Wikipedia:Khóa trang
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
 |
Trang này giải thích về một quy định chính thức của Wikipedia tiếng Việt. Nó được đa số các thành viên chấp nhận và được xem là chuẩn mực mà tất cả các thành viên nên tuân thủ. Xin đừng sửa đổi trang này trừ phi sửa đổi của bạn đã được sự đồng thuận. Nếu bạn muốn đề nghị những sửa đổi hoặc hoài nghi về quy định nào đó, xin hãy sử dụng trang thảo luận. |
 |
Tóm tắt về trang này: Việc sửa chữa hoặc di chuyển một trang có thể bị hạn chế bởi bảo quản viên. Vì Wikipedia được xây dựng với nguyên tắc nòng cốt là mọi người đều có thể sửa chữa, việc này chỉ nên thực hiện tại một số tình huống nhất định. |
Bảo quản viên có thể khóa một trang để hạn chế sửa đổi hoặc di chuyển trang đó, và cũng có thể mở khóa. Việc khóa như vậy có thể là vô hạn định, hoặc sẽ hết hạn sau một thời gian xác định.
- Khóa hoàn toàn hạn chế tất cả thành viên không cho sửa đổi trừ bảo quản viên. Các tập tin phương tiện bị khóa hoàn toàn không thể ghi đè bằng cách tải lên bản mới.
- Hạn chế sửa đổi (nửa khóa) hạn chế không cho sửa đổi đối với các thành viên vô danh và tài khoản đăng ký chưa đến bốn ngày (đã được tự xác nhận).
- Khóa khả năng tạo bài ngăn không cho một trang đã bị xóa trước đây được tạo lại.
- Khóa khả năng di chuyển chỉ khóa trang không cho di chuyển (đổi tên).
Bất kỳ loại khóa hoặc mở khóa nào đều có thể được yêu cầu tại trang Wikipedia:Yêu cầu khóa hay mở khóa trang. Các thay đổi liên quan đến trang bị khóa nên được đề nghị tại trang thảo luận của nó, và sẽ được thực hiện nếu đạt được sự đồng thuận. Có thể xem nhật trình khóa và mở khóa có tại Đặc biệt:Log/protect.
Trừ trong trường hợp văn phòng Wiki đang xem xét (xem ở dưới), bảo quản viên có thể mở khóa trang nếu lý do khóa trang không còn hợp lý, khoảng thời gian khóa đã đủ dài, và không có sự đồng thuận nên tiếp tục khóa trang. Khuyến cáo liên hệ với bảo quản viên đã trực tiếp khóa trang trong những tình huống không rõ ràng.
Mục lục |
[sửa] Khóa hoàn toàn
Bảo quản viên có thể tạm thời khóa hoàn toàn một trang rơi vào một trong các trường hợp ghi ở dưới. Chỉ có bảo quản viên mới có khả năng sửa đổi một trang đã bị khóa hoàn toàn. Việc khóa trang có thể kéo dài trong thời gian nhất định, như bảy hoặc 14 ngày, hoặc có thể quy định hết hạn vào một thời điểm nào đó.
Bất kỳ sửa đổi nào vào một trang bị khóa hoàn toàn nên được thảo luận tại trang thảo luận của bài hoặc một diễn đàng thích hợp khác. Khi đã có sự đồng thuận về một thay đổi, một bảo quản viên sẽ thực hiện sửa đổi đó vào trang bị khóa. Có thể thu hút sự chú ý bằng cách đặt tiêu bản {{sửa trang khóa}} vào yêu cầu tại trang thảo luận. Bảo quản viên không nên dùng quyền sửa đổi trang khóa của mình để thực hiện các thay đổi lớn vào trang bị khóa mà không thảo luận trước.
[sửa] Tranh cãi về nội dung
Những trang xuất hiện bút chiến (chiến tranh hồi sửa) do tranh cãi có thể bị khóa tạm thời, có thời hạn hợp lý, và những bên liên quan cần phải giải quyết mâu thuẫn thông qua thảo luận. Nếu một thành viên nào đó tự mình gây bút chiến chống lại sự đồng thuận, hoặc liên tục thực hiện bút chiến, sẽ tốt hơn là áp dụng cấm thành viên, để không làm hạn chế đến việc sửa đổi bình thường của các thành viên khác.
Khi khóa một trang vì tranh cãi về nội dung, bảo quản viên nên khóa phiên bản hiện hành của trang, chứ không lùi đến một phiên bản khác, trừ khi phiên bản hiện hành có chứa nội dung rõ ràng vi phạm quy định về nội dung, như phá hoại hoặc vi phạm bản quyền một cách rõ ràng. Các trang bị khóa do tranh cãi nội dung không nên được sửa đổi trừ khi để loại bỏ các yếu tố như trên, làm thế nào các sửa đổi đó không liên hệ đến sự tranh cãi, hoặc để sửa đổi những gì đã đạt được đồng thuận. Bảo quản viên không nên khóa hoặc mở khóa một trang do tranh cãi nếu họ có dính líu đến vụ tranh cãi đó.
