, Dịch thuỷ lạnh ghê
- Tráng sĩ ra đi chừ, không bao giờ về
Còn một bản dịch khác :
-
- Gió đìu hiu sông Dịch lạnh lùng ghê
- Tráng sĩ một đi không trở về
Chủ nghĩa anh hùng phản ánh lý tưởng chung của thời đại đó đã được ghi chép lại trong cuốn Sử Ký.
Mang theo một thanh chuỷ thủ tẩm thuốc độc giấu trong tờ bản đồ, Kinh Kha và Tần Vũ Dương vào trong triều đình nước Tần. Tần Vũ Dương mang tờ bản đồ còn Kinh Kha mang đầu Phàn Ư Kỳ. Tần Vũ Dương hoảng sợ biến sắc mặt. Kinh Kha lấy bản đồ trong tay Tần Vũ Dương dâng nộp vua Tần. Khi mở bản đồ Kinh Kha rút thanh chuỷ thủ đâm Tần Thuỷ Hoàng.
Kinh Kha đâm trượt khiến Tần Thuỷ Hoàng có cơ hội bỏ chạy. Khi Kinh Kha đuổi theo vua Tần trên điện, Tần Thuỷ Hoàng được các quan trong triều nhắc liền rút kiếm sau lưng chém Kinh Kha bị thương ở tay. Biết rằng không thể hoàn thành nhiệm vụ, Kinh Kha ném thanh chuỷ thủ vào người vua Tần nhưng trúng cái cột đồng. Cuối cùng, lính Tần vào giết chết Kinh Kha.
[sửa] Kinh Kha trên màn ảnh
Bộ phim Trung Quốc Hoàng đế và Thích khách (1999) được thực hiện dựa trên sự kiện này. Kinh Kha không xuất hiện trong phim Anh hùng, cũng nói về một âm mưu ám sát Tần Thuỷ Hoàng, dù các sự kiện của bộ phim này cũng dựa vào câu chuyện đó.
Một bộ phim ở mức độ hư cấu rất cao khác về Kinh Kha là Highlander: Endgame, do diễn viên Chân Tử Đan thủ vai. Trong phim này, cũng như các nhân vật khác, Kinh Kha là một chiến binh bất tử.
