Ubıhlar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ubıhlar, Kuzeybatı Kafkas halklarından biridir. Dilleri Ubıhça, bu dilil son konuşan kişinin 1992 yılında ölmesiyle tarihe karışmıştır. Ubıhlar, Vubıhlar, Ubihler olarak da yazılır.

Konu başlıkları 1 Tarih 2 Din 3 Dil 4 Nüfus

[değiştir] Tarih

Ubıhlar, Kuzey Kafkasya’nın batı ucunda yerleşik bir halktı. Procopius, De Bello Gotico’da (Gotik Savaşı) βροῦχοι (Brouçoi) olarak adlandırdığı halkın Ubıhların ataları olduğu sanılır. Ubıhlar yarı göçebe olarak yaşıyorlardı. Sünni Müslüman olan Ubıhlar, bugünkü Soçi civarında Rus birliklerine yenilerek, 1864 yılında bütün bir nüfus olarak Osmanlı topraklarına göç etiler. Çoğunluğu Türkiye’de, Balıkesir ilinin Manyas ilçesine yerleşti. Bu nüfusun önemli bölümü, aynı tarihlerde göçle gelen Adigelere karışmıştır.

[değiştir] Din

Kuzey Kafkasya’nın batı ucunda yerleşik olan Ubıhlar, Osmanlıların bölgeye ulaşmasıyla İslam diniyle tanıştılar ve Sünniliği benimsediler. Çarlık askerlerine karşı savaşmalarında ve yenildikten sonra topluca göç etmelerinde bu dinsel faktör de önemli rol oynamıştır.

[değiştir] Dil

Ubıhça, Kafkas dillerinin Kuzeybatı Kafkas dilleri öbeğine bağlı bir dildir. Ubıhların göçüyle birlikte, Kafkasay’da bu dili konuşan hiç kimse kalmadı. Türkiye’ye yerleşen Ubıhlar da, yazılı olmayan bu dili zamanla unuttular. Tevfik Esenç adlı kişi Ubıhça’yı konuşan son kişiydi ve Ubıhça’nın grameri ve sözlüğü çalışmalarında ünlü Fransız bilim adamı Georges Dumézil ile birlikte çalıştı. Tevfik Esenç’in 1992 yılında ölmesiyle Ubıhça ödül dillerden biri haline geldi.

[değiştir] Nüfus

Kafkasya’dan göç eden Ubıhların sayısı tam olarak bilinmemektedir. Türkiye’ye göç edip yerleşen Ubıhların kısa zamanda Adigelere karışmaları nedeniyle de sayılarını tahmin etmek mümkün olmamıştır. Günümüzde Manyas ilçesinin köylerinde yaşayan Ubıhların dışında Ürdün’de de az sayıda Ubıh yaşamaktadır.

Bagrat Şinkuba’nın Son Ubıh [1] adlı romanı ve İsmet Arasan’ın Son Sesler adlı belgesel filmi [2], Ubıhları konu alır.