[sửa] Chỉ để xem lại lịch sử
Nếu một trang đã bị xóa đang được xem lại việc xóa, bình thường, chỉ có bảo quản viên mới có khả năng xem nội dung trước đó của trang. Nếu họ cảm thấy sẽ có lợi cho thảo luận hơn nếu cho phép các thành viên khác xem nội dung trang, bảo quản viên có thể phục hồi trang, tẩy trống nó hoặc thay thế nội dùng bằng {{tạm phục hồi}} hoặc một thông báo tương tự, rồi khóa hoàn toàn trang đó để không cho phép sửa đổi. Những thành viên bình thường khi đó sẽ xem được nội dung cũ của trang thông qua lịch sử trang.
[sửa] Khóa trang thảo luận
Bảo quản viên có thể khóa hoàn toàn trang thảo luận thành viên của một thành viên đã bị cấm nếu trang đó, trang duy nhất mà thành viên đó còn khả năng sửa đổi, đang bị dùng để sửa đổi sai trái một cách liên tục. Việc này gồm có liên tục lạm dụng tiêu bản {{bỏ cấm}}, hoặc tiếp tục thiếu văn minh hay tiếp tục có lời nhận xét theo kiểu xúc phạm. Việc khóa trang nên được đặt giờ để không vượt quá thời hạn cấm. Nếu đó là cấm vĩnh viễn, việc khóa trang có thể cũng là khóa vĩnh viễn.
[sửa] Văn phòng Wiki đang xem xét
Như mô tả tại Wikipedia:Văn phòng Wiki đang xem xét, các trang có thể bị khóa bởi những nhân viên thuộc Tổ chức Wikimedia để phản ứng lại những vấn đề như bản quyền hay bôi nhọ. Các bảo quản viên không nên sửa chữa hoặc mở khóa những trang như vậy mà không được phép của nhân viên Tổ chức Wikimedia.
[sửa] Hạn chế sửa đổi
Hạn chế sửa đổi (nửa khóa) sẽ hạn chế các sửa đổi từ thành viên vô danh (địa chỉ IP), hoặc từ những tài khoản chưa được tự xác nhận (mở tài khoản chưa đến bốn ngày). Bảo quản viên có thể áp dụng nửa khóa vô thời hạn đối với các trang:
- Là đối tượng phá hoại nặng nề và liên tục, như bài Hồ Chí Minh.
- Tiểu sử là đối tượng của sự vi phạm liên tục quy định về tiểu sử của người đang sống hay thái độ trung lập.
- Trang người dùng, không phải trang thảo luận thành viên, khi được người dùng đó yêu cầu.
- Những trang nói về quy định Wikipedia, tùy theo từng trường hợp.
Hơn nữa, bảo quản viên có thể nửa khóa tạm thời đối với các trang:
- Là đối tượng của sự phá hoại hoặc gây tổn hại nghiêm trọng nhưng mang tính chất tạm thời, ví dụ do sự chú ý của công chúng, khi sẽ không khả thi khi cấm một thành viên cụ thể nào đó.
- Những trang thảo luận bài viết là đối tượng của việc gây tổn hại liên tục. Những sự khóa như vậy phải dùng ngắn hạn vì nó ngăn cản những thành viên chưa hoặc mới đăng ký tham gia vào thảo luận. Trang bài viết và trang thảo luận của nó không nên cùng bị cấm.
Nửa khóa không nên được dùng như một phương cách ưu tiên để chống lại sự phá hoại khi nó chưa xảy ra, hoặc khi được dùng chỉ để ngăn cản các thành viên vô danh hoặc mới đăng ký sửa đổi. Cụ thể hơn, nó không nên dùng để giải quyết các tranh cãi về nội dung.
Bài luận en:Wikipedia:Rough guide to semi-protection (tiếng Anh) có chứa nhiều thông tin hơn.
[sửa] Khóa khả năng tạo bài
Những trang không tồn tại có thể bị khóa, với bất kỳ thời hạn nào, nếu chúng bị liên tục tạo đi tạo lại sau khi xóa theo quy định xóa. Bảo quản viên có thể áp dụng việc cấm vào những trang không tồn tại với cùng quy trình như với tất cả các trang khác. Danh sách các tựa đề bị khóa có thể tìm thấy ở Đặc biệt:Protectedtitles.
Bảo quản viên không nên sử dụng khóa khả năng tạo bài như một biện pháp ưu tiên, mà chỉ dùng để đáp lại một hành động có thực. Việc hạn chế đối với những nhan đề bài viết mới nên được tiến hành thông qua hệ thống danh sách đen về tựa đề, nó sẽ cho phép khóa uyển chuyển hơn, có hỗ trợ phân biệt chữ hoa chữ thường, chỉ cần một cụm từ nào đó xuất hiện và biểu thức chính quy.
Những trang đã bị khóa không cho tạo đôi khi được gọi là "bị rắc muối", sau khi thực hiện rắc muối lên đất (một từ xuất phát từ nông nghiệp, khiến cây không thể mọc được nữa). Những thành viên muốnn tạo lại một tựa đề bị rắc muối với nội dung đúng đắn hơn nên liên lạc với một bảo quản viên. Cũng giống như việc xóa nói chung, vấn đề này cũng có thể được giải quyết thông qua tiến trình Wikipedia:Biểu quyết phục hồi bài.
[sửa] Khóa vĩnh viễn
Một số nơi ở Wikipedia được phần mềm MediaWiki khóa tự động. Không gian tên MediaWiki, dùng để định nghĩa một phần giao diện của trang, bị khóa hoàn toàn; bảo quản viên không thể mở khóa cho trường hợp này. Hơn nữa, các trang CSS và JavaScript của thành viên, như Thành viên:Ví dụ/monobook.css hay Thành viên:Ví dụ/cologneblue.js, cũng bị tự động khóa; chỉ có tài khoản đi kèm với những trang đó và bảo quản viên là có thể sửa đổi chúng. Việc khóa này áp dụng cho bất kỳ trang con của thành viên nào có phần mở rộng là ".css" hay ".js", bất kể kiểu trình bày MediaWiki tương ứng có tồn tại hay không. Bảo quản viên có thể sửa đổi những trang này, ví dụ, dùng để bỏ một đoạn mã kịch bản người dùng được dùng theo cách thức không thích hợp.
Ngoài việc khóa theo dạng được lập trình sẵn, bảo quản viên có thể khóa hoàn toàn các trang vô thời hạn nếu nó rơi vào một trong các trường hợp sau:
- Những trang rất dễ thấy, như Trang Chính hay Hình:Wiki.png
- Những trang thường xuyên được nhúng vào các trang khác, như {{{tl}} hoặc {{ambox}}, để tránh phá hoại hoặc tấn công từ chối dịch vụ. Điều này cũng áp dụng cho những hình ảnh hay tiêu bản nằm trong những trang dễ thấy hoặc thường xuyên được nhúng vào trang khác.
- Những trang không nên sửa đổi vì lý do bản quyền hay pháp lý, như phủ nhận chung hay quy định phát hành giấy phép.
[sửa] Khóa khả năng di chuyển
Việc khóa khả năng di chuyển nên áp dụng cho:
- Những trang là đối tượng của sự phá hoại bằng cách di chuyển trang liên tục.
- Những trang là đối tượng của tranh cãi về tên trang.
- Những trang dễ thấy mà không có lý do gì để di chuyển, như Tin nhắn cho bảo quản viên.
Một cách mặc định, những trang bị khóa hoàn toàn cũng sẽ bị khóa chức năng di chuyển. Nếu một bảo quản viên di chuyển một trang đang được khóa, trang đó sẽ bị khóa tại vị trí mới, nhưng trang chuyển hướng ở vị trí cũ sẽ không còn bị khóa.
Hạn chế áp dụng đối với bài bị khóa hoàn toàn trong khi tranh cãi cũng áp dụng cho cấm di chuyển trang; những bảo quản viên nên tránh cảm giác thích tên này hơn tên kia, và việc khóa không phải là sự thừa nhận tên hiện hành của bài.
[sửa] Các chú ý khác
[sửa] Khóa theo tầng
Khóa theo tầng sẽ tự động khóa hoàn toàn một trang, và mở rộng ra bằng cách tự động khóa hoàn toàn bất kỳ trang nào được nhúng vào trang bị khóa, dù nó là trực tiếp hay gián tiếp. Việc này bao gồm cả hình ảnh và các tập tin phương tiện khác.
Khóa theo tầng chỉ nên dùng để tránh phá hoại đối với các trang dễ thấy nào đó ví dụ như Trang Chính.
Khóa theo tầng chỉ có thể thực hiện được đối với các trang bị khóa hoàn toàn; nó không thực hiện được đối với các trang chỉ hạn chế sửa đổi vì nó sẽ tạo ra kẽ hở về bảo mật. Xem Bugzilla:8796 để biết thêm thông tin.
[sửa] Tiêu bản
Những tiêu bản sau có thể thêm vào đầu trang để chỉ rằng nó đã bị khóa:
 |
{{pp-meta}} | Hoàn toàn | Nửa khóa |
|---|---|---|---|
| Tranh chấp: | {{pp-dispute}} | Không có | |
| Phá hoại: | {{pp-vandalism}} | {{pp-semi-vandalism}} | |
| Tiêu bản dùng nhiều: | {{pp-template}} | {{pp-semi-template}} | |
| Thảo luận của thành viên bị khóa: | {{pp-usertalk}} | {{pp-semi-usertalk}} | |
| Mục tiêu của spambot: | Không có | {{pp-semi-spambot}} | |
| Tài khoản con rối: | Không có | {{pp-semi-sock}} | |
| Khóa vĩnh viễn: | Không có | {{pp-semi-indef}} | |
| Chung chung (mục đích khác): | {{pp-protected}} | {{pp-semi-protected}} | |
| Văn phòng Wiki đang xem xét: | {{pp-office}} | Không có | |
| Khóa di chuyển (tranh chấp): | {{pp-move}} | ||
| Khóa di chuyển (phá hoại): | {{pp-move-vandalism}} | ||
| Khóa khởi tạo bài: | {{pp-create}} | ||
| Thông tin trang thảo luận: | {{permprot}} | {{temprot}} | |
